Mikrosxemalarni belgilash
Barcha mikrosxemalarni belgilash harf bilan boshlanadi yoki u siz. Agar K harfi bo‘lsa, unda miqroshema umumiy vazifalarni bajaradi demakdir, agar KA bo‘lsa, bunda IT planar texnologiyasi bo‘yicha tayyorlangan. Agar hech qanday harf bo‘lmasa, bunda bu mahsulot ancha yaxshilangan parametrlarga ega. Shuningdek ularni oddiy ossillograflarda, generatorlarda, chastota o‘lchagichlarda va h.k. uchratish mumkin. Shuni aytish lozimki, barcha yarim o‘tkazuvchi asboblar shunga o‘xshash prinsp bo‘yicha belgilanadi. Faqat ularda harf o‘rniga sonlar: 1-germaniy, 2-kremniy, 3-galliy birlashmalari.
Mikroshemalarni belgilash quyidagilarga olib keladi:
Birinchi element
IT ni konstruktiv-texnologik guruhini belgilaydi:
1, 5, 7 – yarimo‘tkazuvchi IT (7raqam qobuqsiz IT tegitshli);
2, 4, 6, 8 – gibridli IT;
3 – boshqalar.
Ikkinchi element
Ishlab chiqarish tartib raqaimni belgilaydi. 2-3 raqamga ega bo‘lishi mumkin.
Uchinchi element
IT funksional vazafalari, ya’ni guruhga va turi. Adashib ketmaslik uchun, barcha IT belgilarini ikki sinfga bo‘lamiz – analogli va raqamli. Analoglilardan boshlaymiz (1-jadval).
1-jadval
Guruhga
|
TUR
|
Turnominallarini belgilanishi
|
Nomi
|
Belgisi
|
nomi
|
Belgisi
|
Generatorlar
|
G
|
Garmonik signallar
|
S
|
GS
|
To‘g‘ri burchakli signallar
|
G
|
GG
|
|
|
Signallarning maxsus shakli
|
F
|
GF
|
Shovqin
|
M
|
GM
|
Boshq.
|
P
|
GF
|
Detek-torlar
|
D
|
Amplitudali
|
A
|
DA
|
Chastotali
|
S
|
DS
|
Fazali
|
F
|
DF
|
Impulsli
|
I
|
DI
|
Boshq.
|
P
|
DP
|
Kommuta-torlar va kalitlar
|
K
|
Tok
|
T
|
Kt
|
Kuchlanish
|
N
|
KN
|
Boshq
|
P
|
KP
|
Ko‘p funk-siyali shemalar
|
X
|
Analogli
|
A
|
Xa
|
Raqamli
|
L
|
XL
|
Kombinatsiya
|
K
|
XK
|
Boshq.
|
P
|
XP
|
Modulya-torlar
|
M
|
Amplitudali
|
A
|
MA
|
Chastotali
|
S
|
MS
|
Fazali
|
F
|
MF
|
Impulsli
|
I
|
MI
|
Boshq.
|
P
|
MP
|
Elemen-tlar to‘plami
|
N
|
Diodlar
|
D
|
ND
|
Tranzistorlar
|
T
|
NT
|
Rezistorlar
|
R
|
NR
|
Kondensatorlan
|
YE
|
NE
|
Kombenatsiyali
|
K
|
NK
|
Boshq.
|
P
|
NP
|
O‘zgar-tirgichlar
|
P
|
Chastotani
|
S
|
PS
|
Fazani
|
F
|
PF
|
Davom etishini
|
D
|
PD
|
Kuchlanish
|
N
|
PN
|
Quvvat
|
M
|
PM
|
Daraja (kelishtrish)
|
U
|
PU
|
Kod-analog
|
A
|
PA
|
Analog-kod
|
V
|
PV
|
Kod-kod
|
R
|
PR
|
Boshq.
|
P
|
PP
|
Ikkilamchi tok manbalarning shemalari
|
YE
|
To‘g‘rilovchilar
|
V
|
YEV
|
O‘zgartiruvchilar
|
M
|
YEM
|
Kuchlanish stabilizatorlari
|
N
|
YEN
|
Tok stabilizatolari
|
T
|
YET
|
Boshq.
|
P
|
YEP
|
Ushlab qoluvchi shemalar
|
B
|
Passiv
|
M
|
BM
|
Aktiv
|
R
|
BR
|
Boshq.
|
P
|
BP
|
Selek-siya va taqqos-lash shemalari
|
S
|
Amplitudali (sig-nal darajalari)
|
A
|
SA
|
Vaqtinchaliklar
|
V
|
SV
|
Chastotaviy
|
S
|
SS
|
Fazoviy
|
F
|
SF
|
Boshq.
|
P
|
SP
|
Kuchaytirgichlar
|
U
|
Yuqori chastota
|
V
|
UV
|
Oraliq chastota
|
P
|
UP
|
Past chastota
|
N
|
UN
|
Impulsli signalar
|
I
|
UI
|
Qaytargichlar
|
YE
|
UYE
|
O‘qish va qayta tiklash
|
L
|
UL
|
Indikatsiyalar
|
M
|
UM
|
O‘zgarmas tok
|
T
|
UT
|
Operatsionli va differensiyali
|
D
|
UD
|
Boshq.
|
P
|
UP
|
Filtrlar
|
F
|
Yuqori chastotalar
|
V
|
FV
|
Past chastotalar
|
N
|
FN
|
Polosalilar
|
YE
|
FE
|
Rejektorlilar
|
R
|
FR
|
Boshq.
|
P
|
FP
|
2-jadval
Guruhga
|
ТУР
|
Tiponominal belgisi
|
Nomi
|
Belgisi
|
Nomi
|
Belgisi
|
Mantiq element-lari
|
L
|
«I» shemasi
|
I
|
LI
|
«ILI» shemasi
|
L
|
LL
|
«NE» shemasi
|
N
|
LN
|
«И-NE» shemasi
|
A
|
LA
|
«ILI-NE» sxemasi
|
YE
|
LE
|
Qayta ulash elementlari
|
R
|
LR
|
Boshq.
|
P
|
LP
|
Triggerlar
|
T
|
JK-triggerlar
|
|
|
D-triggerlar
|
|
|
RS-triggerlar
|
|
|
SHMIDT triggerlari
|
|
|
Kombi-natsion mantiqiy shemalar
|
K
|
Multipleksorlar va demultipleksorlar
|
P
|
KP
|
I
|
Shifratorlar
|
V
|
IV
|
Deshifratorlar
|
D
|
ID
|
Schetchiklar
|
YE
|
IYE
|
Registorlar
|
R
|
IR
|
Summatorlar
|
M
|
IM
|
Boshq.
|
P
|
IP
|
Eslab qoluvchi quril-malar
|
Р
|
OZU
|
U
|
RU
|
Maskali (niqobli) PZU
|
YE
|
RE (PR kam bo´-lishi mumkin
|
PPZU
|
T
|
RT
|
Elektr signal bilan o‘chiruvchi qayta dasturlaydigan PZU
|
Р
|
RR
|
RPZU o‘chirish bilan UF nurlanish bilan
|
F
|
RF
|
O‘zgar-tirgichlar
|
P
|
Raqam-analogli
|
A
|
PA
|
Analog-raqamli
|
V
|
PV
|
Boshq.
|
P
|
PP
|
Raqamli sxemalar:
Oltinchi element
Bor yoki yo‘q bo‘lishi mumkin. Tehnologik tiplarni (turlarni) parametrik guruhlarga bo‘linishini bildiradi. Odatda Bu – harf.
Do'stlaringiz bilan baham: |