Andijon davlat universiteti maktabgacha pedagogika kafedrasi maktabgacha pedagogika

Metodik ta’minot:
Yosh avlodni tarbiyalash kishilik jamiyati vujudga kelgan paytdan beri mavjud. Tarbiya ishlab chiqarishda va ijtimoiy hayotning boshqa sohalarida avlodlar o’rtasidagi davomiylik aloqasi uchun zarurdir.

Ibtidoiy qabila jamiyatida, hali sinflarga bo’linmagan paytda, hamma bolalar asosan o’qish va mehnat jarayonida bir xilda tarbiya olganlar: ular kattalar bilan birga mehnatda qatnashganlar: turli marosimlarda ishtirok etish ham tarbiyaviy ahamiyatga ega bo’lgan.

O’sha davrdagi bolalarga tarbiya berishning ayrim jihatlari haqida ibtidoiy odamlar tog’larga, qoyalarga chizgan va arxeologlar topgan suratlarga, keyingi formatsiyalarda yaratgan abadiy asarlarga ko’rgan naqshlarga, shuningdek hozircha ham ibtidoiy qabila hayot tarzini saqlab kelayotgan qabilalar va xalqlar o’rtasida kuzatilgan va kuzatilayotgan tarbiya manzaralari bilan taqqoslash asosidagina mulohaza yuritish mumkin.

Eramizdan oldingi VI asrdan milodiy V asrgacha bo’lgan davrda Yunonistondagi quldorlik davlatlari va Rim imperiyasida bir qadar demokratik tartiblar, Respublika boshqaruvi o’rnatildi. Bu davrda o’ziga xos ta‘lim-tarbiya tizimlari va mutafakkirlar tomonidan o’ziga xos pedagogik ta‘limotlar yaratildi.

Komenskiy o’zining «Onalar maktabi» asarlarida yosh avlodni o’qitish to’g’risida fikr yuritibgina qolmasdan, balki maktabgacha yoshdagi bolalarga aqliy, axloqiy jismoniy va estetik tarbiya berish haqida gapiradi.

Komenskiyning yana bir qimmatli tomoni o’quvchilardan bilim olish tushunchasiga egaligidir. Oynani qanchalik chang bosgan bo’lsa ham, baribir kishi o’z aksini ko’rishi mumkin, albatta, toza oyna kishi aksini toza ko’rsatadi. O’qituvchining vazifasi oynadagi changni artib tashlash, ya'ni bilimni bola ongiga etkazish, uni aqliy tomondan o’stirishdir, degan edi.

Komenskiy o’z asarlarida tarbiyaning maqsadini kishini mangulik dunyosiga tayyorlashdan iboratdir, deb ko’rsatdi. Buni uch xil tarbiya orqali amalga oshirish mumkin:

1.Aqliy tarbiya

2. Axloqiy tarbiya.

3. Diniy tarbiya

Bu maqsad bolaning tug’ilganidan to 24 yoshgacha amalga oshadi, bu davr ichida bola to’rt maktabni o’qib tugatishi, har birida 6 yil o’qish kerak, deb hisoblaydi.

Uzluksiz ta’lim tizimining faoliyat olib borishi davlat ta’lim standartlari asosida, turli darajalardagi ta’lim dasturlarining izchilligi asosida ta’minlanadi.

Ushbu tizim quyidagi ta’lim turlarini o‘z ichiga oladi:

1. 
   Oilaviy ta’lim
   
2. 
   Maktabgacha ta’lim..
   
3. 
   Umumiy o‘rta ta’lim.
   
4. 
   O‘rta maxsus, kasb-hunar ta’limi.
   
5. 
   Oliy ta’lim.
   
6. 
   Oliy o‘quv yurtlaridan keyingi ta’lim.
   
7. 
   Kadrlar malakasini oshirish va ularni qayta tayyorlash.
   

8.Maktabdan tashqari ta’lim.