Анатомияси ўзбекистон Республикаси Олий ва ўрта махсус таълим



Download 7,77 Mb.
Pdf ko'rish
bet72/206
Sana01.07.2022
Hajmi7,77 Mb.
#722877
1   ...   68   69   70   71   72   73   74   75   ...   206
Bog'liq
Ботаника (Икромов М) 2002

ксерофит
(юнон. к с е р о с — қурғоқ; ф и т о н — ўсимлик) деб атала­
диган ўсимликлар (саксовул, жузғун ва бошқалар)да кўриц 
мумкин.
Ўсимликларнинг ҳаётида кутикула доимо бир хил шакл­
да сақланмайди, уларнинг қалин ёки юпқа бўлиши ўсим- 
ликнинг турига, ўсиш шароитига ва ёшига боғлиқдир. Баъ­
зан кўп йиллик эпидермаси бўлган новда, пояларнинг юза- 
сига кутикула ёрилиб, ичкаридан тирик протопластнин) 
ўсиши натижасида янгиланиб туради (масалан, зарангда).
Баъзан эпидерма бир неча қаватдан ташкил топган бўла- 
ди. Бу хилдаги эпидерма доимо намлик бўладиган тропш 
ўрмонларда ўсувчи (фикус, бегония) ўсимликларда учрай­
ди. Кўп қаватли эпидерманинг ичкарисида 
гиподерм:
(юнон. г и п о — ичкари) ҳужайралари учрайди. Бу ҳужай- 
ралар эпидермадан ҳосил бўлади, лекин тузилиши ва ва­
зифаси бошқача, ҳужайра пўсти қалинлашган бўлса, мус- 
таҳкамлик бериш вазифасини бажаради, айрим ҳоллард: 
гиподермада пигментлар, таннидлар тўпланади.
Оғизчалар (ҳаво ёки “нафас” йўллари) — эпидерманин 
энг муҳим ва такомиллашган иккита туташтирувчи хужай 
ралардан ва уларнинг орасидаги тирқиш (оғизча) дан таш-


33
-расм.
Оғизчалар (нафас йўли)нинг тузилиши: 
А
 — устки томондан
кўриниши; 
Б —
 кўндаланг кесмаси: 
I
 — туташтирувчи ҳужайра; 
2 —
оғизча тирқиши; 
3 —
 ёрдамчи ҳужайралар; 
4 —
 ҳаво тўпланадиган
бўшлиқ; 5 —эпидермис ҳужайраси; 
6 —
 кутикула; 7 — мезофиллдаги
хлоропластлар.
килтопган (33-расм, Б, 1). Туташтирувчи ҳужайраларнинг 
ён деворлари бир текисда қалинлашмаган. Ҳаво йўллари 
тирқишига ёндошган бурчаклар жуда қалин, ён пўстлари 
эса юпқа. Ҳаво йўлининг бундай тузилиши шакл ўзгари- 
шини осонлаштириб, унинг очилиб ва юмилиб туришига 
ёрдам беради ва шу сабабли транспирация ва газлар алма- 
шинув жараёнини тартибга солади. Туташтирувчи ҳужай- 
раларнинг остида ҳаво ёки “нафас” бўшлиғи жойлашган 
(33-расм, Б, 4). Туташтирувчи ҳужайраларнинг ёнларида- 
ги ҳужайралари 

Download 7,77 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   68   69   70   71   72   73   74   75   ...   206




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish