Andijon davlat tibbiyot instituti farmakologiya, klinik farmakologiya va tibbiyot biotexnologiyalari kafedrasi

Efir moylarini tahlil qilish usullari

Efir moylarini tahlil qilishdan maqsad uning o‘simliklar tarkibidagi miqdorini, xossalarini, fizik va kimyoviy konstantalarini hamda moy tarkibidagi ahamiyatga ega bo‘lgan ayrim qismlar miqdorini aniqlashdir.

Efir moylarining xossalarini aniqlash

Efir moyining xossalariga ularning tashqi ko‘rinishi — rangi, tiniqligi, hidi va mazasi kiradi. Agar efir moyiga past sifatli moy yoki boshqa birikma aralashsa, uning tashqi ko‘rinishi, hidi va mazasi, albatta, o‘zgaradi. Efir moyining tashqi ko‘rinishi, rangi va tiniqligi quyidagicha aniqlanadi (XI DF bo‘yicha): diametri 2—3 sm bo‘lgan rangsiz, tiniq shisha silindrga 10 ml moy solib, o‘tuvchi nurda

standart efir moyi bilan solishtirib ko‘riladi. Standart efir moyi ham xuddi shunday idishga solingan bo‘lishi kerak. Efir moylari hidini aniqlash (XI DF bo‘yicha) uchun uzunligi 12 sm, kengligi 5 sm bo‘lgan filtr qog‘ozga (chetiga tekkizmasdan) 0,1 ml (2 tomchi) moy tomiziladi. Xuddi shu usulda boshqa filtr qog‘ozga standart efir moyi tomiziladi. So‘ngra ikkalasining hidini 1 soat davomida har 15 minutda

solishtirib turiladi. Efir moylarining mazasini moyni filtr qog‘ozga tomizib va

tilga tekkizib ko‘rib, standart moy mazasi bilan solishtirib, aniqlanadi. Bundan tashqari, bir tomchi tekshiriluvchi efir moyi 1 g qand kukuni bilan aralashtiriladi. So‘ngra tayyorlangan aralashma mazasini tatib ko‘rib aniqlanadi va xuddi shu usul

bilan tayyorlangan standart moy mazasiga taqqoslanadi.