Andijon qishloq xo’jalik instituti

Aldegid va ketonlar 

Tarkibida  karbonil  gruppa    C=  O  tutgan  birikmalar  oksobirikmalar  deyiladi. 

Oksobirikmalar sinfiga aldegid va ketonlar kiradi. 

 

 

 

                              

 

 

 

 

 

     O   

Ulevodorod molekulasidan bir yoki bir necha vodorodni - C          gruppaga almashinishidan 

 

 

 

 

 

 

 

       

     H 

xosil  bo’lgan  birikmalarga  aldegidlar  deyiladi  (chumoli  aldegid  bundan  mustasno) 

Aldegidlarning umumiy formulasi: 

 

 

 

 

 

 

     O   

 

 

 

 

 

R – C  

 

 

 

 

 

 

     H 

Ikkita  uglevodorod  radikali  bilan  boglangan,  o’zida  karbonil  gruppa  saqlagan  birikmalarga 

ketonlar deyiladi. 

            

 

 

            R -C - R 

 

 

 

 

                 

                                                                O 

 

Aldegid  va  ketonlar  ochiq  zanjirli  alifatik,  xalqali  (siklik)  yoki  aromatik,  to’yingan  va 

to’yinmagan bo’lishi mumkin. 

 Masalan: