Ао «Алмалыкский гмк»


МОЛИБДЕН ИШЛАБ ЧИҚАРИШ САНОАТИ ЧИҚИНДИ МАЙДОНИНИНГ ҲАЖМИ ВА ТАРКИБИ



Download 14,09 Mb.
bet2/2
Sana24.02.2022
Hajmi14,09 Mb.
#238174
TuriДиссертация
1   2
Bog'liq
САФАРОВ АЗАМАТ ДОКЛАД (2)

МОЛИБДЕН ИШЛАБ ЧИҚАРИШ САНОАТИ ЧИҚИНДИ МАЙДОНИНИНГ ҲАЖМИ ВА ТАРКИБИ
  • Чиқинди эритмалар ҳажми -- 42946,66 м3
  • Қаттик фаза (кеклар) ҳажми -- 249 тн
  • Молибден -- 10241,17 кг
  • Мис -- 44346,17 кг
  • Рений -- 1040,2 кг
  • Кек таркибида:
  • Молибден -- 24000 кг
  • Мис -- 80000 кг
  • Рений -- 2400,2 кг

Молибден саноати чиқинди кеклари ва эритмалари йиғиладиган «Нодир металлар ва қаттиқ қотишмалар» ишлаб чиқариш бўйича ИИЧБ чиқинди майдони

Номи

Элементлар, %

Мо

Сu

SiO2

P

WO3

As

MoS2

Re

Молибден куйинди хомашёси
(огарок)

36,5

1,79

9,32

0,011

н/об

0,012

0,65

0,009

Молибденнинг куйинди хомашёсининг кимёвий таркиби
Молибден куйиндисининг ЭД-спектр (SEM) даги таҳлил натижалари

Элемент

Оғирлиги. %

Эталон номи

O

5.81

SiO2

S

26.73

FeS2

Ca

0.35

Wollastonite

Cu

0.64

Cu

Mo

66.48

Mo

Жами

100.00

Номи

Элементлар, %

Мо

Сu

SiO2

P

WO3

As

MoS2

Re

Молибден саноат махсулоти (промпродукт)

32,28

1,42

8,82

0,003

н/об

0,011

0,56

0,0025

Молибден саноат махсулотининг кимёвий таркиби
Молибден саноат махсулотининг ЭД-спектр (SEM) даги таҳлил натижалари

Элемент

Оғирлиги. %

Эталон номи

O

32.06

SiO2

Al

2.06

Al2O3

Si

3.14

SiO2

Fe

12.47

Fe

Mo

50.26

Mo

Жами

100.00

Номи

Таркиби, %

Наименование

Содержание, %

Пирит

12,8

Галенит

0,20

Халькопирит

4,62

Блеклая руда

0,11

молибденит

51,2

сфалерит

0,14

Молибден саноат махсулотининг минералогик таркиби

Жадвалда чиқинди Эритмаларидан олинган ўртача намуналарнинг таҳлил натижалари келтирилган


Elementlar

Tarkib
mg / l

Elementlar
 

Tarkib
mg / l

Molibden

7.43-86.9

Alyuminiy

13.63-100.44

Mis

14.67-1320

Titan

5.0-30.0

Qo'rg'oshin

2.71-5.20

Temir

67.33-599.54

Reniy

1.87-9.18

Bariy

6.15-35.8

Arsenik

0,4

Qalay

0.33-3.64

Umumiy oltingugurt

1.59

Rux

60.5-752.74

Kremniy oksidi

28.2

Galliy

0.0001-0.0003

Kaltsiy

962.4-4193.3

Oltin, g / t

0.32-4.04

Magniy

28.1- 966.1

Kumush, g / t

1.03-14.09

Marganets

3.36-28.5

 

Ташландиқ эритмалардан ва магнитли сепарация чиқиндиларини танлаб эритилган эритмаларидан молибден ва ренийни ажратиб олиш технологиясини тадқиқ қилиш


Танлаб эритиш жараёнларида кечаётган асосий реакциялар:
- молибденни шламли кекдан эритмага ўтказиш
MoO3 + Na2CO3→ Na2MoO4 +CO2 ↑ (1)
MoO3 + 2Na2CO3 + H2O → Na2MoO4 + 2NaHCO3; (2)
- рН- 3 гача эритмани азот кислотаси билан зарарсизлантириш
Na2MoO4 + HNO3→NanMomOl +NaNO3 (3)
Эритмани зарарсизлантириш натижасида молибденнинг моноионлари полимолибдат шаклига ўтади ва сорбцияга юборилади.
Молибденни эритмадан икки босқичли селектив сорбция билан NO3- шаклидаги А-100 (Мо)-сорбентга ўтказилади:
R- NO3 + NanMomOl→ R-MomOl + hNaNO3 (4)
Бунда полимолибдат ионлари А-100 (Мо) сорбентига сорбцияланади, эритмада натрий нитрати (NaNО3) тузлари концентрланади.
Сорбентнинг молибден бўйича ҳажми 1 литр сорбентга 150-180 г гача бўлади. 1чи ва 2чи босқич сорбциядан сўнг эритмада молибденнинг миқдори 5,0 мг/л ташкил этади, оқава эритмалар ўтилизацияга юборилади ва улардан NaNО3 олинади. 1-босқич сорбциядан сўнг эритмада 3,0 г/л гача молибден мавжуд бўлади ва 2-босқич сорбцияги юборилади, тўйинган сорбент ювишга юборилади.

Саноат тажрибаси тадқиқотлари

Биринчи босқич танлаб эритиш учун 4, 8 % молибденли ва 2,5 % мисли 200 кг кек олинди ва Қ:С=1:5, соданинг концентрацияси 130 г/л, рH-10 85÷90℃ да 2,5 соат давомида, аралаштиргичнинг тезлиги 140 ай/мин. тайёрланди. Олинган эритмадаги молибденнинг концентрацияси 21,8 г/л, рений 62,0 мг/л, мисники 74 мг/л, соданинг миқдори 52,0 г/л, рН-9,5. Натижада чиқиши 82,0 % бўлган, намлиги 47,5 %, молибден 1,48, Re 0,0029, Cu 3,4, Fe 1,34, Au 29,9 г/т, Ag 66,6 г/т кек олинди. Молибденни ажралиш миқдори 68,3 % ташкил қилди.

Магнит сепарация чиқиндиларидан молибден ва бошқа қимматбаҳо компонентларни ажратиб олиш бўйича 2-босқич танлаб эритиш синов натижалари


т/р

Олинадиган эритма таркиби

Олинган кек:

Чиқиши, %

W, %

Таркиби, %

ε, %

Mo, г/л

Re, мг/л

Na2CO3, г/л

Mo

Cu

Fe

1

8,2

12,0

65,6

57,14

52,0

1,48

3,9

2,4

69,17

2

12,0

14,7

76,0

80,0

54,0

1,3

3,93

2,51

69,32

3

13,8

15,0

68,0

83,0

51,0

1,1

3,9

1,41

70,5

Кальцинирланган сода концентрациясининг танлаб эритиш жараёнига таъсири
Олинган эритма, кек чиқиши ва намлигининг кальцинирланган сода концетрациясига боғлиқлиги
Магнит сепарация чиқиндиларидан молибден ва бошқа қимматбаҳо компонентларни ажратиб олиш бўйича ювиш жараёни синов натижалари

Синов
Т/Р

Ювилган кек:

ε (2 босқичли танлаб эритиш ва ювишдан сўнг), %

Чиқиши, %

W, %

Кек таркиби, %

ε, %

Mo

Re

MoS2

Fe

Cu

1

70,0

48,0

1,2

0,016

0,48

1,7

3,93

56,36

79,9

2

86,0

54,2

1,03

0,016

0,26

1,5

3,93

56,11

79,49

3

87,6

51,3

1,03

0,015

0,015

1,5

4,1

53,46

79,23

Кальцинирланган сода концентрациясининг танлаб
эритиш жараёнига таъсири (ювиш жараёни)
Нордон-молибден аммонийси ишлаб чиқариш технологиясининг техник ва иқтисодий самарадорлиги
Молибден куйиндисини самарали қайта ишлаш технологияси, молибденни ажратиб олишни 5% га ошириш имконини беради. Олмалиқ КМК АЖнинг «Нодир металлар ва қаттиқ қотишмалар» ИИЧБ сида молибден куйиндисини йилига қайта ишлаш 800 тоннани ташкил қилади, унинг таркибида ўртача 32% молибден мавжуд, яъни ундаги молибден миқдори 256 тоннани ташкил қилади. Мавжуд технологияга кўра, молибденнинг йўқотилиши кекларда 8% гача, ишлаб чиқилган технологияга кўра, йўқотиш 2,6-3% ни ташкил қилади.
QMo=256(8-3)/100=12800 кг
Прессланган компакт молибден загатовкасини прокалка олиш пайтида ўртача 0,5% гача йўқотишлар бўлади:
QMo=12800·0,5:100=64 кг, кейин
QMo=12800-64=12736 кг компакт загатовка.
Жаҳон бозорида компакт молибден загатовкасиниyu 1 кг=24$ ташкил этади.
Ишлаб чиқилган технологияда, молибден ажратиб олишни кўпайтириш натижасида олинадиган иқтисодий самарадорлик қуйидагича бўлади:
QMo = 12736 • 24 = 304664 $ ёки 304664 • 8100 = 2 467 778 400 сўм.
Йилига 10000 тонна ҳажмдаги молибден кекларини қайта ишлашнинг иқтисодий самарадорлигини тавсия этилган технология бўйича ҳисоблаш шуни кўрсатадики, хом ашёни комплекс қайта ишлаш натижасида нордон-молибден аммонийси, аммоний перренат каби тайёр маҳсулотларни сотишдан билан йиллик фойда 367,360 минг АҚШ долларини ташкил этади.
техник ва иқтисодий самарадорлигини ҳисобланди унга кўра умумий 672 024 минг АҚШ долларини ташкил этади.

Хулоса

  • Шламли майдон ташланма эритмаларини, содали танлаб эритмага ўтказиш технологияси иишлаб чиқилди ва бунда молибденни ажралиш даражаси 88,9 % гача етди ва мисли чўкинди олиш билан шламли майдондан ташлама эритмаларни тозалаш технологияси ишлаб чиқилди бунда 22,4% гача мис миқдорли мисли концентрат олинди.
  • Шламли майдон ташланма эритмаларидаги молибден ва ренийнинг аниқланган тузли ва кимёвий таркибига ва ионли ҳолатига асосан, уларни активлантирилган кўмирда ва ион алмашинув қатронда сорбциялаш, экстракциялаш усулларидан фойдаланиш билан ажратиб олиш тадқиқ қилинди. Тажриба синовлари натижасида молибденни сорбциялаш учун самарали ва юқори танловчанликка эга сорбент «Purоlite» A-100 (Mо) эканлиги аниқланди ва ренийни сорбциялаш учун самарали ва юқори танловчанликка эга сорбент сифатида «Purоlite» A-170(Re) эканлиги ўрнатилди. Молибденни ташландиқ эритмалардан ажратиб олиш даражаси 95% ва ренийнинг ажралиш даражаси 88% ташкил этди.


ЭЪТИБОРИНГИЗ УЧУН РАХМАТ!
Download 14,09 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   2




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish