Apparat va dasturiy

Nazorat savollari:

1. 
   Qattiqdisklardagijamlagichlarningasosiykomponentlarivako‘rsatkichlari?
   
2. 
   Diagnostik dasturlar haqida ma`limot bering?
   
3. 
   Diskni defragmentatsiyalash jarayonini tushintring?
   

mavzu-Protsessor va kullerni o‘rnatish

Reaja:

4. 
   Boshqaruv qurilmasi
   
5. 
   Mikroprotsessorlar.
   
6. 
   Kullerni o`rnatish
   

Boshqaruvqurilmasidebataluvchimaxsusqurilmahozirqandayoperatorbajarilishivaundankeyinqaysioperatorbajarilishiustidannazorato‘rnatadivauningbajarilishinita’minlaydi. Amal

(arifmetik-mantiqiy) esa protsessor deb ataluvchi qurilmadabajariladi. Programmaishlashnatijasito‘g‘ridan-to‘g‘riekrandayokitashqiqurilma (chopqiluvchimexanizm, grafikchizuvchiqurilma, videoqurilmavaboshqalar) debataluvchiqurilmadako‘rilishimumkin. Odatdakompyuterikkiqismdan: Hardware (kompyuternitashkiletuvchilari - kompyuterningqattiqqismlari) vaSoftware (kompyuterningprogrammata’minoti - kompyuterningyumshoqqismlaridan) tashkiltopgandeyiladi.

Mikroprotsessor (MP) ShKningmarkaziyblokibo‘lib, umashinaningbarchabloklariishiniboshqarishhamdaahborotustidaarifmetikvamantiqiyamallarnibajarishuchunmo‘ljallangan.

Mikroprotsessortarkibigaquyidagiqurilmalarkiradi.

Boshqarishqurilmasi (BQ): mashinanihammabloklarigakeraklivaqtdaaniqboshqarishsignallarinishakllantiradivauzatadi (boshqaruvchiimpulslarni), busignallarbajarilayotganamalxususiyativaoldingiamallarnatijalaribilanbelgilanadi; bajarilayotganamalishlatadiganxotirayacheykalariadreslarinishakllantiradivabuadreslarniEHMnimosbloklarigauzatadi; boshqarishqurilmasiimpulslarningtayanchliketma-ketliginitaktliimpulslargeneratoridanoladi.

Arifmetik-mantiqiyqurilma (AMQ) — sonlivabelgiliaxborotustidabarchaarifmetikvamantiqiyamallarnibajarishuchunmo‘ljallangan (ShKlarningba’zimodellaridaamallarnibajarilishinitezlashtirishuchunqo‘shimchamatematikprotsessorulanadi).

Mikroprotsessorlixotira (MPX) — mashinaishlashiningengyaqintaktlaridagihisoblashlardabevositaishlatiladiganaxborotniqisqavaqtsaqlash, yozishvauzatishuchunmo‘ljallangan; MPXregistrlarasosidaquriladivamashinaningyuqoritezkorliginita’minlashuchunishlatiladi, negakiasosiyxotira (AX) tezishlovchi

Mikroprotsessorningsamaraliishlashiuchunkerakbo‘lganma’lumotniyozish, qidirishvao‘qishtezliginihardoimhamta’minlayvermaydi.

Registrlar — turlixiluzunlikdagixotiraningtezishlovchiyacheykalari (1 baytstandartuzunlikkaegabo‘lganvatezkorliginisbatanpastroqAXyacheykalaridanfarqlio‘laroq).

MikroprotsessorninginterfeyslitizimiShKningboshqaqurilmalaribilanulashvaaloqaqilishuchunmo‘ljallangan, uo‘zichigaMPningichkiinterfeysi, buferlieslabqolishregistrlarivakiritishchiqarishportlarini (KChP), boshqarishsxemalarivatizimlishinanioladi.

Interfeys (Interface) — kompyuterqurilmalarinio‘zaromoslashvaaloqaqurilmalarito‘planibbo‘lib, ularningo‘zarosamaraliishlashinita’minlaydi.

Kiritish-chiqarishporti (In/Out port) — ulashapparaturasibo‘lib, Mikroprotsessorgaboshqaqurilmalarniulashimkoniniberadi. Taktliimpulslargeneratorichastotasishaxsiykompyuterningasosiytavsiflaridanbirihisoblanadivako‘pjihatdanuningishlashtezliginianiqlaydi, negakimashinadagiharbiramalma’lumtaktlarsonidavonidabajariladi.

Tizimplatasida (ko‘pinchaunibosh (onalik) plata — Motherboard debatashadi) o‘znavbatidaquyidagilarjoylashadi:

• 
  Mikroprotsessor;
  
• 
  matematikprotsessor;
  
• 
  taktliimpulslargeneratori;
  
• 
  TEQQ, va DEQQ, modullari (mikrosxemalar);
  
• 
  SMOC — xotiramikrosxemasi;
  
• 
  klaviatura,
  
• 
  uzulishlarnazoratchisi; • taymervab.
  

Ularninghammasiboshplatagaraz’yomlar (slotlar) yordamidaulanadi.