BOSHQARISH TA’LIMOTIDA TO’RT MAKTAB - Ilmiy menejment maktabi - Mumtoz yoki ma’muriy menejment - Inson munosabatlari maktabi - Miqdoriy, tizimli yoki zamonaviy menejment
BOSHQARISH TA’LIMOTIDA TO’RT MAKTAB - Ilmiy menejment maktabi - Mumtoz yoki ma’muriy menejment - Inson munosabatlari maktabi - Miqdoriy, tizimli yoki zamonaviy menejment
Ilmiy menejment maktabi 1885 -1920 yillar.
Maqsadi yollanma ishchilar unumdorligini oshirishda g’oyatda samarador va maqbul usullarni izlashdir
Asosiy namoyondalar: - F. Teylor. - F. Gilbert. - G.Gant. - G.Emerson.
Asosiy namoyondalar: - F. Teylor. - F. Gilbert. - G.Gant. - G.Emerson.
“Ilmiy” menejment maktabi XIX asrning oxiri va XX asrning boshlarida Amerikada shakllana boshlagan. Bu maktab ibtidosida amerikalik muhandis va ixtirochi F.Teylor (1856-1915) turgan edi. Uning nazariyasi keyinchalik “Teylorizm” degan nom olgan. F.Teylor ta’limotining asosiy mazmuni - yollanma ishchilar mehnatining unumdorligini oshirishda g’oyatda samarador va maqbul usullarni izlash.
“Ilmiy” menejment maktabi XIX asrning oxiri va XX asrning boshlarida Amerikada shakllana boshlagan. Bu maktab ibtidosida amerikalik muhandis va ixtirochi F.Teylor (1856-1915) turgan edi. Uning nazariyasi keyinchalik “Teylorizm” degan nom olgan. F.Teylor ta’limotining asosiy mazmuni - yollanma ishchilar mehnatining unumdorligini oshirishda g’oyatda samarador va maqbul usullarni izlash.
“Ilmiy” menejment maktabi XIX asrning oxiri va XX asrning boshlarida Amerikada shakllana boshlagan. Bu maktab ibtidosida amerikalik muhandis va ixtirochi F.Teylor (1856-1915) turgan edi. Uning nazariyasi keyinchalik “Teylorizm” degan nom olgan. F.Teylor ta’limotining asosiy mazmuni - yollanma ishchilar mehnatining unumdorligini oshirishda g’oyatda samarador va maqbul usullarni izlash.
har bir mehnat jarayoni va hatto har bir harakat puxta ishlab chiqilgan qoidalarga bo’ysundirilgan bo’lishi kerak;
F.Teylor boshqarishni “aniq qonun va qoidalarga tayanadigan haqiqiy ilm, shuningdek, nima qilish kerakligini aniq bilish va uni puxta, hamda arzon usulda bajarish san’ati” deb baholagan.
F.Teylor boshqarishni “aniq qonun va qoidalarga tayanadigan haqiqiy ilm, shuningdek, nima qilish kerakligini aniq bilish va uni puxta, hamda arzon usulda bajarish san’ati” deb baholagan.
G.Emerson -boshqarish va mehnatni tashkil qilishning kompleks, sistemali tizimini ishlab chiqqan. Uning tamoyillari “Mehnat unumdorligining 12 tamoyili” nomli asarida yoritilgan.
G.Emerson -boshqarish va mehnatni tashkil qilishning kompleks, sistemali tizimini ishlab chiqqan. Uning tamoyillari “Mehnat unumdorligining 12 tamoyili” nomli asarida yoritilgan.
Aniq qo’yilgan maqsad va g’oyalar.
Aniq qo’yilgan maqsad va g’oyalar.
Oqil, sog’lom fikr.
Jozibali, e’tiborli mahsulot.
Intizom.
Xodimga nisbatan adolatli bo’lish.
Tezkor, ishonchli, to’liq, aniq va muntazam hisob-kitob.
Dispecherlash.
Me’yorlar va jadvallar.
Sharoit bilan ta’minlash.
Jarayonlarni me’yorlash.
Standart yo’riqnomalarni tayyorlash.
Unumdorlikni rag’batlantirish.
Klassik yoki ma’muriy menejment 1920 – 1950 yillar.
Klassik yoki ma’muriy menejment 1920 – 1950 yillar.
Maktab qarashlarining maqsadi - boshqarishning umumiy printsiplarini shakllantirishdan iborat.
Asosiy namoyondalar А. Fayol. G.Ford М.Veber
Anri Fayol
Anri Fayol
1916-yilda Teylor “Ilmiy ishlarni tashkil qilish” nazariyasini nashr etganidan bir necha yil o'tgach rivojlangan boshqaruv sxemalarini umumlashtirib, tizimli boshqaruv nazariyasi yaratdi. A.Fayol o’zining boy amaliy tajribasini “Umumiy va sanoat boshqaruvi” nomli kitobida umumlashtirgan.
Maqsadi mehnat unumdorligiga psihologik omillar, ya’ni ishchi guruhlaridagi jipslashuv va o’zaro bir – biriga yordan berishga intilish orqali erishish
Maqsadi mehnat unumdorligiga psihologik omillar, ya’ni ishchi guruhlaridagi jipslashuv va o’zaro bir – biriga yordan berishga intilish orqali erishish
1930 – 1950 yillarda fan-texnika omilining kuchayishi mehnatni tashkil qilish va uni boshqarish, texnokratik usulning takomillashtirilishini taqozo etdi. Ishchi kuchiga bo’lgan munosabat tubdan o’zgaradi.
1930 – 1950 yillarda fan-texnika omilining kuchayishi mehnatni tashkil qilish va uni boshqarish, texnokratik usulning takomillashtirilishini taqozo etdi. Ishchi kuchiga bo’lgan munosabat tubdan o’zgaradi.
maktabga amerikalik jamiyatshunos va ruhshunos E.Meyo (1880-1949) asos soldi.