Anorganik moddalarning eng muhim sinflari

Fizik xossalari. Barcha asoslami suvda eriydigan va suvda erimaydigan asoslarga bo'lish mumkin.

Ishqoriy va ishqoriy-yer metallari (Na, K, Ca, Ba va boshqalar)ning gidroksidlari suvda yaxshi eriydi. Ular ishqorlar deb atalib, eritmasi o'ziga xos mazaga ega bo'ladi.

Boshqa metallarning gidroksidlari suvda erimaydigan asoslarga kiradi.

Asoslarning hammasi qattiq moddalar, faqat ammoniy-gidroksidi suvdagi eritmasidagina mavjud bo'ladi. U ammiakni suvda erishidan hosil bo'ladi.

Ishqorlaming suvdagi eritmalari indikatorlar rangini o'zgar-tiradi (masalan, lakmusni ko'kartiradi). Ulaming konsentrlangan eritmalari tirik organizm to'qimalarini, ayrim buyumlami yemi-radi. Shuning uchun ham ulami о 'yuvchi ishqorlar deb ataladi.

Olinishi. 1. Suvda eriydigan asoslar ayrim metallar suv bilan reaksiyaga kirishganda hosil bo'ladi.

2Na+2H₂O=2NaOH+H₂; CaO+H₂O=Ca(OH) ₂

Sanoatda ishqoriar metall tuzlarining suvdagi eritmasini elektroliz qilib olinadi. Masalan, osh tuzining eritmasi elektroliz qilinganda eritmada o'yuvchi natriy hosil bo'ladi. 2. Tegishli metallaming suvda yaxshi eriydigan tuzlariga ishqoriar ta'sir ettirib, suvda erimaydigan asoslar olinadi:

CuCl₂+2NaOH=Cu(OH) ₂+2NaCl

eritma havorang cho'kma

FeSO₄+2KOH=Fe(OH) ₂+K₂SO₄

eritma och yashil

cho'kma

2 Ayrim metallaming oksidlari suv bilan birikkanda asoslar hosil bo 'ladi:

K₂0+H₂O=2KOH; Na₂0+H₂0=2NaOH;

СаО+Н₂O=Са(ОН)з; ВаО+Н₂O=Ва(ОН) ₂.