Andijon davlat tibbiyot instituti stomatologiya fakulteti 201-”A” guruh

Siydikning hosil bo’lishi.

• Siydikning hosil bo’lishi buyrakda amalga oshadi. Siydik hosil bo'lishi buyrak parenximasi tomonidan funktsiyalarini bajarishda va shu bilan tana gomeostazini saqlashga hissa qo’shuvchi murakkab jarayon yig’indisi. Buyrak gidroelektrolit, kislota-asos va osmolar muvozanatini o'z ichiga olgan tanadagi suyuqlik miqdori va tarkibini saqlab qolish, shuningdek endogen metabolizmning oxirgi mahsulotlarini va unga kiradigan ekzogen moddalarni yo'q qilish orqali gomeostazada ishtirok etadi.

Buyrak funktsiyasi qonni qayta ishlashni o'z ichiga oladi. Buning uchun buyrak qon tomir tizimi orqali etarli miqdordagi qon ta'minotiga ega bo'lishi va uni nefron naychalar tizimi bo'ylab qayta ishlashi kerak.

• Buyrak funktsiyasi qonni qayta ishlashni o'z ichiga oladi. Buning uchun buyrak qon tomir tizimi orqali etarli miqdordagi qon ta'minotiga ega bo'lishi va uni nefron naychalar tizimi bo'ylab qayta ishlashi kerak.
• Siydik - bu qon plazmasida ishlaydigan uchta buyrak jarayonining yakuniy natijasi va barcha chiqindi moddalar erigan holdagi suyuqlikdir.
• Ushbu jarayonlar: (1) filtratsiya, (2) reabsorbtsiya va (3) sekretsiya.

Filtratsiya- bu buyrak koptokchalarida qon plazmasidan suv va pas malekulali moddalarni kanalxhalarga o’tishi. Bu jarayon natijasida birlamchi siydik hosil bo’ladi. Odam organizimida kun davomida 100 litr birlamchi siydik hosil bo’ladi.

• Filtratsiya- bu buyrak koptokchalarida qon plazmasidan suv va pas malekulali moddalarni kanalxhalarga o’tishi. Bu jarayon natijasida birlamchi siydik hosil bo’ladi. Odam organizimida kun davomida 100 litr birlamchi siydik hosil bo’ladi.
• Reabsorbsiya- bu buyrak nefronlarida, filtratsiya natijasida hosil bo’lgan modda, ya’ni, birlamchi siydikning limfa va qon tomirlariga qayta so’rilishi. Bu jarayonda, filtratsiya natijasida hosil bo’lgan birlamchi siydikning 98.5-99 % qismi qayta so’riladi.
• Sekretsiya- bu koptokchalar devori orqali o’tolmaydigan ba’zi kolloid bo’yoklar qonga yuborilganda ular qaytadan siydik bilan chiqib ketadi. Shunga asoslanib, kanalchalar epiteliysi reabsorbtsiya qilish bilangina qolmay, balki sekretor funktsiyani ham o’taydi, deb xulosa chiqarilgan.

E’TIBORINGIZ UCHUN RAHMAT!!!