Amir Temurning iqtisodiy qarashlari



Download 42,87 Kb.
bet2/2
Sana01.01.2022
Hajmi42,87 Kb.
#293400
1   2



  1. Sayyidlar, ulamo, mashoyix, fozil kishilar (din ahllari).

  2. Aqlli, donishmand odamlar.

  3. Xudojo‗y kishilar.

  4. No‗yonlar (tuman boshlig‗i), amirlar, mingboshilar, ya‘ni harbiylar.

  5. Sipoh va raiyat (soliq to‗lovchi xalq).

  6. Aqlli, tajribali, eng ishonchli kishilar.

  7. Vazirlar, sarkotiblar.

  8. Hakimlar (faylasuflar, donishmand, allomalar), tabiblar, munajjimlar, muhandislar (injenerlar).

  9. Hadis olimlari.

  10. Ahli hunar va san‘atchilar.

  11. Kasbu hunar egalari.

  12. Savdogar va sayyohlar.

Davlat taqdirini esa podsho, xazina, askar hal qiladi, deyilgan. Qo‗shin a‘zolarining maoshi to‗g‗risida aniq ma‘lumotlar keltirilgan. Masalan, oddiy sipoh o‗zi mingan ot bahosiga teng miqdorida maosh olishi, bahodirlar ikki ot bahosidan to‗rt ot bahosigacha maosh olishi, o‗nboshi o‗z qaramog‗idagi askarga nisbatan ikki barobar ko‗p, yuzboshi o‗nboshidan ikki marta ortiq maosh olishi tayinlangan.

«Tuzuklarda» A.Temur davrida soliq va jarimalarni yig‗ish va xarj (sarf) qilishga alohida e‘tibor berilgan. «Xirojni yig„ish vaqtida, – deb uqtiriladi «Temur tuzuklari»da, – ikki vazir tayinlansin. Biri to„plangan molni yozib, raiyat ahvolini tekshirib tursin, boj oluvchilar fuqaroga zulm qilib, ularning ahvoliga xaroblik yetkazmasinlar. Viloyatlarda



yig„ilgan barcha mol-ashyoni kirim daftariga yozishlari lozim. Ikkinchi vazir esa, chiqim daftariga yozib, yig„ilgan mollardan sipoh maoshiga taqsim qilsinlar». Demak, ko‗rinib turibdiki, hisob-kitob ishlari to‗g‗ri yo‗lga qo‗yilishi talab etilgan. Xiroj odatda, sug‗oriladigan yerlarda jami hosilning uchdan biri (33 foiz), lalmikor yerlarda to‗rtdan biriga (25 foiz) teng bo‗lgan miqdorda to‗plangan. Bu raqamlar uning hozirgi davrdagi daromad solig‗i atrofida bo‗lganligini ko‗rsatib turibdi.

A.Temur o‗qimishli, olim odamlarning mehnatiga yuqori baho bergan. «... Sayidlar, olimlar va fozillarga dargohim doim ochiq edi, - deyiladi «Tuzuklar»da, chunki bu insonlar mamlakat rivojida ustundirlar». A.Temur Shom (hozirgi Suriya) yurtini qo‗lga olganda



(1401-y.) taniqli olim Ibn Xoldun (1332– 1406) asirga tushib qoladi. Sohibqiron uning olimligini bilgach, u bilan suhbatlashib, izzat-ikrom bilan uni qo‗yib yuboradi.






Amir Temur (1336-1405)

Amir Temur (1336-1405) iqtisodiyotni boshqarishda o‗ziga xos maktab yaratdi. Sohibqiron davlatida devoni buzurg (bosh vazir)dan tashqari har bir viloyatda Devon deyiluvchi boshqarma bo‗lgan. U davlatning muhim ishlarini: soliq yig‗ish, tartib saqlashni, ijtimoiy binolar – bozorlar, hammomlar, yo‗l- lar, suv inshootlarining tarmoqlarini nazorat qilib turgan. Uning xodimlari vaqti-vaqti bilan




Download 42,87 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   2




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish