Aruz I. Turkiy adabiyotda, jumladan, uzbek lge’rgagshda taxminan IX asrdardan beri kulpanib kelinayotgan sheriy ulchov tizimi nomi bulib, xazrat Navoiynshgg ta’kidicha, ushbu ilm asoschisi X,alil ibn Axmad yashagan joy yakshshdash vox

Muzori’ (arabcha “uxshash” ma’nosini ifodalaydi) baxri

she’riyatimizda keng kullangan ulchov turlaridan bulib, uning asosini

mafoiylue va foilotun asllarining almashinib takrorlanipsh tashkil

kiladi.
Rajaz (“rajaz” arabcha “tezlik”, “iztirob” ma’nosini ifodalaydi)

baxri arz'zning asosiy ulchov turlaridan biri bulib, uning asosini

mustaf’ilun aslining aynan xakrori tashkil etadi.

Ramal (“ramal” arabcha “tuyannng lukshiashya” ma’nosini

ifodalaydi) baxri she’riyatimyuda juda keng kullangan ulchov turi

bulib, uning asosini foilotun aslshishg aynan takrori tashkil kiladi.
Rukn arabcha “ustun” ma’nosini bildirib, aruz ulchov tizimi

asosidagi she’riy bayglarni tashkil kdluvchi kichik ritmik bulak

xdsoblanadi.
Sari’ (arabcha “tez”) baxri aruzning asosiy ulchov turlaridan

bulib, uning asosshsh mustaf’ilun asliiing ikki marta maf’uvlotu

aslining bir marta takrori tashkil kiladi.
Solim (arabcha “soglom, uzgarmagan” degan ma’nolaridagi suz) aruz

tizimi asosi boltan ruknlar sifati, xolatiyai ifodalash uchun

kullanadya, vaznlarni tashkil kiluvchya asllar uzgarishga duch kelmagan

bulsa, solyam sayaaladi.