Anatomiya 2014. indd

Qon guruhlarini aniqlash. Qon guruhlari ma’lum agglyutininlar 

saq lovchi standart sivorotkalar yordamida aniqlanadi. Likopchaga 

bir tomchidan (aralashtirmasdan!) tarkibida tegishli agglyutininlar 

α

 va 

β

, 

β

, 

α

 bo‘lgan I, II va III guruh qonning standart sivorotkasi 

tomiziladi. Ularga tayoqcha bilan bir tomchidan tekshirilayotgan 

qon tomiziladi. Sivorotkada agglyutinatsiya – eritrositlarning bir-

biriga yopi shib qolishi ro‘y berishi eritrositlarda bir nomdagi ag-

glyutenogen borligini ko‘rsatadi. Masalan: agar agglyutinatsiya 

β

 

agglyutinin saq lovchi II guruh qon sivorotkasida bo‘lsa, tekshiri-

layotgan qon eritrositlarida agglyutenogen B bo‘lib, agglyutinogen 

A bo‘lmaydi. III guruh qoni ham shunday xususiyatga ega. 

Qon guruhlarini ikkita: II va III guruh sivorotkalari bilan 

aniq  lash mumkin; I guruh sivorotkasi nazorat uchun olinadi. 

Qon  ning guruh xususiyatlari nasldan naslga o‘tadi va umr bo‘yi 

o‘zgar maydi. Eng yaxshi natija bir xil guruh qonni quyilganda 

bo‘ladi.

Rezus-faktorni albuminli ekspress usul bilan aniqlash uchun 

standart antirezus sivorotkadan foydalaniladi. Bu sivorotka qonda-

gi antirezus-antitela rezus musbat qonni qayta quyish yoki homi-

ladorlik bilan chaqirilgan rezus-manfiy odamlar qonidan tayyor-

lanadi.

Likopchaga bir tomchidan standart va nazorat sivorotkalar joy-

lashtiriladi. Nazorat uchun albumin bilan suyultirilgan, tarkibida 

rezus-antitela bo‘lmagan AB (IV) guruh qoni sivoratkasi olinadi. 

Sivorotkalarga barmoqdan olingan qon qo‘shiladi va aralashtirila-

di. So‘ngra likopchani 3–4 daqiqa chayqatiladi va bir tomchi nat-

riy xloridning izotonik eritmasidan qo‘shiladi. Sivorotkada agglyu-

tinatsiya bo‘lsa – qon rezus-musbat (Rh

+

), agglyutinatsiya bo‘l-

masa – rezus-manfiy (Rh

–

) qon bo‘ladi.

---

346