Apparat va dasturiy

CD disklariga umumiy tavsif:

1. 
   1979 yilda Sony va Philips kompaniyalari tomonidan ishlab chiqilgan;
   
2. 
   2000 yilgacha diametri 12 sm bo‘lgan va xotirasi 650 Mb gacha bo‘lgan (74 min Audio), 2000 yildan keyin Yaponiyada xotirasi 700 Mb gacha bo‘lgan disklar ishlab chiqarilgan (80 min Audio);
   
3. 
   Disklarda ma’lumotlar spiral korinishida yozilib ikki yonma-yon spiral orasidagi masofa 1,5 mkm bo‘ladi.
   
4. 
   Diskdagi ma’lumotlar yupqa aluminiy qavatga yozilib asosan beriladigan lazer nurining to‘lqin uzunligi L=780 mm;
   
5. 
   Diskdagi har bir yacheyka (pit) o‘lchamlari – 125 mm bo‘yi va 500 mm kengligi;
   
6. 
   CD disklarning yozish va o‘qish tezligi o‘rtacha 150 Kb/sek (153 600 bayt/sek), siz diskga ma’lumotni 48 tezlik bilan yozayotgan bo‘lsangiz demak umumiy axborot yozish tezligi 48*150 Kb/sek=7200 Kb/sek (7,03 Mb/sek) bo‘ladi;
   
7. 
   Butun bir diskning qutisisiz og‘irligi – 15.7 gr, qutisi bilan esa taqriban 74 gr;
   

DVD disklariga umumiy tavsif:

1. 
   Birinchi DVD disklari 1996 yil noyabrda Yaponiya, 1997 yil AQShda ishlab chiqarilgan.
   
2. 
   DVD disklari ma’lumotlar tuzilmasiga ko‘ra uch tipda bo‘ladi: DVD Audio, DVD Video, DVD Data;
   
3. 
   DVD disklarining to‘rtta tipi mavjud: DVD- ROM, DVD+ R/RW, DVD- R/RW, DVD+RAM;
   
4. 
   DVD-R(W) formatidagi disklar 4,7 mlrd baytdan kam bo‘lmagan xotira va 2 298 496 bo‘linmadan iborat.
   
5. 
   DVD disklarning o‘qish va yozish tezligi taxminan- 1 385 000 bayt/sekund(1352 Kbayt/sek=1,32 Mbayt/sek);
   

Lazerli (kompakt) disk. CD-ROM (compact disk read-only memory - faqat o‘qish uchun lazerli disk). Keyingi paytda bu qurilma juda muhim rol o‘ynamoqda. Uning asosiy sababi unga 650 Mbayt hajmdagi ma’lumotning sig‘ishi bo‘lsa, ikkinchi tomondan, ishlatishda qulayligi bilan alohida e’tiborga loyiq. Uning CD-ROM va CD-yozuvchi ko‘rinishdagilari mavjud bo‘lib, birinchisi faqat o‘qish uchun mo‘ljallangan bo‘lsa, ikkinchisi ma’lumot va dasturlarni yozish uchun keng qo‘llanilmoqda.
Programmalar kundan-kunga murakkablashishi va hajmi oshishi bilan ularni saqlash uchun maxsus disklar yaratilish zarurati turibdi. Shuning uchun lazerli CD-ROM disklari yaratildi. Ularning hajmi 730 Mg baytgacha.
Hozirgi kunda ular katta hajmdagi programmalarni, video va enseklopedik ma’lumotlarni saqlashda keng qo‘llanilmoqda.