Анатомияси ўзбекистон Республикаси Олий ва ўрта махсус таълим



Download 7,77 Mb.
Pdf ko'rish
bet94/206
Sana01.07.2022
Hajmi7,77 Mb.
#722877
1   ...   90   91   92   93   94   95   96   97   ...   206
Bog'liq
Ботаника (Икромов М) 2002

ск а р и ф и к а ц и я
(лот. с к а р и ф и к а р е — тирнамоқ) 
деб аталади. Бу уруғларни қум ёки жилвир шишада ара- 
лаш тирилиб иш қалаш йўли билан бажарилади. Бу чора 
уруғ муртагига сув ва ҳаво ўтишини осонлаш тиради ва 
нафас олиш ини яхш илайди.
Қ иш лоқ хўжалигида пўсти қатгиқ дарахт, бута (шум- 
тол, заранг, акация, нок, олма, армуғон ва ҳоказо) ҳамда 
кўпгина фойдали ёввойи ўсимликлар (лагохилус-кўкпа- 
ранг, қатрон, изен, таран ва бошқалар) уруғларининг униб 
чиқиш ини тезлаш тириш учун улар нам қум орасида 
20



25 см чуқурлиқда О +
6
°С ҳароратда бир ёки бир неча ой 
давомида сақланади. Бу усулга 
ст р ати ф и к ац и я
(лот. с т р а - 
т у м — тўшама, қатлам; ф а ц е р с — бажармоқ) деб аталади.
Чўлларда ўсимликларнинг уруғ пўстида (шувоқ, туяқо- 
рин, итсиғек, лагохилус-кўкпаранг ва бошқалар) униш ни 
тўхтатувчи модда ингибитор (лот. ингибе — тўхтатиш) бўла- 
ди. Бу модда ёмғир, қор сувлари томонидан ювиб юбо- 
рилса, шундан кейин уруғи уна бошлайди. Уруғнинг униб 
чиқиш тезлиги ва униш қобилиятини сақлаб қолиш хусу­
сиятига қараб ўсимликлар қуйидаги гуруҳларга бўлинади:
1. У зоқ давом этувчи чуқур тинимдаги (уйқудаги) уруғ- 
лар. Бундай уруғлар бир, и кки ёки ундан ҳам кўп йиллар 
м обайнида униш қо б и л и яти н и сақлаб қолади. Уларга 
кўпгина дарахт ва ўтчил ўсимликлар киради. А йниқса бе­
гона ўтларнинг уруғлари тупрокда жуда кўп (10, 40 ва ун­
дан ҳам зиёд) йиллар давомида униш қобилиятини сақ- 
лайди. Ш унинг учун ҳам бегона ўтларга қарш и курашиш 
қийин (масалан, шумғия, сари қ печак ва бошқалар).
2. П иш иб тўкилгандан кейин бирданига ёки бир оз вақт 
ўтгандан (кўпинча қиш лаб бўлгандан) кейин унадиган 
уруғлар. Аммо улар ҳам кўп вақт ичида униш хусусиятини 
сақлаб қолиш и (7—12—18 йил) мумкин. Буларга бош оқли 
маданий ўсимликлар, полиз экинлари, чўл, адир, тоғ ва 
яйловда ўсувчи ўсимликлар киради.
3. П иш иб етилгандан сўнг қулай шароитда дарҳол униб 
чиқадиган ва ноқулай ш ароитда униш қобилиятини тезда 
йўқотадиган уруғлар. Буларга: тол, терак, себарга ва кўпги- 
на нам иқлимли тропи к ўсимликлар мисол бўла олади.
4. П иш иб етилгандан сўнг, она ўсимликда турган вақ- 
тидаёқ уна бошлайдиган уруғлар. Бундай ўсимликлар жуда 
ҳам оз учрайди ва 

Download 7,77 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   90   91   92   93   94   95   96   97   ...   206




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish