Arab tilining tavsifi(xarakteristikasi) haqida nimalarni bilasiz?
Arab tili – Somiy tillar guruhining janubiy tarmog‘iga mansub til. Arablar tomonidan so'zlashilgan turli xil lahjalar va lahjalarning umumlashtirilgan nomi, shuningdek ularning umumiy adabiy tili. Afrosiyo tilidagi makro-oilaga tegishli. Bu LAYA ning umumiy sub-dialekt shakli sifatida mavjudligi va uning yuqori nufuzi (bu, birinchi navbatda, Qur'on tili, shuningdek, hajm va vaqtning hajmi bo'yicha ulkan adabiyotlar) umumiy etnik o'ziga xoslik bilan birgalikda juda ko'p turli xil arabiy lahjali dialektlarning tan olinishi aniqlangan - jami 30 dan ortiq - bitta tilda. Hozirgi vaqtda arab lahjalari ikki asosiy parametr - ijtimoiy va hududiy bo'yicha tasniflanadi. Ijtimoiy xususiyatlariga ko'ra ular ko'chmanchi va ko'chmanchi, ikkinchisi esa o'z navbatida shahar va qishloqqa bo'lingan. Dialektlarning ijtimoiy bo'linishi geografik bo'linish bilan belgilanadi.
Arab tilining tarixiy bosqichlari haqida yozma javob bering.
Arab tili tarixidagi eng muhim bosqichlar Islomning paydo bo'lishi va o'zining yozma tilining rivojlanishi (mil. Avv. VII asr). Arab tilidagi birinchi epigrafik yodgorliklar (asosan tosh ustiga) boshqa qabilalar, cho'ponlarning tuyalar podalari bilan yurishlari haqidagi xabarlar, shuningdek, qabr toshlari va bag'ishlov yozuvlari. Islomdan oldingi davrda bunday yozuvlar Nabatae shriftidan (arameyka tegishli) yoki turli xil arabiy (Sabey) shriftlaridan foydalangan. Qur'on yozuvlari yozilgan davrda (mil. Avv. 7-asrning o'rtalaridan) va yozma madaniyatning yanada rivojlanishi davrida arabcha harf Nabatae shriftlari asosida tuzilgan.
8-12 asrlar davri. arab tili tarixida uni birlashtirish, standartlashtirish, adabiy va yozma janrlar va uslublarning rivojlanishi, mumtoz she'riyat, badiiy va ilmiy nasrning rivojlanishi bilan ajralib turadi.
Arab tilini rivojlantirish va modernizatsiya qilishda navbatdagi burilish davri 18-19 asrlarning boshi edi, o'sha paytda Arab Sharqining G'arb bilan iqtisodiy aloqalari kuchaygan edi.
Arab tili bilan bog‘liq statistik ma’lumotlarni yozing.
Yaqin va O‘rta Sharq hamda Afrika shim.586dagi yigirmadan ortiq mamlakatning rasmiy davlat tili hisoblanadi. Arab tilida 290 mln. dan ortiq aholi gaplashadi (2010).
Arab lahjalari haqida nimalarni bilasiz.
Geografik jihatdan zamonaviy arab lahjalari ikki katta guruhga bo'lingan: sharqiy (Mashrik) to'rtta kichik guruhdan iborat - Mesopotamiya, Arab, Markaziy arab va Misr-Sudan - va g'arbiy (Maggr, yoki Shimoliy Afrika). O'rta Osiyoning "orol" arab lahjalari ham sharq guruhiga kiradi.
Arab so‘zlashuv tili adabiy tildan keskin farqlanadi, fonetik va leksik jihatdan birbiriga o‘xshamaydi. Misr, Sudan, Suriya, Iroq, Mag‘rib, Xasaniya (Mavritaniya), Shoa (Nigeriya, Kamerun, Niger) lahjalariga bo‘linadi. Ushbu lahjalar asosan 3 sababga ko‘ra yuzaga kelgan: 1) arab adabiy tiliga quraysh qabilasi (Makka) shevasida nozil bo‘lgan Qur’oni Karim tili asos bo‘lgan, zero o‘sha vaqtlardayoq Arabiston yarim orolda yashovchi qabilalarning tillarida turli tafovutlar bor edi; 2) hozirgi arab dunyosining aksar qismi kelib chiqishi arab bo‘lmagan xalqlardir. Ular islom taʼsirida arablashgan. Ularning hozirgi so‘zlashuv tilida islomgacha mavjud bo‘lgan ona tillari unsurlarining bo‘lishi, tabiiy; 3) arab dunyosining aksar qismi g‘arb istilochilari hukmronligi ostida bo‘lganligi hududiy lahjalarning jiddiy farqlanishiga olib kelgan. Turkiston, xususan hozirgi O‘zbekiston hududi Arab xalifaligi tomonidan bo‘ysundirilgach va islom mahalliy aholi tomonidan qabul qilingach, Arab tili hamda arab yozuvi mazkur hududda ilmfan tili va yozuviga aylandi. Shu bilan bog‘liq holda arabshunoslik vujudga keldi.
Arab alifbosida nechta harf mavjud?
Arab yozuvi 28 harfdan iborat tizim bo'lib, faqat undosh fonemalarni ifodalaydi. Uchta unlilar unli undoshlarni ishlatadi va unli unli undoshlar unli undoshlarni va unli undoshlarning yo'qligini bildirish uchun maxsus undosh va pastki harflardan foydalaniladi.
Arab alifbosining o‘ziga xos xususiyatlarini sanang va ularni yozing.
Harfning yo'nalishi o'ngdan chapga.So'z yoki iboradagi pozitsiyaga qarab ko'pchilik. harflar har xil uslubga ega: ajratilgan, boshlang'ich, o'rta va oxirgi. Ba'zi bir harflar harflar deb ataladigan ligatura hosil qiladi. Arab yozuvining bir nechta turlari mavjud: kufiy yozuvi (bezak va bezak), suls, qo'l, nastalik, divanlar, magribi, nasx. Nasx tipografik to'plam uchun ishlatiladi.
Do'stlaringiz bilan baham: |