Amortizatsiya (lot. amortisatio – qoplash), asosiy kapital (fondlar) amortizatsiyasi – asosiy kapital (mashina, mexanizmlar, jihozlar, binolar, inshootlar)ning ekspluatatsiya jarayonida eskirishi va ayni paytda ular qiymatining muayyan davr davomida ishlab chiqarilayotgan tayyor mahsulotlarga oʻtib borishi. Asosiy vositalar moddiy yoki jismonan va ma’naviy eskiradi. Moddiy eskirish mehnat vositalaridan foydalanish jadalligi va uning korxonada ishlatilgan muddatlari bilan belgilanadi. - Amortizatsiya (lot. amortisatio – qoplash), asosiy kapital (fondlar) amortizatsiyasi – asosiy kapital (mashina, mexanizmlar, jihozlar, binolar, inshootlar)ning ekspluatatsiya jarayonida eskirishi va ayni paytda ular qiymatining muayyan davr davomida ishlab chiqarilayotgan tayyor mahsulotlarga oʻtib borishi. Asosiy vositalar moddiy yoki jismonan va ma’naviy eskiradi. Moddiy eskirish mehnat vositalaridan foydalanish jadalligi va uning korxonada ishlatilgan muddatlari bilan belgilanadi.
. Ma’naviy eskirish texnika taraqqiyoti natijasida mehnat vositalarining arzonlashuvi hamda iqtisodiy jihatdan mukammal boʻlgan yangi mehnat vositalarining yaratilishi va joriy qilinishi bilan bogʻliq. A. me’yori asosiy fondlar turiga, xizmat qilish muddatlariga koʻra tabaqalashtiriladi. A. qiymati mahsulotning ishlab chiqarish tannarxiga kiritib boriladi. Mahsulot sotilgach, bu qiymat amortizatsiya ajratmalari koʻrinishida eskirgan jihozlar oʻrniga yangisini sotib olish uchun zarur boʻlgan mablagʻlar summasi tarzida jamgʻariladi. Asosiy vositalar amortizatsiyasi Bu asosiy vositalarning amortizatsiyasi yoki asosiy vositalarning soliq amortizatsiyasi bilan tushuniladi har yili asosiy vositalar tomonidan zarar ko'rgan qiymatni yo'qotish foizlarini kamaytirish, masalan, ko'chmas mulk, kompyuter uskunalari, er yoki transport vositalari. Asosiy vositalar uchun amortizatsiya stavkalari aktiv turiga qarab farqlanadi. Ushbu faoliyat har bir mamlakatda bajarilishi kerak bo'lgan fiskal qoidalar to'plami bilan tartibga solinadi. Amortizatsiya usullari Iqtisodiyot va moliya sohasida amortizatsiya turlarini o'lchash va tasniflashning bir necha usullari mavjud. To'g'ri chiziq usuli: Bu narsa ob'ekt yoki aktivning qiymatini yo'qotish vaqt o'tishi bilan doimiy bo'lishiga asoslanadi. Hurda qiymatini kamaytirgan holda to'lanadigan xarajat, yillik foydalanish muddatiga bo'linib, yillik amortizatsiya miqdorini keltirib chiqaradi. Yiliga raqamlarni qo'shish usuli: Ob'ekt yoki aktivning foydali xizmat qilish muddatining birinchi yillarida amortizatsiya kuchliroq va vaqt o'tishi bilan amortizatsiya kamayishi va bir necha davrda doimiy bo'lishi mumkin deb hisoblanadi. Birlik ishlab chiqarilgan usul: Aktivning amortizatsiyasi uning ishlab chiqarilgan birliklari soniga, ish vaqtiga va / yoki bosib o'tgan masofasiga qarab hisoblanadi. Balansni kamaytirish usuli: bu tezlashtirilgan amortizatsiya haqida. Boshqacha qilib aytganda, aktivning birinchi yilda 100% qiymatini pasayishiga yo'l qo'ymaslik uchun qutqaruv qiymati ishlatiladi va bu natija uning foydalanish muddati bilan ko'paytirilishi kerak. Etiboringiz uchun raxmat Foydalanilgan adabiyotlar; goole chrome
Do'stlaringiz bilan baham: |