Anatomiya 2014. indd

132-rasm. O‘ng buyrak. Old tomondan ko‘rinishi:

1–yuqorigi uchi; 2–oldingi yuzasi; 3–medial chekkasi; 

4–buyrak arteriyasi; 5–buyrak venasi; 6–siydik nayi;

7–pastki uchi; 8–lateral chekkasi.

---

270

shagiga tegib turadi. Uning yuqori uchida buyrak usti bezi joylash-

gan. Buyrakning oldingi yuzasi qorinparda bilan qoplangan bo‘lib, 

ichki a’zolarga tegib turadi.

Buyrakni kesib ko‘rganimizda (133-rasm) u ikki xil mod-

dadan: tashqi 0,4–0,7 sm qalinlikdagi po‘stloq moddadan va 

2–2,5 sm qalinlikdagi mag‘iz moddadan iborat. Buyrakning 

po‘stloq moddasi qiz g‘ish rangda bo‘lib, buyrakning tashqi 

qavatini hosil qiladi. U mag‘iz modda orasiga botib kirib buy-

rak ustunlarini

 

hosil qiladi. Buyrakning po‘stloq moddasi bir-

biri bilan almashadigan yorug‘ va qoramtir qism lardan iborat. 

Yorug‘ qismi konus shaklida bo‘lib, mag‘iz moddadan po‘st-

loq qa o‘tayotgan nur ko‘rinishidagi nurli qismini

 

hosil qiluv-

chi buyrakning to‘g‘ri naychalari va yig‘uvchi naychalarning 

bosh lang‘ich qism laridan iborat.

Qoramtir qismida esa buyrak tanachalari va buralma naycha-

lar joylashib, o‘ralgan qism deb ataladi. Buyrakning mag‘iz mod-

dasi 10–15 ta buyrak piramidalaridan iborat. Har bir piramida-

ning asosi po‘stloq moddaga, uchi buyrak so‘rg‘ichini hosil qi-

lib, buyrak bo‘shlig‘iga qaragan. Piramida nefronning to‘g‘ri va 

yig‘uvchi naychalardan iborat bo‘lib, ular o‘zaro qo‘shilib buy-

rak so‘rg‘ichi sohasida 15–20 ta qisqa so‘rg‘ich naychalarini