Anemiya Reja

Anemiya

Reja:

• Anemiyaning kelib chiqish sabablari
• Anemiyaning turlari, tasnifi, klinikasi, davosi, profilaktikasi
• Anemiya kasalligi bilan og`rigan bemorlarda hamshiralik parvarishi

Anemiya kasalligi bilan og‘rigan bemorlarda hamshiralik parvarishi

• Anemiya - bu qonda gemoglobin miqdori kamayishi bilan kecha- digan patologik holat bo‘lib, ba’zan eritrotsitlarning ham soni kamayib ketadi.
• Anemiyaning sabablari: ko‘p miqdorda qon yo‘qotish, qizil suyak ko‘migi funksiyasini pasayishi, organizmga qon hosil qiluvchi raoddalarning tushmasligi, ya’ni terair va sianokobalaminni, shuningdek, suyak ko‘migini infeksion-toksik zararlanishi.
• Qonni rang ko‘rsatgichiga qarab gipoxrom va giperxrom anemiya farqlanadi. Giperxrom anemiya - qonda rang ko‘rsatkich yuqori bo‘lishi bilan xarakterlanadi (1,2). Gipoxrom anemiya - qonda rang ko'rsatkich juda kam, eritrotsitga nisbatan (0,9). Ko‘pgina anemiyalarning rivojlanishi mexanizmida qizil suyak ko‘migini regenerativ qobiliyatini susayishi yotadi, bu hoi anemiyani tez rivojlanishiga sabab bo‘ladi.

ANEMIYALAR

• Hozirgi vaqtda klinik manzarasi o‘ziga xos boigan anemiyalarning ko‘p uchraydigan quyidagi turlari farq qilinadi:
• Postgemorragik anemiya, qon yo'qotish natijasida paydo bo‘ladi.
• Temir moddasi yetishmaydigan anemiya, organizmda temir tanqisligi sababli rivojlanadi.
• Pemitsioz anemiya (sianokobalamin) yetishmasligiga bog‘liq.
• Gemolitik anemiya, eritrotsitlar parchalanishidan paydo bo‘ladi.
• Gipoplastik anemiya, suyak ko‘migi funksiyasi pasayib ket- ganda rivojlanadi

Qon yo‘qotish oqibatida kelib chiqadigan kamqonlik

• Kamqonlikning bu xili nihoyatda ko‘p uchraydi. Xilma-xil ix- tisoslikdagi hamshiralar bu turdagi kamqonlikni kuzatishadi. Kamqonlikka olib keladigan qon oqishining eng ko‘p uchraydigan sabablariga jarohatlanish, abort yoki tug‘ish, bachadon raki yoki fibromasi, me’da, ichaklar raki, me’da yoki o‘n ikki barmoqli ichak yarasi, bavosir, o‘pka sili yoki to‘qimaning zo‘r berib parchalanishi bilan o‘tadigan boshqa o‘pka kasalliklari, gemorragik diatezning har xil turlari kiradi. Qon oqqandan keyin kuzatiladigan kamqonlikning klinik manzarasi va o‘tishiga qarab, uni ikkiga ajratish kerak:
• 0‘tkir qon yo‘qotish natijasida paydo bo‘ladigan kamqonlik.
• Og‘ir hodisalarda komatoz holat boshlanib, odam qattiq hansiraydi, tana harorati 34—33°C gacha pasayib ketadi, yurak urishi arang bilinadi, mushaklar tortishib, sianoz paydo boiadi. Bu og‘ir o‘zgarishlarning kelib chiqishi bosh miya va yurak singari a’zolarga kislorod yetishmay qolishi bilan bog‘liq.