Andijon mashinasozlik instituti huzuridagi

Radiusli o‘lchamlarni qo‘yish

Aylana yoyining radiusi o‘lcham soni oldiga lotin alifbosidagi bosmacha R harfi joylashtiriladi. Markaz yoki chiqarish chiziqlarining kesishuvidagi

22

aniqlangan nuqta yoy markazi bo‘ladi. Radiusning o‘lcham chizig‘i shu markazdan o‘tkaziladi, ikkinchi uchi yoy konturiga tiralib, strelka bilan yakunlanadi.

Agar radiusi katta qiymatga ega bo‘lsa, o‘lcham chizig‘ini yaqinlashtirish va uni 90 burchak ostida sindirish ko‘rsatish mumkin (1.27-chizma).

1.27 -chizma.

Burchakli o‘lchamlarni qo‘yish

Burchaklar o‘lchami o‘lchov birligi belgisi bilan gradiuslarda, daqiqalarda va soniyalarda ko‘rsatiladi, masalan: 4 , 4 30', 12 45 30 , (1.25 va 1.28-chizmalar).

1.28-chizma.

Agar burchak gorizontal chiziq ustiga qurilsa, u holda o‘lcham soni o‘lcham chizig‘ining qabariq qismiga qo‘yiladi. Burchak gorizontal chiziq bilan 30 va

23

undan kichik burchakni tashkil qilsa, o‘lchamlar chiqarish – tochka ustida ko‘rsatiladi. Burchak gorizontal chiziq ostida qurilsa, u holda o‘lcham soni o‘lcham chizig‘ining botiq qismida ko‘rsatiladi (1.28, а-chizma).

Vatar va yoy uzunligi hamda buchaklarga o‘lcham qo‘yish 1.28, b-chizmada ko‘rsatilgan.