Analitik kimyo

1.3. Oksidlanish-qaytarilish reaksiyalari asosida titrlash.
Xajmiy analizning neytrallash metodi bilan analiz qilinganda aniq natijalar olish uchun faqat Indikatorlarni to’g’ri tanlash kifoya emas, balki titrlashni ma’lum tartib bilan o’tkazish ham muxim axamiyatga ega.
Neytrallash metodida titrlashni «kislotadan ishqorga tomon» ya’ni kislota eritmasiga byuretkadan ishqor quyish yo’li bilan yoki aksincha «ishqordan kislotaga tomon» olib boriladi. Agar metiloranj indikatori qo’llanilsa bu holda titrlash «ishqordan kislotaga tomon» tartibda olib boriladi ya’ni ishqor eritmasi byuretkadagi kislota bilan titrlanadi.
Bunda indikator metiloranjning sariq rangi pushti rangga o’tadi. Ekvivalent nuqtasida metiloranjning rangi och pushti bo’ladi. Sariq rangdan pushti rangga o’tishi pushti rangdan sariq rangga o’tishiga nisbatan ko’zga yaxshi ko’rinadi. Fenolftaleindan indikator sifatida foydalanilganda «kislotadan ishqorga tomon» tartibida titrlash qo’laydir, chunki bunda rangsiz eritma olcha rangga kiradi.
Ekvivalent nuqtasini puxtarok aniqlash uchun titrlash «guvox» ishtirokida olib boriladi. «guvox» eritma tayyorlash uchun boshqa konussimon kolba olinib unga titrlash oxiridagi eritma hajmiga teng miqdorda distillangan suv olinadi, 1 tomchi indikator (misolda metiloranj) va byuretkadan 1-2 tomchi HCl eritmasi qo’shiladi. «guvox» eritma juda och, ammo sezilarli pushti rangga ega bo’lishi kerak. Tayyorlangan «guvox» eritmadan titrlanadigan eritmadagi rangning o’zgarishini sezib olishda foydalaniladi, bunda titrlanayotgan eritma bilan «guvox» eritmaning rangi bir xil bo’lishiga erishish zarur.
Ekvivalent nuqtasini aniqlash qo’shilgan indikator miqdoriga ham bog’liq.Ko’p indikatorlar kislota yoki asoslardir, ularni titrlanayotgan eritmaga ko’p miqdorda qo’shish analiz xatosini oshirishi mumkin, chunki tekshirilayotgan eritmaning bir qismi indikator bilan bo’ladigan reaktsiya uchun sarflanadi.Shuning uchun indikatorni qat’iy ko’rsatilgan miqdorda qo’yish shart.
10-15 ml analiz qilinayotgan eritmaga bir tomchi, 25 ml ga esa 2 tomchidan ko’p indikator olmaslik kerakligi amalda isbotlangan.