Ҳарбий таржимон Тақризчилар : А. Т. Ирисқулов, филология фанлари номзоди, профессор, Ўз джту о. М. Мўминов

4-
савол. Қулоққа пичирлаб қилинадиган таржима қандай таржима 
ва нима учун у ёқмайди
?
Аксарият ҳолларда буюртмачи ёки буюртмачи номидан таржимон 
билан боғланган шахснинг таржима ҳақида тасаввури етарлича аниқ 
бўлмаганлиги сабабли «Қулоққа пичирлаб қилинадиган синхрон таржима 
керак» деган гапларни эшитиб туришга тўғри келади. Бундай ҳолат, 
одатда, конференцияда даражаси унчалик юқори бўлмаган ва қандайдир 
сабабга кўра конференциянинг бошидан охиригача ўтиришни истамаган 
1-
2, кўпи билан 3 нафар хорижликлар иштирок этадиган бўлганда рўй 
беради
.

---

45
Бунда, синхрон таржимада қўлланиладиган қимматбаҳо жиҳозлар ва 
меҳнати арзон бўлмаган синхрон таржимонларни конференцияга жалб 
этмаган тарзда ҳақиқатан ҳам маблағни тежаб қолиш мумкин, албатта. 
Бироқ, таржима сифати ҳам тегишлича бўлади. Конференция 
ташкилотчилари ва таржимон ҳарчанд уринишмасин, залда ҳаммани 
кўриш ва эшитиш қулай бўлган, шивир
-
шивир билан конференциянинг 
бошқа иштирокчиларига халақит берилмайдиган жой топишга доим ҳам 
осон эришилмайди.
Аслида бу
,
таржиманинг кўмакчи тури бўлиб, кенг қўлланилмайди. 
Ҳақиқий синхрон таржимонга буларнинг бари ноқулай ва тоқатсиздир. 
Негаки у иккита мижоз ўртасида ёки уларнинг ортида (президиумда ёхуд 
залдаги мижозлардан кейинги қаторда) қимир этмай, нутқни яхшироқ 
эшитиш учун нотиқ томон бошини доимо чўзиб ўтирганча ўзини бировнинг 
«
қулоғига боғланиб қолган кучукчадай» ҳис этиш ўрнига, синхрон таржима 
кабинасида ўтиришни ва нотиқ гапини қулоққа тақиладиган радиокарнайча 
орқали эшитишни афзал кўради.
Таржима сифати ҳақида гапирмаса ҳам бўлаверади. Бунда таржима 
фақат оралаб қилиниб, кўп гаплар ўтказиб юборилиши, мазмуннинг 
бузилиши муқаррар. Бунинг устига буюртмачиларнинг ҳаммасида ҳам 
иккала қулоғи бир хилда яхши эшитмайди, кўпларига эса куни билан 
орқада кимдир туриб нафас олиши, ўйга чўмиш ёки бир оз мизғиб олишга 
халақит бериши ёқмайди. Узундан
-
узоқ пичирлаб гапирилаётган гапни 
эшитиб ўтириш ҳам осон эмас
.