287Qarang: Sovet Qurolli Kuchlarining moddiy-texnik ta`minoti va ta`minoti. 1972 yil. № 2. – S. 91
va havo hujumi; havo harakatlarini ta’minlash; dushmanning harbiy-iqtisodiy salohiyati va aholi ruhiyatiga putur yetkazish maqsadida orqa tarafdagi nishonlarga zarbalar berish; havo razvedkasi; qo`shinlar va materiallarni tashish.
Vetnam urushi shuni ko`rsatdiki, havo ustunligi Havo kuchlarining asosiy vazifasi bo`lib qolmoqda va hukmronlikni zabt etish quruqlikdagi va dengizdagi hujum operatsiyalarining muvaffaqiyati uchun hal qiluvchi shartdir.
Vetnamdagi havo kuchlarining ikkinchi eng muhim vazifasi quruqlikdagi kuchlarni mudofaa va hujum operatsiyalarida qo`llab-quvvatlash edi. Bu holatda zarba berishning asosiy ob`ektlari qo`shinlar va harbiy texnikaning, o`q otish pozitsiyalarida artilleriya va minomyotlarning, tanklar va transport vositalarining, shuningdek, yuk ortish, tushirish joylarida va harakat paytida qo`shinlarning katta kontsentratsiyasi edi. Jangovar topshiriqlar turli yo`llar bilan amalga oshirildi. Ba`zi hollarda zarba berish uchun tanlangan ob`ektlar katta guruhlarda konsentrlangan zarbalarga duchor bo`lgan, boshqa hollarda aviatsiya eshelonlangan kichik guruhlarda harakat qilgan. Havo mudofaasi kuchlari va vositalarining zaif qarshiliklari sharoitida zarbalar odatda 1500-3000 m balandlikdan nishonga bir nechta yondashuvlar bilan amalga oshirildi. Havo hujumiga qarshi mudofaa choralarini kuchaytirish bilan aviatsiya baland balandlikdan zarba berishga o`tdi yoki nishonga o`tish vaqtini qisqartirdi;
Vetnam urushida quruqlikdagi qo`shinlarni qo`llab-quvvatlash uchun armiya aviatsiyasi, ayniqsa vertolyotlar keng qo`llanilgan. AQSh harbiy qo`mondonligining so`zlariga ko`ra, ular qo`shinlarni manevr qilish yoki dushmanga kutilmagan hujumlar qilish kerak bo`lganda, qiyin erlarda operatsiyalar uchun ajralmas jangovar va vosita bo`lib chiqdi. Bu haqda G`arb matbuoti xabar tarqatdi
202
Vetnamda faqat 1969 yilda AQSh armiyasi 8,2 million vertolyot parvozini amalga oshirdi, ulardan 6,7 millioni jangovar missiyalarni bajarishi kerak edi. Urushning 7 yilida 27,6 mln
tarkibi va 2,6 million tonna turli yuklar288.
Harbiy havo kuchlarining vazifalari orasida jangovar hududni yangi zaxiralar va moddiy-texnik vositalar oqimidan izolyatsiya qilish katta o`rin egalladi. Bunga transportning barcha turlarini buzish va taqiqlash maqsadida asosiy kommunikatsiyalarga zarba berish orqali erishildi.
Shimoliy Vyetnamga qarshi urushda harbiy-iqtisodiy salohiyatga putur yetkazish, aholi va armiyani ruhiy tushkunlikka tushirish, davlat boshqaruvi, transport va aloqa aloqalarini buzish maqsadida chuqur orqa nishonlarga taʼsir ko`rsatish uchun aviatsiyadan foydalanishga urinishlar bo`ldi.
Aviatsiya faoliyatida havo razvedkasi katta o`rin egalladi. Uning roli va ahamiyati urushdagi muvaffaqiyat ko`p jihatdan dushman qo`shinlari, uning kuchlari va tuzilmalarining harakat yo`nalishlari to`g`risidagi ma`lumotlarni o`z vaqtida olishga bog`liqligi bilan belgilandi.
Vetnam urushi boshlandi va muhim muhitda olib borildi
Qo`shma Shtatlar havo kuchlarida ustunlik. Bunday sharoitlarda
Vetnamliklar havo hujumidan mudofaa manfaatlari uchun aviatsiyadan foydalanishga majbur bo`lishdi. IN
DRV havo mudofaasi kuchlari va vositalari miqdoriy jihatdan mos kelmadi
haqiqiy ehtiyojlar va harbiylarni himoya qilishga imkon bermadif) ob`ektlar. Havo hujumidan mudofaa kuchlari va vositalarining o`sishi bilan uning imkoniyatlari kengaydi va bu harakatlarning samaradorligi ham oshdi.
Vetnam urushida birinchi marta tubdan yangi havo mudofaasi quroli – zenit raketalari (SAM) ishlatilgan. Ushbu yangi qurol havo mudofaasining jangovar qobiliyatini keskin oshirdi va hujum va mudofaa vositalari o`rtasidagi qarama-qarshilik xarakteriga tub o`zgarishlar kiritdi, deb ishoniladi.
