Anna magdalena bax nota daftari


I.S.Bax “Anna Magdalena Bax nota daftari” tahlili



Download 1,15 Mb.
bet17/18
Sana26.02.2022
Hajmi1,15 Mb.
#472186
1   ...   10   11   12   13   14   15   16   17   18
Bog'liq
I S Bax «Ariya» Anna magdalena Bax nota daftaridan asari

2.2. I.S.Bax “Anna Magdalena Bax nota daftari” tahlili
Baxning organ ijodi XVIII asr birinchi yarmida Yevropadashu san'at to’rining rivojlanish cho'qqisi bo'ldi. Ijodning bu turida kompozitorning iqtidori yorqin namoyon bo'ldi. Bax ijrosi bilan tinglovchilarni qoyil qoldiradigan darajada mahoratli organchi, ajoyib improvizatsiyachi sifatida o'zini ko’rsatdi, ijrosi bilan u shaxsiy kechinmalarini keng ommaga namoyish qildi. Baxuchun organ yorqin, qudratli tovushga ega bo'lgan cholg'u edi.
Kompozitor boshlang'ich mavzuning rivojlantirish san'ati, improvizatsiyaqilishning juda keng ko'lami, ijrosining konsert uslubibilan o'z zamondoshlarini qoyil qoldirgan.Organ musiqasini Bax butun hayoti davomida yozdi, lekin engyorqin asarlar Veymarda ijod qilingan, deb hisoblanadi. Aynan Veymarda Bax organ kompozitori sifatida ijodiy cho'qqiga erishdi, bu yerda u re minor tokkata va fuga, lya minor preludiya va fuga, do minor preludiya va fuga kabi asarlarini yozdi.
Milliy san'at an'analari va o'tmishdoshlari — nemis organchilari Reynken, Bern, Bukstexude va Paxelbel ijodiga suyangan Bax organ ijodida ikki yo'nalishga e'tibor qaratdi. Bular — preludiyalar, fantaziyalar, tokkatalar va bir qismli xoral preludiyalardir. Kamer yo'nalishda yaratilgan xoral preludiyalar o'zining lirik timsollari bilan diqqatni jalb etadi. Ularning hammasi nafis rangbaranglik,kuyning go'zalligi, ifodali qarama-qarshiliklar bilanbeqiyos taassurot qoldiradi. Baxning organ uchun boshqa turdagiasarlari — preludiyalar, fugalar, fantaziyalar va tokkatalar sofcholg'u an'analar asosida vujudga keldi. I.S.Bax «Ariya» (Anna magdalena Bax nota daftaridan) asari.
Vokal va cholg‘u asarlari: 300 ga yaqin ma’naviy kantata (199 tirik qolgan); 24 dunyoviy kantata (shu jumladan "Ov", "Qahva", "Dehqon"); motets, xorlar; Rojdestvo oratoriyasi; Jon uchun ehtiros, Metyuga ko'ra ehtiros, Magnificat, massa B minor ("Yuqori massa"), 4 ta qisqa massa.
Arialar va qo'shiqlar - Anna Magdalena Baxning ikkinchi musiqiy kitobidan.
Yakkaxon asboblar bilan orkestr va orkestr uchun:
6 ta Brandenburg kontsertlari; 4 ta suit ("uverturalar"); Klavesin (klavier) va orkestr uchun 7 ta konsert; Ikki klaviatura va orkestr uchun 3 ta konsert; Uch klaviatura va orkestr uchun 2 ta konsert; To'rt klaviatura va orkestr uchun 1 ta konsert; Skripka va orkestr uchun 3 ta konsert; nay, skripka va klavesin uchun kontsert.
Skripka, viyolonsel, klavyera (klavesin) va yakka bilan fleyta uchun ishlaydi: skripka va klavesin uchun 6 ta sonatalar; Fleyta va klavesin uchun 6 sonatalar; Viola da gamba (viyolonsel) va klavesin uchun 3 sonatalar; trio sonatalari; Yakkaxon skripka uchun 6 sonatalar va partiyalar; Yakkaxon viyolonsel uchun 6 ta suit (sonata).
Klavye (klavesin) uchun: 6 ta "inglizcha" suit; 6 ta "frantsuzcha" suit; 6 qism; Xromatik fantaziya va fug; Italiya konserti; Yaxshi Temperlangan Klavye (2 jild, 48 prelude va fugalar); Goldbergning o'zgarishi; Ikki va uchta ovoz uchun ixtirolar; xayollar, fugalar, tokata, uverturalar, kaprizio va boshqalar.
Organ uchun: 18 preludiya va fugalar; 5 tokatat va fugalar; 3 ta hayol va fugalar; fug; 6 ta kontsert; Passakaliya; pastoral; fantaziyalar, sonatalar, kanzona, trio; 46 xor prelyudiyasi (Organ daftaridan Vilgelm Fridemann Bax); Shuebler xorlari; 18 xorlar ("Leyptsig"); xor variantlarining bir necha tsikllari.
Bax shu qadar buyuk daho edi, bugungi kunda ham u mislsiz va g'ayrioddiy hodisa bo'lib tuyulmoqda. Uning ijodi chindan ham bitmas-tuganmas: XIX asrda Bax musiqasi "kashf etilgandan" so'ng, unga qiziqish barqaror ravishda oshib bordi va Bax asarlari odatda "jiddiy" san'atga qiziqish bildirmaydigan tinglovchilar orasida ham tinglovchilarni zabt etdi.
Baxning ishi, bir tomondan, xulosa qilishning bir turi edi. Bastakor o'z musiqasida erishilgan va kashf etilgan barcha narsalarga tayangan musiqiy san'at uning oldida... Bax nemis tilini mukammal bilardi organ musiqasi, xor polifoniyasi, nemis va italyan skripka uslublarining xususiyatlari. U nafaqat tanishibgina qolmay, balki zamonaviy frantsuz klavesinchilarining (birinchi navbatda Kuperin), italyan skripkachilarining (Korelli, Vivaldi), Italiya operasining yirik vakillari asarlarini nusxa ko'chirgan. Hamma narsaga ajoyib ta'sirchanlikka ega bo'lgan Bach to'plangan ijodiy tajribani ishlab chiqdi va umumlashtirdi.
Shu bilan birga, u jahon musiqa madaniyatini rivojlantirish uchun ochilgan ixtirochi novator edi yangi istiqbollar... Uning kuchli ta'siri 19-asrning buyuk bastakorlari (Betxoven, Brams, Vagner, Glinka, Taneyev) va 20-asrning taniqli ustalari (Shostakovich, Xonegger) asarlarida o'z aksini topdi.
Baxning ijodiy merosi deyarli cheksizdir, u 1000 dan ortiq turli janrdagi asarlarni o'z ichiga oladi va ularning orasida tarozisi o'z davri uchun alohida bo'lganlar ham bor (MP). Baxning asarlarini ikkiga bo'lish mumkin uchta asosiy janr guruhlari:

  • vokal va cholg‘u musiqasi;

  • organ musiqasi,

  • boshqa asboblar (klavier, skripka, fleyta va boshqalar) va cholgʻu ansambllari (shu jumladan, orkestr) uchun musiqa.

Har bir guruhning asarlari asosan ma'lum bir davr bilan bog'liq ijodiy biografiya Bax. Eng muhim organ asarlari Veymarda yozilgan, klavye va orkestr kompozitsiyalari asosan Köten davriga tegishli, vokal va cholg 'asalari asosan Leyptsigda yozilgan.
Bax ishlagan asosiy janrlar an'anaviy: ommaviylik va ehtiroslar, kantata va oratoriyalar, xor aranjirovkalari, prelyudiyalar va fugalar, raqs suitalari va konsertlar. Ushbu janrlarni o'tmishdoshlaridan meros qilib olgan Bach, ularga ilgari bilmagan doirani taqdim etdi. U ularni yangi ifoda vositalari bilan yangilab, musiqiy ijodning boshqa janrlaridan olingan xususiyatlar bilan boyitdi. Ajoyib misol. Klaviatura uchun yaratilgan bo'lib, u katta organlar improvizatsiyasining ekspresiv xususiyatlarini, shuningdek, teatr kelib chiqishini dramatik o'qishni o'z ichiga oladi.
Bax ijodi barcha ko'p qirraliligi va inklyuzivligi bilan o'z davrining etakchi janrlaridan biri - operani "chetlab o'tdi". Shu bilan birga, Baxning ba'zi dunyoviy kantatalarini o'sha paytda Italiyada qayta tug'ilgan komediya slayd-shousidan kam farq qiladi. opera-buffa... Bastakor ularni birinchi marta italiyalik operalar singari "musiqa dramalari" deb atagan. Baxning "Qahva", "Dehqon" kantatasi singari kundalik hayotning xushchaqchaq janrli sahnalari sifatida yaratilgan asarlari nemis ashulasini kutgan deb aytishimiz mumkin.
Tasvirlar doirasi va g'oyaviy mazmun
Bax musiqasining xayoliy mazmuni uning kengligi bilan cheklanmagan. U uchun ulug'vor va sodda odamlar uchun bir xil darajada kirish mumkin. Bax san'atida chuqur qayg'u va sodda hazil, eng keskin dramatizm va falsafiy mulohaza mavjud. Gandel singari, Bax ham o'z davrining muhim jihatlarini aks ettirdi - 18-asrning birinchi yarmi, ammo boshqalar samarali qahramonlik emas, balki islohot tomonidan ko'tarilgan diniy va falsafiy muammolar edi. U o'z musiqasida eng muhim, abadiy savollar ustida mulohaza yuritadi inson hayoti - insonning maqsadi, uning axloqiy burchi, hayot va o'lim haqida. Ushbu aks ettirishlar ko'pincha diniy mavzular bilan bog'liq, chunki Bax deyarli butun hayotida cherkovda xizmat qilgan, cherkov uchun musiqaning katta qismini yozgan, o'zi ham Muqaddas Bitiklarni mukammal biladigan chuqur diniy shaxs bo'lgan. U cherkov bayramlarini kuzatdi, o'limidan bir necha kun oldin ro'za tutdi, iqror bo'ldi va marosimni o'tkazdi. Ikki tilda - nemis va lotin tillarida Muqaddas Kitob uning ma'lumotnomasi edi.
Baxda Iso Masih - bosh qahramon va ideal. Ushbu obrazda bastakor eng yaxshi insoniy fazilatlarning o'ziga xosligini ko'rdi: matonat, tanlagan yo'lga sodiqlik, fikrlarning tozaligi. Bax uchun Masihning tarixidagi eng yaqin narsa - bu Calvary va xoch, Isoning insoniyatni qutqarish uchun qilgan qurbonligi. Ushbu mavzu Baxning ishidagi eng muhim ahamiyatga ega axloqiy, axloqiy talqin.
Musiqiy simvolizm
Bax asarlarining murakkab dunyosi barokko estetikasiga mos ravishda rivojlangan musiqiy simvolizm orqali ochib beriladi. Baxning zamondoshlari, uning musiqasi, shu jumladan, "toza" musiqa, tushunarli nutq sifatida qabul qilingan, chunki unda muayyan tushunchalar, his-tuyg'ular, g'oyalarni ifodalaydigan barqaror melodik burilishlar mavjud edi. Klassik notiqlik bilan taqqoslaganda ushbu tovush formulalari deyiladi musiqiy va ritorik raqamlar... Ba'zi ritorik figuralar tasviriy xarakterga ega edi (masalan, anabasis - ko'tarilish, katabazis - tushish, circulatio - aylanish, fuga - yugurish, tirata - o'q); boshqalar esa inson nutqining intonatsiyalariga taqlid qilishdi (exclamatio - undov - oltinchiga ko'tarilish); boshqalari esa ta'sir o'tkazgan (suspiratio - xo'rsinish, passus duriusculus - xafagarchilik, azob chekish uchun ishlatiladigan xromatik harakat.
Keyinchalik hayot
Katta asarlar1720-yillarda kantatalar bastalash bilan mashg'ul bo'lgan Bach cherkov musiqasining katta repertuarini to'pladi, bu esa unga boshqa musiqiy janrlarni ijro etish bilan birga yakshanba musiqiy dasturlarini davom ettirishga imkon berdi. Keyingi asarlarning ko'pi Leyptsig bilan hamkorlik edi Kollej Musicum. Ular orasida to'rt jildli kitoblar bor edi Klavier-Ubung ("Klaviatura amaliyoti"), bu organ va arpsixord uchun katta ishlarning to'plamini o'z ichiga oladi Olti partitalar (I jild), Italiya kontserti, Fransuz Overture (II jild) va Goldberg o'zgarishlari (IV jild).
Bu davrda u tugatdi Minoradagi B massasi, avvalgi asarlarning qismlari bilan yangi tuzilgan harakatlarni birlashtirgan. 1735 yilda u qo'lyozmani Saksoniya saylovchilariga muvaffaqiyatli ravishda taklif qilib, monarxni uni qirollik sudi kompozitsiyasi qilib tayinlashga ishontirdi. Garchi bu kompozitorning hayoti davomida hech qachon ijro etilmagan bo'lsa ham, u barcha davrlarning eng buyuk xor asarlaridan biri hisoblanadi.
1747 yilda Bach Potsdamdagi Frederik Buyukning sudiga bordi, u erda shoh Bax uchun mavzu o'ynadi va unga o'z mavzusiga binoan fugyu o'tkazishni taklif qildi. Bax, Frederikning pianofortida uch qismli fugjni yaratdi, keyin bu yangilik edi va keyinchalik qirolga sovg'a qildi Musiqiy taklif monarx tomonidan tayinlangan "qirollik mavzusi" asosida fugues, kanonlar va triodan iborat. Uning olti qismli fugjasi kengroq ishlab chiqish uchun mosroq biroz o'zgartirilgan mavzuni o'z ichiga oladi.
Fugue san'ati, vafotidan bir necha oy oldin yozilgan, ammo tugallanmagan. U 18 ta oddiy fugues va oddiy mavzularga asoslangan qonunlardan iborat. A magnum opus tematik transformatsiya va kontrapunktal qurilmalarda bu ish ko'pincha polifonik usullarning yig'indisi deb nomlanadi.
Bax bajargan so'nggi ish bu uning o'lganidan keyin kuyovi Ioxan Xristof Altnikolga aytadigan organ uchun xorning dastlabki tayyorgarlikidir. Bu huquqiga ega Thor tret ich hiermit ("Men hozir taxtingdan oldin paydo bo'lganman") Yakuniy kadansning yozuvlari sanab chiqilib, Rim alifbosiga joylashtirilganda "BACH" so'zi topiladi. Xoreya ko'pincha ijro etilishi tugallanmagan 14-bosqichdan so'ng ijro etiladi Fugue san'ati.
Bax oxirgi kunlarini Leyptsigda o'tkazdi va 1750 yilda 65 yoshida vafot etdi. Uning hayoti davomida mingdan ortiq asarlar yozilgan.
Baxning ixtirochi va betakror ohanglari italyan, frantsuz va nemis uslublarining eng zo'rlarini o'zida mujassam etgan holda to'liq va kontrapunktal bo'lib qoladi; ammo, uning ohanglari ko'pincha uni aks ettirishdan ko'ra hissiyotni anglatadi - bugungi kunda ko'p odamlar tushunishlariga qiynalmoqda.
Baxning qarama-qarshi pozitsiyasi har doim eng ehtiyotkorlik va aniqlikdir; Uning murakkabligi bastakorlarga ham, bastakorlarga ham yoqmaydi va bir vaqtning o'zida bir-biriga uyg'unlashgan beshga yaqin musiqani o'z ichiga oladi. Bu o'ziga xos ohangdor uslub va mohirona qarshi uslub keyingi kompozitorlarga kuchli ta'sir ko'rsatdi. Motsart, Betxoven, Shumann va Mendelsson singari bir qator taniqli bastakorlar Bax bilan tanishgandan keyin uyg'unlikka e'tiborni kuchaytirdilar va yanada murakkab asarlar yozdilar. Hozirgi kunda uning uslublari va ohanglari madhiyalar va diniy musiqadan tortib pop va rok musiqasigacha bo'lgan musiqa uchun asos bo'lib xizmat qiladi. Baxning ko'plab mavzulari, xususan Tokkata va D minoridagi Fugue mavzulari rok qo'shiqlarida bir necha bor ishlatilgan va katta shuhrat qozongan.
Bax asarlari umuman boshqa bastakorlarga ta'sir qilsa-da, Baxning davrida buyuklik ixtirochilik bilan emas, balki texnikani o'zlashtirish qobiliyati bilan qaror qilinganligini yodda tutish kerak. Uning musiqiy uslubi o'z davrining urf-odatlari va an'analarini aks ettiradi va Couperin va Domeniko Scarlatti asarlari ta'sir qildi. Anton Vivaldi Baxni ham juda ilhomlantirdi, shundan Bachning Vivaldining skripka kontsertini arpsixord asarlariga ko'chirganidan ko'rish mumkin.
Bax asarlari BWV raqamlari bilan indekslanadi, bu uchun boshlang'ich xususiyatdir Bax Werke Verzeichnis ("Bax asarlari katalogi"). 1950 yilda nashr etilgan katalog Wolfgang Shmieder tomonidan tuzilgan va xronologik emas, balki tematik ravishda tashkil etilgan: BWV 1-224 - kantatalar, BWV 225-248 - yirik hajmdagi xor ishlari, BWV 250-524 xorlari va muqaddas qo'shiqlari, BWV 525 -748 organ ishlari, BWV 772-994 boshqa klaviatura ishlari, BWV 995-1000 lute musiqasi, BWV 1001-1040 kamerali musiqa, BWV 1041-1071 orkestr musiqasi va BWV 1072-1126 kanonlari va fuglari. Katalogni tuzishda Shmieder asosan Bach Gesellschaft Ausgabega, ya'ni bastakorning 1850-1905 yillar orasida nashr etilgan keng qamrovli nashriga ergashdi.
Organ ishlaydi
Bax umri davomida organist, organ maslahatchisi va organ ishlarining bastakori sifatida nemis an'anaviy an'anaviy janrlarida - preludes, xayolotexnika va tokkatlar singari taniqli bo'lgan va xoral preludlari va fugues kabi qat'iy shakllarda tanilgan. U yoshligida katta ijodi va turli milliy uslublarning qirralarini organ ishlariga uyg'unlashtirish qobiliyati bilan tanilgan. Shimoliy nemislarning ta'sirini qat'iy Georg Luneburgda joylashgan Bach va Dyukrich Bxtehude tashkil qildi, u yosh tashkilotchi 1704 yilda Arnstadtda uzluksiz ish safari bilan tashrif buyurgan.
Taxminan shu vaqtlarda Bax o'z kompozitsion tillarini o'rganish uchun ko'plab frantsuz va italyan bastakorlarining asarlarini nusxa ko'chirdi va keyinchalik Antonio Vivaldi va boshqalarning organ uchun bir nechta skripka konsertlarini uyushtirdi. Uning eng samarali davri (1708-1714) nafaqat bir nechta juft preludlar va fugues va tokkatlar va fugueslarning tuzilishini, balki Orgelbüchlein ("Kichik organlar kitobi") ni yozishni, 49 ta qisqa xorning preeludiyalarining tugallanmagan to'plamini ko'rishni rejalashtirgan. xor kuylarini o'rnatishda ishlatilishi mumkin bo'lgan turli xil kompozitsion uslublarni namoyish etish.
Veymarni tark etganidan so'ng, uning taniqli asarlari (olti trio sonatasi, Klavierübung III 1739 yil "va hayotining oxirida qayta ko'rib chiqilgan" Buyuk o'n sakkizinchi "xoralari) hammasi shu vaqtdan keyin tuzilgan. Bach keyinchalik o'z hayotida turli organlar loyihalari bo'yicha maslahatlar berish, yangi qurilgan a'zolarni sinash va tushdan keyin dam olish kunlari a'zolarni bag'ishlash bilan ko'p shug'ullangan.
Boshqa klaviatura ishlaydi
Bax "klaviatura" uchun ko'plab asarlar yozgan, odatda noma'lum klaviaturani anglatadi. Garchi pianino ("Nemis tilida" Klavier ") Baxning davrida kashf qilingan bo'lsa-da, aksariyat olimlar uning biron bir musiqasini u uchun yoki biron bir maqsad uchun mo'ljallangan deb shubha qilishadi. Ehtimol, uning klaviaturasi harpsichord yoki klavichord uchun mo'ljallangan bo'lishi mumkin.
Ikki qismli ixtirolar va uch qismli ixtirolar (yoki "sinfonias"), ehtimol kontsertdan foydalanish uchun emas, balki o'qitish uchun mo'ljallangan. U inglizcha to'plam va frantsuzcha to'plamlarni, raqs shakllariga asoslangan murakkab va qiyin musiqa kompozitsiyalarini yaratgan. Shuningdek, u bir qator boshqa yakkaxon raqslar, kostyumlar, partitalar va shunga o'xshash narsalarni yozgan. Ularning eng taniqlilari orasida Yaxshi Temperli Klavier, o'n ikkita asosiy va kichik kalitlarning har birida oldindan tayyorlangan va fugues to'plami. "Yaxshi xulqli" so'zi klaviatura sozlangan haroratni anglatadi. Bax davridan oldin sozlash tizimlari moslashuvchan emas edi, chunki barcha tugmachalarda kompozitsiyalar takrorlanmasdan ijro etilishi mumkin edi. Biroq, u qanday temperamentni nazarda tutgani noma'lum. Yana bir mashhur asar Goldbergning o'zgarishlari. Biron bir miya kasalligi bo'lishiga qaramay, ularning hissiy tarkibi va doirasi tobora ko'proq qadrlanmoqda.
Kamera musiqasi
Bax yakka asboblar, duetlar va boshqa kichik ansambllar uchun musiqa yozgan. Hamrohsiz yakkaxon skripka uchun u oltita sonatadan va partitalardan iborat kompozitsiyani, shuningdek, violonchel uchun, ikkinchisi esa lute uchun shu kabi to'plamni yaratdi. U nay va viola da gamba uchun trio sonatalarini, yakkaxon sonatalarni (doimiy bilan birga) va ko'p sonli qonunlar va ritsercarlarni, asosan aniqlanmagan asboblar uchun yozgan. Ularning eng muhim misollarida keltirilgan Fugue san'ati va Musiqiy taklif.
Orkestr ishlari
Baxning eng taniqli orkestr asarlari Brandenburgning kontsertlari deb nomlanadi, chunki u ularni 1721 yilda Brandenburg Margrave-ga taklif qilish uchun tinglov sifatida taqdim etganligi sababli (u ishga kirishmadi). Ushbu asarlar kontsert janriga misoldir. Kontsert shaklida saqlanib qolgan boshqa asarlar ikkita skripka kontsertini, ikkita skripkaning kontsertini (ko'pincha Baxning "qo'shaloq" kontserti deb nomlanadi) va bitta, ikki, uch va hatto to'rtta arpsixordni o'z ichiga oladi. Ko'p arpsixord kontsertlari asl asarlar emasligi, ammo endi boshqa asboblar uchun yo'qolgan kontsertlarning aranjirovkalari ekanligi hammaga ma'lum. Ulardan bir qator skripka, oboy va naycha kontsertlari qayta qurildi. Kontsertlardan tashqari, Bax to'rtta orkestr to'plamini, orkestr uchun bir qator stilize qilingan raqslarni ham yozdi. Hozirgi kunda "G simli havo" deb nomlanuvchi asardan parcha № 3 orkestr to'plami.
Vokal va xor ishlari
Kantatalar
Bax haftaning yakshanba kuni Tomaskircheda kantata ijro etdi. Garchi u boshqa bastakorlar tomonidan kantatalarni ijro etgan bo'lsa-da, shuningdek, Muhlxauzen va Veymarda yozilgan qo'shiqlaridan tashqari, Leyptsigda har yakshanba va cherkov yilining bayramlarida bittadan uchta kantatadan iborat to'plam yaratgan. Hammasi bo'lib, u uch yuzdan ortiq kantatlar yozgan, ulardan faqat 195 tirik.
Uning kantatalari shakli va asboblari jihatidan juda farq qiladi. Ulardan ba'zilari yakkaxon xonanda uchun; boshqalar yakka xorlar uchun; katta orkestrlar uchun, qolganlari esa bir nechta cholg'ular uchun. Ammo juda keng tarqalgan format katta ochilish xorini o'z ichiga oladi, solistlar uchun (yoki duetlar uchun) bir yoki bir nechta takrorlanadigan-ariya juftligi va yakuniy xorda. Qayta o'qish Bibliyani bir hafta davomida o'qishning qismidir va ariya bu hozirgi zamon aksidir. Yakuniy xorale ko'pincha markaziy harakatda xorning boshlanishi sifatida va ba'zan a sifatida paydo bo'ladi cantus firmus ochilish xorida ham. Ushbu kantatlardan eng taniqlilari Cantata № 4 ("Todesbandendagi Masihiylik lagi"), Kantata №80 ("Ein feste Burg"), Kantata № 140 ("Vachet auf, ruft uns die Stimme") va Cantata No. 147 ("Gerts und Mund und Tat und Leben").
Bundan tashqari, Bax, odatda, to'y kabi fuqarolik tadbirlari uchun bir qator dunyoviy kantatlar yozgan. Qahva kantatiotasi qahva ichishni tashlamaguncha turmushga chiqishiga imkon bermaydigan qiz haqida bularning barchasi eng yaxshi ma'lum.
Mototsikllar
Baxning muntazam cherkov ishida u boshqa ko'plab bastakorlarning motetlaridan nusxa ko'chirgan va ijro etgan (haqiqatan ham u har yakshanba xizmatini bittadan boshlagan). Ushbu motellar asosan Venetsiya maktabining ikki xorli motivlari yoki zamonaviy uslubning taqlidlari edi.
Bax o'zi bir nechta motetlar yozgan va ular asosan qo'sh xoriga bag'ishlangan, garchi ularning eng kattasi bo'lsa ham. Jesu, meine Freude, bitta ovozli xor uchun yozilgan. Bax tomonidan qancha mototalar tuzilganligi bahs mavzusi. Bachning shubhasiz oltita moteti bor, ikkinchisi shubhali mualliflik huquqiga ega va BWV-da kantatalar deb tasniflangan, ammo ba'zi olimlar motet deb hisoblagan. Bax bu asarlarni qaysi vaziyatda yozganligi noma'lum, ammo ko'pchilik dafn marosimlariga bag'ishlangan deb taxmin qilinadi.
Ushbu motetlar uchun hech qanday instrumental qismlar mavjud emas (Lobet den Herrndan tashqari, doimiy kontekstga ega), ammo o'sha davrda vokal asarlarini asboblar bilan ikki marotaba takrorlash va ularni doimiy ravishda ijro etish odatiy hol edi. Shunday qilib, ushbu uslub ko'pincha zamonaviy spektakllarda qo'llaniladi. Bularni boshqa ijrochilar bajaradilar kapella uslubi.

XULOSA
Baxning katta xor-orkestr asarlari orasida mashhur Avliyo Metyus Passioni va Avliyo Jon Ehtiros (Tom Metyus Passion) va ikkalasi ham Tomaskircheda Muqaddas Hafta xizmatlari uchun yozilgan, Rojdestvo Oratorio (Rojdestvo Liturgik mavsumida foydalanish uchun oltita kantatalar to'plami), Magnificat. Ikkita versiyada: bittasi D va karnaylari bilan katta orkestr uchun, va bittasi - E tekis tekislikdagi kichikroq orkestr uchun, qo'shimcha harakatlari Magnificat matni harakatlari orasida o'zaro aralashtirilgan.
Baxning boshqa yirik ishlari, Minoradagi B massasi, Bax umrining oxiriga yaqin, asosan ilgari yaratilgan qismlardan yig'ilgan (masalan, Kantata № 191 va Cantata № 12). Bu Baxning hayotida yoki hatto uning o'limidan keyin XIX asrgacha hech qachon ijro etilmagan.
Ushbu asarlarning barchasi, motetlardan farqli o'laroq, xorlarning ham muhim yakkaxon qismlari bor.
Spektakllar
Bax davrida musiqiy ansambllar, odatda, Ioxannes Brahmlar singari unchalik katta bo'lmagan. Uning o'nlab musiqachilari uchun bir nechta asarlar yaratilgan. Bu hozirgi ijrochilarga haqiqiy ijroga rioya qilish yoki uning ko'p asarlari qabul qilingan kattaroq zamonaviy zamonaviy orkestrlarni tanlash imkoniyatini beradi. Uning ba'zi muhim kamerali musiqalari afzal qilingan cholg'ularni ko'rsatmaydi, bu esa yakka tartiblarni o'tkazish uchun ko'proq imkoniyatlarni qoldiradi.
Baxning etakchi tarjimonlari orasida Glenn Gould va Edvin Fischer (pianino), Vanda Landovska (harpsixord), Helmut Walcha va E. Power Biggs (organ), Pablo Casals va Yo-Yo Ma (sello), Natan Milshteyn (skripka), Karl. Rixter (xor va orkestr), Nikolaus Harnonkart va Gustav Leonxardt (kantatalar, haqiqiy ijro), Joshua Rifkin va Endryu Parrott (xor asarlari, bittadan).
Transkripsiyalar
Bax musiqasi ko'plab bastakorlarni o'z mavzulariga asoslanib musiqa yaratish yoki asarlarini boshqa asboblar uchun transkripsiya qilishga ilhomlantirgan. U eng tartiblangan va transkriptlangan klassik bastakor. Uning arpsixord uchun to'liq asarlari Ferruccio Busoni tomonidan tahrirlangan yoki yozilgan va Frants Lists ikkalasini ham yozgan preludium va "BACH" motivida fugue. Yana bir tanish transkripsiya bu Ave-Mariya Charlz Gounod tomonidan, birinchi prelude asosida Yaxshi Temperli Klavier. Andres Segovia o'zining akustik gitara uchun yozilgan Bax asarlarini ijro etgani bilan mashhur edi. Motsart ba'zi fuguslarni tartibga keltirdi Yaxshi Temperli Klavier torli trio uchun Arnold Shoenberg Baxning "Sankt-Anne" orkestri va E-yassi mayordagi fugue uchun dastur tayyorladi, Anton Vibern esa "Musiqali taklif" ning ashaddiy raqsini orkestrga uyushtirdi. Orkestr, mis kintetasi va saksafon kvarteti uchun "Fugue badiiy" tadbirlari mavjud.
Meros
Keyingi yillarda va vafotidan keyin Baxning bastakor sifatida obro'si pasayib ketdi. Uning asarlari paydo bo'lgan klassik uslubga nisbatan eski uslub sifatida qabul qilindi. Ammo, u hali unutilgan edi. U o'yinchi va o'qituvchi sifatida (shuningdek, albatta, bastakor sifatida) va bolalarining otasi (ayniqsa Karl Filipp Emanuel Bax) sifatida yodda qoldi.


Download 1,15 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   10   11   12   13   14   15   16   17   18




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish