Анатомияси ўзбекистон Республикаси Олий ва ўрта махсус таълим

дарнинг яна ҳам ривожланиб мураккаблашиш йўлидан
бормаган. Чунки танада тўсик^арнинг йўк^иги, механик
гаъсир натижасида цитоплазманинг оқиб кетиши ҳужай-
ранинг ҳалок бўлишга олиб келган. Шунинг учун ҳам ўсим-
ликлар эволюциясининг сўнгги босқичи кўп хужайрали
мураккаб тузилишга эга бўлган формаларни вужудга кел-
гириш йўли билан ривожланган.
Ў си м л и к л ар
дунёсининг тараққиёти жараёнида орган-
ларнинг дифференцияланиши (Лот. дифференцио — фарқ,
гафовут) яъни шакл ва функцияларнинг тақсимланиши
колонияларни юзага келтирган (3-расм). Колониялар бир
қужайрапи ва кўп хужай-
рали формалар оралиғида-
ги организмлардир. Ҳу-
жайралар бўлингандан
кейин бир-биридан аж-
ралмай қолса колония
\осил бўлади (3-расм).
Колонияли сувўтларга
пандарина ва эвдорина
мисол бўла олади. Панда­
рина колонияси бир-би-
рига зич ёпишган 16 ҳу-
жайрадан, эвдоринаники 
3-расм.
Колонияли сувутлар: Она 
эркинроқ ёпишган 32 ҳу- 
колония ичидаги қиз колопиялар.
www.ziyouz.com kutubxonasi

---

жайрадан иборат. Колониядаги ҳужайралар ингичка плаз-
масимон иплар (плазмодеомалар) ёрдамида ўзаро бирла-
шади. Вольвокс колонияси доим маълум томонга қараб
айланма ва илгариланма ҳаракат қилади. Улардаги ҳужай-
ралараро функциялар тақсимоти уларни дифференцияла-
нишига олиб келади. Колония озиқланиш, ҳаракатланиш
ва кўпайиш вазифасини бажарувчи вегетатив ҳужайралар-
дан иборат.
Ўсимликларнинг филогенетик тараққиётида дифферен-
цияланиш туфайли кўп ҳужайрали сувўтлар ривожланган.