Andijon qishloq xo’jalik instituti

                                                 

+ 

H

2                                                                                                                           

CH

3

 – C – COOH + NH

3

      CH

3

 – C – COOH             CH

3

  - CH – COOH 

           O 

 

 

         NH 

         

Ni                          

NH

2

  

 

 

Olinishi 

 Geterosiklik 

birikmalar  asosan  o’simliklardan,  toshko’mir  smolasidan,  neft 

maxsulotlarini  qayta  ishlash  orqali  olinadilar,  bundan  tashqari  oqsillar,  alkaloidlar  tarkibidan 

ajratib olinadi. Sintetik yo’llar bilan xam ularni olish mumkin. 

 

3.Xossalari 

Fizik hossalari 

 Aminlarning  birinchi  vakillari  -  metilamin,  dimetilamin  va  trimetilamin  gaz,  qolganlari  

suyuqlik bo’lib, molekulaga ega bo’lganlari esa qattiq moddalardir. 

 

Kimyoviy hossalari 

 1.Asos  xususiyatlari.  Aminlar  organik  asoslar  bo’lib  ularning  suvli  eritmalari  lakmus 

qog’ozni  ko’kartiradi 

                          C

2

H

5

NH

2

+H

2

O               [C

2

H

5

NH

3

]OH              [C

2

H

5

NH

3

]

+

+OH

-

 

                                                    Etilammoniy gidroksid 

---

44 

 

 

 2.Tuz  xosil    qilish.  Aminlarga  kislotalar  ta`sir  ettirib  tuzlar  olinadi.  Bu  reaksiyada 

kislotaning  vodorod  ioni  azot  atomidagi  bir  juft  erkin  elektronlarga  birikib,  musbat  zaryadli 

ammoniy ionini xosil qiladi. 

 

CH

3

NH

2

+HCl            CH

3

NH

2

HCl 

                                                            Metilammoniy xlorid 

 3.Nitrit  kislotaning  ta`siri.  Birlamchi  aminlar  nitrit  kislota  ta`sirida  spirt,  azot  va  suvga 

parchalanadi: