Andijon mashinasozlik instituti “sanoat ishlab chiqarishni tashkil etish” kafedrasi

Favqulodda zararlar - bu xo’jalik yurituvchi sub’ektlarning odatdagi faoliyatidan chetga chiquvchi hodisalar yoki muomalalar natijasida vujudga keladigan va ro’y berishi kutilmagan odatdan tashqari xarajatlardir. Bunga favqulodda va davr xarajatlari tarkibida aks ettirilishi kerak bo’lgan o’tgan davr xarajatlari kirmaydi.
U yoki bu moddaning favqulodda foyda va zararlar sifatida aks ettirilishi uchun u quyidagi mezonlarga javob berishi kerak:
- korxonaning odatdagi xo’jalik faoliyatiga xos emaslik;
- bir necha yil mobaynida takrorlanmasligi kerak;
- boshqaruv xodimi tomonidan qabul qilinadigan qarorlarga bog’liq emaslik.
Favqulodda foyda va zararlar quyidagi schyotlarda aks ettiriladi:
9710-«Favqulodda foyda»
9720-«Favqulodda zarar».
Ushbu schyotlar tranzit bo’lib, 9710-schyot-passiv, 9720-schyot-aktiv xarakterga ega.
Favqulodda foyda olinganda kirim qilingan aktivlarga quyidagi buxgalteriya hisobi o’tkazmasi beriladi. Masalan:
Dt Turli aktivlarni hisobga oluvchi schyotlar 1000000
Kt 9710-«Favqulodda foyda» 1000000
Ushbu foyda to’lanadigan foyda soli-i summasini ko’paytiradi va quyidagi o’tkazmada ko’rsatiladi. Masalan, soliq stavkasi 7,5% bo’lsa:
Dt 9710-«Favqulodda foyda» - 75000
Kt 6410 Byudjetga to’lanadigan foyda soli-i - 75000
9710-«Favqulodda foyda» schyotida qolgan kredit salьdo, ya’ni 925000 so’m moliyaviy natijalar to’-risidagi hisobotning tegishli satrida aks ettiriladi.
Agar favqulodda hodisa tufayli zarar ko’rilsa, uning natijasi bshyicha quyidagi buxgalteriya hisobi o’tkazmasi beriladi. Masalan, yuqoridagi holatning aksi ro’y berdi, deb faraz qilaylik:
Dt 9720-«Favqulodda zarar» - 1000000
Kt Turli aktivlarni hisobga oluvchi schyotlar- 1000000
Favqulodda zarar to’lanadigan foyda soli-i summasini kamaytiradi:
Dt 6410 Byudjetga to’lanadigan foyda soli-i – 75000
Kt 9720-«Favqulodda zarar» - 1000000
9720-«Favqulodda zarar» schyotida qolgan debet salьdo, ya’ni 925000 so’m moliyaviy natijalar to’-risidagi hisobotning tegishli satrida salbiy modda sifatida aks ettiriladi.