Aniqlash ishning maqsadi

20-LABORATORIYA ISHI.
KUCHSIZ ELEKTROLITLARNING DISSOTSIATSIYALANISH DARAJASI (α) VA KONSTANTASINI (K_D) ANIQLASH
Ishning maqsadi:eritmalar elektrokimyosi bo‘yicha sifat va miqdoriy tekshirishlarni o‘tkazishda talabalarning bilim va amaliy mahoratlarini rivojlantirish. Ilmiy ma’lumotnomalarda keltirilgan axborotlardan foydalanib, kuchsiz elektrolitlarning elektr o‘tkazuvchanligini aniqlab, ulaming dissotsiatsiyalanish darajasi va konstantasini hisoblash.
Eritmalarda qisman yoki to‘liq ionlarga ajraladigan kimyoviy birikmalar elektrolitlar deb nomlanadi. Kuchsiz yoki kuchli elektrolitlar mavjud. Kuchli elektrolitlar deyarli to‘liq ionlarga dissotsiyalanadi. Kuchsiz elektrolitlar eritmalarida ionlar orasidagi ta’sirlashuv kuchi ular qisman dissotsiatsiyalangani uchun kuchsizroq.
Mavzuni asoslash:elektrolit eritmalarining elektr o‘tkazuvchan-ligini tajribada aniqlash; kislota, asos, tuz eritmalarini konduktometrik titrlash asosida eritma konsentratsiyasini aniqlash, kuchsiz elektrolitlar dissotsiatsiyalanish darajasi va ionlanish konstantasini, suv ion konsentratsiyalarining ko‘paytmasini aniqlash, erituvchida yomon eriydigan tuzlaming eruvchanlik konsentratsiyasini konduktometrik usulda aniqlashlar kimyo sanoatida muhim ahamiyatga egadir.
Laboratoriya ishini baiarish uchun kerakli qurilma va reaktivlar:
Reoxord ko‘prigi R-38, 0,02n KCl, turlikonsentratsiyadagi CH3COOH eritmalari, elektrodlar tushirish uchun idish.
Laboratoriya ishini baiarish tartibi: Solishtirma elektro‘tkazuvchanlikni o‘lchash uchun Kolraush ko‘prigi yoki R-38 qurilmasi qo‘llaniladi (Vll.ll-rasm).




VII. 11-rasm. Reoxord ko‘prigi R-38 qurilmasining tuzilish sxemasi

1. 
   elektr oqimi manbaiga ulanish qismi,
   
2. 
   asbobga elektr kelayotganini bildiruvchi indikator lampochkasi,
   
3. 
   asbobni ishga tushirish tugmachasi,
   
4. 
   qarshiliklar magazini;
   
5. 
   galvonometr,
   
6. 
   galvonometr tugmachasi,
   
7. 
   noma’lum qarshilikka ega eritma solingan elektrod simian ulanish joylari,
   
8. 
   reoxord shkalasi,
   
9. 
   reoxord ko‘prigining tugmachasi,
   
10. 
    elektrodlar tushirilgan idish,
    
11. 
    stakan.
    

E ritmaning solishtirma elektr o‘tkazuvchanligini hisoblash uchun quyidagi formuladan foydalaniladi:
b u yerda - idish doimiysini beradi.

U holda VII.5 formuladan C_{idish doimisi} =x* R bo'ladi.

£/S nisbat faqatgina elektrodlar o'lchami va ularning bir-biriga nisbatan qanday joylashganligiga bog‘liq. Idish doimiysini aniqlash uchun elektr o‘tkazuvchanlik o'lchanayotgan idishga pipetka yordamida 40ml 0,002N KC1 eritmasi quyiladi. Termostatda 25°C da 15 minut ushlab turiladi, so‘ng R_kci aniqlanadi. K_C1 eritmasiuchun 25°C dagi solishtirma elektr o‘tkazuvchanlik (X_kci) qiymatini jadvaldan olib