Anatomiya 2014. indd

178-rasm. Taloq:

1–oldingi uchi; 2–pastki cheti; 3–diafragmaga

qaragan yuzasi; 4–orqa uchi; 5–ustki cheti.

---

413

rinparda bilan har tomondan o‘ralgan bo‘lib, boylamlar vosita-

sida osh qozonning katta egriligi,

 chap buyrak va diafragma bi-

lan birlashadi. Seroz pardaning ostida fibroz qavat yotadi. Fib-

roz qavatdan taloqning ichiga tarkibida kollagen, retikulyar va 

elastik tolalari bo‘lgan biriktiruvchi to‘qimali taloq ichidagi 

to‘siqlar kiradi. Ularning o‘rtasida parenxima, taloqning yum-

shoq moddasi (pulpasi) joylashgan.

Taloqda oq va qizil pulpa tafovut qilinadi. Qizil pulpa venoz 

sinuslar oralig‘ida joylashib – eritrosit, leykosit, limfosit va mak-

rofaglar bilan to‘la retikula to‘qima to‘rlaridan iborat. Oq pul-

pa taloqning limfa tugunchalaridan

  va limfositlar hamda lim-

foid to‘qimaning boshqa hujayralaridan tashkil topgan periarte-

rial qinlar dan iborat. Limfa tugunchalari yumaloq shaklda bo‘lib, 

ularning ichidan markaziy arteriya o‘tadi. Limfa tugunchalari re-

tikula to‘qimasi to‘ri ichida joylashgan limfositlardan iborat. Pe-

riarterial limfoid qinlar pulpada arteriyalar va taloqning marka-

ziy arteriyalarining boshlanish qismi atrofini o‘rab oladi. Taloq 

limfoid a’zo bo‘lib, unda limfositlar ko‘payadi. Bundan tashqa-

ri taloqda yoshini yashab bo‘lgan eritrositlar parchalanib (eritro-

sitlar mozori), ulardan temir moddasi qonga chiqadi. Taloq qon 

deposi vazifasini ham bajaradi, chunki unda ko‘p miqdorda qon 

to‘planishi mumkin.