Antibiotiklar reja: Antibiotiklar haqida tushuncha

Penitsillin gramm-musbat mikroblarga ta'sir etib, gramm-manfiylarga ta'sir etmaydi. Unga streptokokklar, stafilokokklar va pnevmokokklar juda sezgirdir. Tayokchasimon mikroblar kokklarga nisbatan penitsillin ta'siriga chidamlidirlar. Penitsillin juda tez (2 minutda) mikrob xujayrasiga kiradi va uning ta'sirida mikroblarning shakli chuzinchok, uzun zanjirsimon yoki sharga uxshash bulib uzgaradi, ayrim vaktda erib ketadilar, kupayishdan tuxtaydi, gramm usulida buyalishi uzgaradi, ozik muxitidan ayrim aminokislota va anorganik moddalarni uzlashtirolmaydi. Penitsillin ta'sirida mikrob xujayrasining kobigi orkali moddalar almashinishi buziladi, natijada xujayra protoplazmasi erib nobud buladi.

Organizmda kupchilik patogen mikroblarning rivojlanishini tuxtata olish xususiyatiga ega bulishi tufayli pe¬nitsillin meditsina va veterinariyada keng kullaniladi.

Masalan, meditsinada sepsis kasalliklarini, upka yalliglanishini, suzakni, zaxmni, anaerob infeksiyalarni davolash uchun va veterinariyada koramollarning streptokokkli mastitini, chuchka saramasini, otlarning sokov kasalligini va boshka yukumli kasalliklarni davolashda kullaniladi. SHu bilan birga, penitsillin korin tifi, ichburug, vabo vibrioni, kapsulalik bakteriyalar, kuk yutal, sil, yosh mollarda uchraydigan kolibakterioz va paratif kasalliklarining kuzgatuvchilari va boshka bir kator mikroblarga ta'sir etmaydi.

Penitsillin kaynatish natijasida yoki spirt, simob, mis, kurgoshin, turli kislota va ishkorlar ta'snrida parchalanib uz kuchini yukotadi. Penitsillin kon, kon zardobi va yiring ta'sirida uz kuchini yukotmaydi.

Penitsillin ta'sirida kasallikni kuzgatuvchi mikrob organizmda mutlako yuk buladi. U kasalning isitmasini pasaytirish bilan birga, organizmning umumiy axvolini ancha уengillashtiradi va leykotsitlarning faoliyatini kuchaytiradi.

Penitsillin teri ostiga yuborilsa, u organizmga sekinrok tarkaladi, kon tomirlariga yuborilsa organizmga tez tarkalib, konda penitsillin kup tuplanadi.

Penitsillinni ovkat bilan kushib xam iste'mol kilinadi, birok bu usulda konga uning oz kismi utadi, chunki oshkozondagi xlorid kislota ta'sirida uning kup kismi aktivligini yukotishi mumkin, shuning uchun keyingi vaktlarda penitsillinning xlorid kislotaga chidamln xili — «fenoksimetil penitsillin» ishlab chikilmokda. Kaysi usulda berilsa xam penitsillin konga utadiyu, lekin konda uzok saklana olmaydi, ya'ni 2—3 soatdan sung konda u kuprok tuplanib koladi.