Anvar Obidjon

---

Bosh sahifa

 



 

Ijod

 



 

Adabiyotshunoslik

 



 Anvar Obidjon

4070

 

marta ko

ʻ

rilgan.

 

 



 

 

 

Anvar Obidjon













---

Hozirgi zamon bolalar adabiyotining taraqqiyotiga juda katta hissa qo

ʻ

shib kelayotgan Anvar Obidjon 1980-yilda “Bahromning

hikoyalari” nomli to

ʻ

plami chiqqanidan so

ʻ

ng adabiy jamoatchilikning e

ʼ

tiboriga tushdi. Oradan shuncha vaqt o

ʻ

tib ham, u o

ʻ

zining

munosib o

ʻ

rnini mustahkam saqlab turibdi, uning ko

ʻ

p qirrali ijodiga bo

ʻ

lgan qiziqish tobora ortmoqda. Ibrohim G

ʻ

afurov, Xudoyberdi

To

ʻ

xtaboyev, Abdug

ʻ

afur Rasulov, Said Ahmad, Safo Matjon, Rahmon Qo

ʻ

chqor, Miraziz A

ʼ

zam, Mahmud Sattor, Kavsar Turdiyeva,

Tursunboy Adashboyev, Lola Sodiqova-Zvonaryova, Rahmatulla Barakayev, Hulkar Hamroyeva kabi munaqqid va adiblarimiz bu

ijodkorning asarlari to

ʻ

g

ʻ

risida bir-biridan ko

ʻ

tarinki maqolalar yozishdi. Izlanuvchi olima Zamira Ibrohimovaning “Quvnoqlikka

yashiringan iztiroblar” nomli kitobida (A. Navoiy nomidagi Milliy kutubxona nashriyoti, 2005) adibning nazm va nasrdagi asarlarining

nihoyatda o

ʻ

ziga xosligi, o

ʻ

quvchini o

ʻ

ziga mahliyo eta olish sirlari keng talqin qilib berilgan.

Anvar Obidjon ijodi yuzasidan fikr bildiruvchilarning barchasi doimo bir narsaga, ya

ʼ

ni uning bolalar adabiyotiga yangicha bir yo

ʻ

nalish

olib kirganiga alohida urg

ʻ

u berib o

ʻ

tishadi. Kichkintoylar shoiri Tursunboy Adashboyev bu holni soddagina ta

ʼ

riflab: “80-yillarga kelib

Anvar Obidjon bolalar she

ʼ

riyatidagi ob-havoni bir yo

ʻ

la yangiladi”, deb yozgan edi.

Haqiqatan ham, bolalar adabiyotida o

ʻ

tgan asrning 80-yillarigacha chop etilgan kitoblardagi she

ʼ

rlarga nazar tashlasak, ularning

Kirilda 

|  

Lotinda

---

aksariyat qismi o

ʻ

sha mahaldagi tuzumni ulug

ʻ

lashga, turmushimizning o

ʻ

ta farovon, kelajagimizning behad yorqin ekanligiga

o

ʻ

quvchini ishontirishga qaratilgan “yalang

ʻ

och mafkura”li she

ʼ

rlar, bog

ʻ

, maktab, oromgohlardagi g

ʻ

amxo

ʻ

rliklarni, yosh avlodning

dunyoda eng baxtiyorligini aks ettiruvchi quruq ma

ʼ

lumotlardan nariga o

ʻ

tolmaydigan asarlardan iborat edi. Ko

ʻ

r-ko

ʻ

rona pand-

nasihatlar, xalq ertaklari va latifalari asosida yengil-yelpi hazillar to

ʻ

qish ham avj olgan edi. Bunday asarlarning vazifasi bir xil bo

ʻ

lib,

ular bolalarning ongiga ta

ʼ

sir o

ʻ

tkazishga xizmat qilar edi. Shunday sharoit mavjud bo

ʻ

lgan, bolalarni “Imperiya mafkurasi” chizib

bergan chiziqdan chiqarmay tarbiyalash qonunga aylanib qolgan muhitda boshqacha yo

ʻ

lda ijod qilish mumkin emasdek tuyular edi.

Anvar Obidjon shu chiziqdan yorib o

ʻ

tishni uddalashga urina boshladi.

Anvar Obidjonga xos kashfiyotning siri shundaki, shoir bolalarning ongidan ko

ʻ

ra ko

ʻ

proq ko

ʻ

ngliga ta

ʼ

sir o

ʻ

tkazish yo

ʻ

lidan bordi.

Binobarin, ko

ʻ

ngilga qattiq o

ʻ

rnashmagan narsa ongda uzoq vaqt saqlanishi, saqlanganda ham faol harakatga sabab bo

ʻ

lishi qiyin.

Tahlil qilib ko

ʻ

rish uchun “Bahromning hikoyalari” kitobidagi “Bezori” degan she

ʼ

rni olaylik: