Anorgul atajonova

 
 
 
Otlarning turlanishi 
 
t/r 
Kelishik 
larning 
nomi 
So‘roqlari 
Qo‘shim-
chasi 
Misollar 
1. 
Bosh 
kelishik 
 kim? 
nima? 
qayer? 
- 
O‘quvchi, guruh, fan 
2. 
Qaratqich 
kelishik 
kimning? 
nimaning? 
qayerning? 
-ning 
O‘quvchining, 
guruhning, fanning 
3. 
Tushum 
kelishigi 
kimni? 
nimani? 
qayerni? 
- ni 
O‘quvchini,  guruhni, 
fanni 
4. 
Jo‘nalish 
kelishigi 
kimga?  nimaga? 
qayerga? 
-  ga  (-ka, 
qa) 
O‘quvchiga,  guruhga, 
fanga 
5. 
O‘rin-payt 
kelishigi 
kimda?  nimada? 
qayerda? 
- da 
O‘quvchida,  guruhda, 
fanda 
6. 
Chiqish 
kimdan? 
- dan 
O‘quvchidan, 

---

 
97
kelishigi 
nimadan? 
qayerdan? 
guruhdan, fandan 
 
Mavzuni mustahkamlash uchun savollar 
 
1. Qaysi qo‘shimchalar turlovchi qo‘shimchalar deyiladi? 
2. Turlanish deb nimaga aytiladi? 
3. Kelishiklarni qo‘shimchalari bilan sanab bering. 
4. Tushum kelishigi qo‘shimchasi poeziyada, mumtoz adabiyotda va 
jonli tilda qanday shakllarda qo‘llanadi? 
5. Kelishik qo‘shimchalarining belgili va belgisiz qo‘llanishi haqida 
gapiring. 
6.  Nutqda  bir  kelishik  qo‘shimchasi  o‘rniga  boshqa  kelishik 
qo‘shimchasini ishlatish mumkinmi? 
7.  Chiqish  kelishigi  qo‘shimchasi  poeziya  va  jonli  nutqda  qanday 
shakllarda qo‘llanadi? 
8.  -ga  qaysi  kelishik  qo‘shimchasi?  U  yana  qanday  shakllarda 
ishlatiladi? 
9. O‘rin-payt kelishigi belgisiz qo‘llanadimi?