Anor seleksiyasi va navshunostligi

15-MAVZU. ANORNI XORIJIY NAVLARI VA ULARNI INTRADUKTSIYaLASh.
REJA:
1. Anorning maxalliy navlarining tavsifi
2. Anorning istiqbolli navlarining tavsifi
3. Anor navlarining intraduksiyasi
Butun dunyo bo‘ylab turli milliy, mintaqaviy va xalqaro navlar kolleksiyasida 2000 dan ortiq mahalliy navlar mavjud. Anorning yovvoyi va maxalliylashtirilgan kolleksiyalari Sharqiy Osiyo,Yevropa, Shimoliy Afrika va Shimoliy Amerikada, xususan, Albaniya, Kipr, Italiya, Ispaniya, Fransiya, Germaniya, Vengriya, Isroil, Portugaliya, Rossiya, Tunis, Turkiya, Turkmaniston, Ukraina,AQSh, O‘zbekiston, Hindiston, Marokash, Gretsiya, Misr, Eron, Xitoy, Tojikiston, Kiprdamavjudligi ma’lum. Turli xil navlar kolleksiyalari orasida Garrigala-Turkmaniston, Sankt-Peterburg - Rossiya, Erondajuda katta navlar kolleksiyalari mavjud. Garrigala - Turkmaniston kolleksiyasidagi navlar,anorning kelib chiqish joyi sifatida qaraladigan Markaziy Osiyo geografik mintaqasida to‘plangan namunalar bo‘lganligi sababli Turkmanistonning Garrigala navi kolleksiyasiga alohida qiziqish mavjud. Garrigala navi kolleksiyasida Zakavkaziya va Ispaniya, AQSh, Eron, Tojikiston, Hindiston kabi xorijiy mamlakatlardan anorlarni namunalari mavjud.
Boshqa muhim 200 – 300 hil navlar Ozarbayjon, Ukraina, Tojikiston va O‘zbekiston davlatlari tomonidan kolleksiyalarga kiritildi. (masalan, Toshkentdagi Akademik M.Mirzaev nomidagi bog‘dorchilik, uzumchilik va vinochilik ilmiy tadqiqot institutining o‘zbek anorlari).
O`zbekistonda anorning qirqqa yaqin navlari bor. Ular orasidan sifati jihatidan jahon standart anorlaridan qolishmaydigan navlar ko`plab topiladi. Anor juda ham foydali o`simlik, bevosita ist`emol qilinishidan tashqari xalq xo`jaligining ko`p gina tarmoqlarida ishlatiladi.
Anorning tabiiy tarqalish geografiyasi – O’rta Osiyo, Turkiya, Ozarbayjon, Janubiy Amerika, Gruziya, Eron, G’arbiy Turkmanistonning janubiy qismi, Afg’oniston, B.S.Rozanov ma’lumotlariga ko’ra – Shimoliy G’arbiy Hindiston, Shimoliy-Sharqiy Afg’oniston, Zakavkazedagi Katta Kavkaz tizma tog’lari, Kichik Osiyo, Arabiston dengizi sohillarida ham uchraydi.