Articles otlar oldidan qo’llanuvchi so’z turkumi artikl

The West – 
g’arb 
Karshi is situated in 
the South – 
Qarshi janubda joylashgan 
I live in 
the
 
North – 
men shimolda yashayman 
Ammo, to’rt tomon nomi mamlakat yoki qit’a nomlari bilan birikib, biror 
mamlakat yoki qit’ani ifodalab kelsa, ular oldidan artikllar qo’llanilmaydi: 
×North America – 
Shimoliy Amerika

×
South America – 
Janubiy Amerika

×North Korea – 
Shimoliy Koreya 
×South Korea – 
Janubiy Koreya
Mustasno holat:
The
 
North of America
 - Amerikaning shimoli
The
 
South of America
 - Amerikaning janubi 

The North of Korea
 - Koreyaning shimoli 
The
 
South of Korea 
- Koreyaning janubi 
Bundan tashqari, 
tomon nomiga -ern qo’shimchasi qo’shilganda, ular oldidan 
artikllar qo’llanilmaydi:
×West
ern
Europe – G’arbiy Yevropa 
×East
ern
Asia – Sharqiy Osiyo 
×North
ern 
 Uzbekistan – Shimoliy O’zbekiston 
Bundan tashqari, 
tomon nomlari “from… to” (-dan…-gacha) predlogi bilan 
kelsa, ular oldidan artikllar qo’llanilmaydi:
From
×North 
to
 ×South – Shimoldan janubga qadar
From 
 ×East 
to
 ×West – Sharqdan g’arbga qadar 
NOTE:
Umuman “From… to” birikmasi bilan kelgan otlar oldidan artikllar 
qo’llanilmaydi:
 
From ×beginning to ×end - 
Boshdan oxirigacha
 
From ×head to ×feet - 
Boshdan oyoq
 
From ×hand to ×mouth - 
Zo’rg’a, arang
 
 
28)
 
Dunyo okeanlari, dengizlar, daryolar va kanallar nomlari oldidan ”the”
aniq artikli qo’llaniladi: 
The Pacific Ocean - 
Tinch okeani 
The
 
Black sea -
 Qora dengiz
The
 
Volga -
 Volga daryosi 
The British channe l -
 La-mansh bo’g’ozi 
The Panama Canal -
 Panama kanali 
The
 
Suer canal –
 Suer kanali 
29)
 
Ko’l nomlari oldidan “lake” so’zi kelsa, ular oldidan artikllar 
qo’llanilmaydi: 

---

10 
Lake ×Baikal Lake ×Tahoe Lake ×Ladoga 
Ammo, 
“lake” so’zi kelmagan va ko’plikdagi ko’llar nomi oldidan “the” aniq 
artikli qo’llaniladi:
The Baikal The Tahoe The Ladoga 
The Great Lakes - 
Buyuk ko’llar
 
30)
 
Bo’g’oz va ko’rfaz nomlari oldidan “the” artikli artikli qo’llaniladi: 
The Bering strait The Persian gulf 
The Magellan strait The Mexico gulf 
The British channel The Bosfore gulf 
Ammo, 
qo’ltiq nomlari oldidan artikllar qo’llanmaydi:
×Autson Bay – 
Autson qo’ltig’i 
31)
 
Yarim orollar nomi oldidan “the” aniq artikli qo’llaniladi: 
The Indian Peninsula-
 Hindiston yarim oroli 
The Arabian Peninsula-
 Arabiston yarim oroli 
32)
 
Tog’ tizmalari nomi oldidan “the” aniq artikli qo’llaniladi: 
The Alps The Pamirs 
The Ands The Tyanshans 
The Himalayas The Rokies (= the Rocky mountains) 
Ammo, 
yakka tog’ va tog’ cho’qqilari nomi oldidan artikllar qo’llanilmaydi:
Mount ×Fuji Peak ×Everest
Mount ×Klimanjaro Peak ×Elburses 
Mount ×Ethna Peak ×Ben Nevis 
Mount ×Vernon 
Mount ×Rushmore 
33)
 
Kichkina, mayda orolchalardan tashkil topgan orol nomlari oldidan “the” 
aniq artikli qo’llaniladi: 
The British Isles:
1- England 3- Scotland 
2- Irland 4- Wells 
The Hawaii The West Indies 
The Bahamas The Sceyshells 
The Ozores The Kurills 
Ammo, 
yaxlit bir orol nomlari oldidan artikllar qo’llanilmaydi:
×Madagascar × Sicily ×Greenland 
×Creat × Iceland ×New Zealand 
 
34)
 
Cho’l va sahro nomlari oldidan “the” aniq artikli qo’llaniladi: 
The Sahara The Kizilkum desert 
The Gobi The Karakum desert 
35)
 
Sharsharalar nomi oldidan “the” aniq artikli qo’llaniladi: 
The Niagara waterfall The Victoria waterfall 
36)
 
Yil nomlari ko’plikda butun bir o’n yillik davrni ifodalab kelsa, ular oldidan 
“the” aniq artikli qo’llaniladi: 
 
Singular: 
Plural: 

---

11 
1910 
1930 
1940 
Mark Twain died in 1910 – Mark 
Tvin 1910-yili vafot etgan 
The 
1910
s
 (11, 12, 13…, 18, 19, 20) 
The 
1930
s
 
The 
1940
s
 
The 
Second World war took place in 
the 1940
s – 
Ikkinchi jahon urushi 1940-
yillarda bo’lib o’tgan 
37)
 
Ikki yoki undan ortiq so’zdan tashkil topgan davlat nomlari oldidan “the” 
aniq artikli qo’llaniladi: 
The Russian Federation (The RF) 
– Rossiya Federatsiyasi
 
The Central African Republic (The CAR) 
– Markaziy Afrika Respublikasi
 
The United States of America (The USA) 
– Amerika Qo’shma Shtatlari
 
The United Kingdom (The UK) 
– Birlashgan Qirollik
 
The United Arab Emirates (The UAE) 
– Birlashgan Arab Amirliklari
 
Mustasno holat:

×Great Britain 
– Buyuk Britaniya 
×New Zealand 
– Yangi Zellandiya 
×Saudi Arabia 
– Saudiya Arabistoni 
 
38)
 
Ba’zi bir mamlakat, shahar, viloyat va o’lka nomlari oldidan “the” aniq 
artikli qo’llaniladi: 
The Ukraine The Saar 
The Neitherlands The Transwaal 
The Argentine The Ruhr 
The Lowlands The Caucasus 
The Highlands The Crimea 
The Philippines The Altay 
The Congo The Krasnodar 
The Sudan The Vatikan 
The Zebanon The Hague 
The Strand 
39)
 
Mamlakatlar nomi oldidan “republic” so’zi kelsa, ular oldidan “the” aniq 
artikli qo’llaniladi: 
×Uzbekistan - 
The Republic of Uzbekistan
 
×China - 
The
 
Peoples Republic of China 
(Xitoy Xalq Respublikasi) 
×France -
 The
 
Republic of France
 
40)
 
Shaharlar nomi oldidan “city”, “town” so’zlari kelsa, ular oldidan “the” 
aniq artikli qo’llaniladi: 
×Karshi- 
The city of Karshi
×Kamashi- 
The town of 
Kamashi.
 
×Tashkent- 
The city of Tashkent
×Kitob- 
The town of Kitob

41) Musiqa asboblari nomi “play” (chalmoq) fe’li bilan birikib kelsa, yoki 
gapda ega vazifasida kelsa, ular oldidan “the” aniq artikli qo’llaniladi: 
I play 
the guitar
- men gitara chalaman 
He plays 
the piano 
– men pianino chalaman


The guitar
 is on the table – gitara stolning ustida
The
 
piano
 is in the room – pianino xonada 
Ammo, musiqa asboblari nomi “to have”, “there is” iboralari bilan birikib 
kelsa, yoki gapda kesim vazifasida kelsa, ular oldidan noaniq artikllar 
qo’llaniladi: 

---

12 
I have
 a guitar 
– meni gitaram bor 
There is
 a
 
piano
 in the room – xonada pianino bor 
 
42) Urush nomlari oldidan “the” aniq artikli qo’llaniladi: 
The Korean war 
– Koreya urushi

The Vietnam war 
– Vetnam urushi
 
The First World war (= ×World war І ) 
– Birinchi jahon urushi

The Second world war ( ×World war ІІ ) 
– Ikkinchi jahon urushi 
The Civil war 
- Fuqarolar urushi 
The Patriotic war 
- Ulug’ vatan urushi 
 
43) Harbiy battalion, brigade, aviziyalar nomi oldidan “the” aniq artikli 
qo’llaniladi: 
The International brigade 
The British battalion 
The Asian dvision 
44)
Bazi so’zlar oldidan “the” aniq artikli kelganda, ularning ma’nosi 
butunlay o’zgaradi: 
 
O’z ma’noda: 
Ko’chma ma’noda: 
1)
 
Very- juda
 
It is a 
very
 interesting book – bu 
juda qiziqarli kitob 
2) Only- faqat 
I know 
only
 English – men 
faqatgina ingliz tilini bilaman 
3) Last- o’tgan 
I saw him 
last
 week – o’tgan 
haftada men uni ko’rdim 
4) Next- kelasi 
I will go there next week – men u 
yerga kelasi hafta boraman 
1) The very- xuddi o’sha, aynan o’zi 
It is 
the very
 book, I need – bu menga 
zarur bo’lgan kitobning aynan o’zi 
2) The only- yakka, yolg’iz 
John is 
the only
 child in the family – 
Jon oilasida yolg’iz farzand 
3) The last- oxirgi, so’ngi 
This is 
the last 
book by Mark Twain – 
bu Mark Tvinning so’nggi kitobi 
4) The next- keyingi, navbatdagi 
The doctor called 
the next 
patient – 
doctor keyingi bemorni chaqirdi 
Artikllarning qo’llanmaslik holatlari: 
1)
 
Egalik olmoshlari bilan artikllar qo’llanmaydi: 
Singular: 
Plural: 
My 
- mening 
Your 
- sening 
His, her, it’s 
- uning
Our 
- bizning 
Your 
- sizning 
Their 
- ularning 
2)
 
Bayram kunlari nomi oldidan artikllar qo’llanmaydi: 
×Navruz 
– Navro’z
×Easter 
– Pasxa 
×Independence day 
– Mustaqillik kuni