Amir Temurining Yevropa bilan aloqasi


Amir Temurdan keyingi munosabatlar[tahrir | manbasini tahrirlash]



Download 54,64 Kb.
bet5/5
Sana27.06.2022
Hajmi54,64 Kb.
#709909
1   2   3   4   5
Bog'liq
Amir Temurining Yevropa bilan aloqasi

Amir Temurdan keyingi munosabatlar[tahrir | manbasini tahrirlash]


Temur 1405-yilda vafot etdi va uning oʻgʻli Shohruh Usmonlilarga qarshi kurashni davom ettirdi hamda xristian Gʻarbida bosqinchi Usmonli imperiyasi Yevropadan uzoqlashtirilishi mumkinligiga umid yaratdi. [12]
Bavariyalik sayyoh Iogann Shiltberger 1402-yildan 1405-yilgacha Amir Temur xizmatida qolganligi maʼlum. [5] Shuningdek, koʻplab venetsiyalik va Genuyalik savdogarlar ham oʻsha vaqtlar tashqi aloqalarida faol edilar. [3]
Yevropa va Temuriylar oʻrtasidagi keyingi aloqalar venetsiyalik sayyoh Nikkolo da Kontining 1420-1425-yillar oraligʻidagi aloqalari boʻladi. [3] Ispaniyaning sharq bilan yaqinlashishga boʻlgan istagi 1492-yilda Xristofor Kolumb davriga qadar davom etgan boʻlsa-da, aloqalar bundan keyin avvalgidek rivojlana olmadi, ularning maqsadi Xitoyning Buyuk Xoniga yetib borish edi. [1]
Amir Temur tarixi Yevropada sharqshunoslik bilan bogʻliq holda uzoq tarixga ega. Hatto 1590-yilda Xristofor Marlove „Buyuk Temur“ asarini yaratadi, 1724-yilda Hendelning „Temur“ operasi ham yaratiladi.[2]


1 “Amir Temur jahon tarixida”, “Sharq” nashriyoti, Toshkent, 1996, 106-bet.

2 Шарафуддин Али Яздий. Зафарнома. Т.:Шарқ нашриёт-матбаа концернининг Бош таҳририяти-1997. Муҳаррирлар: Б. Сайидаминов, С. Рафъиддинов, И. Шоймардонов. Б. 290-291.

3 Муиниддин Натанзий. Мунтахаб ут-таворихи Муиний. (Муиний тарихлари танланмаси). Т.:Ўзбекистон-2011. Масъул муҳаррир-Асомиддин Ўринбоев. Б.-182.

4 Исмоил Ака. Буюк Темур давлати. Т.:Чўлпон-1996. Т. Каххор таржимаси. Б.-35.

5 Руи Гонсалес де Клавихо. Самарқандга-Амир Темур саройига саёҳат кундалиги (1403-1406 йиллар). Масъул муҳаррир-Муҳаммад Али. Т.:Ўзбекистон-2010. Б. 185-186.

6 Amir Temurning laqabi, “sohib”- ega, “qiron”- ilmi nujumda ikki sharofatli sayyora. Zuhra (Venera) va Mushtariy (Yupiter) o’z harakatida bir-biriga yaqinlashgan holatni “qiron” burji deb atab, uni baxt-saodat alomati,deb fol ko’rilgan; sohibqiron-mazkur ikki sayyora bir-biriga yaqinlashgan paytda tug’ilgan baxtiyor podshoh demakdir. Хильда Хукхем. Етти иклим султони. Т.:Адолат-1999. Масъул муҳаррир-Ҳасан Тўрабеков. Б.-55.

7 Бўрибой Аҳмедов. Амир Темур дарслари. Т.:Шарқ-2001. Б.-77.

8 Люсьен Керен. Амир Темур салтанати. Т.:Маънавият-1999. Масъул муҳаррир-Хайриддин Султон. Б.-148.



9 Каримова Н.Э. Взаимоотношения народов Центральной Азии и Китая в XIV-XVII вв. (по материалам китайских источников). – Т.:2005. С.-108.

10 Тургун Файзиев. Темурийлар шажараси. Т.:Езувчи-Хазина.-1995. Масьул мухаррир-Асрор Аҳмад. Б.-44.

11 Руи Гонсалес де Клавихо. Самарқандга-Амир Темур саройига саёҳат кундалиги. Б. 201-202.

12 Бўрибой Аҳмедов. Амир Темур дарслари. Б.-78.

13 Xonbaliq (Pekin shahri-Y.Z.).

14 Руи Гонсалес де Клавихо. Самарқандга-Амир Темур саройига саёҳат кундалиги. Б.-202.

15 Хильда Хукхем. Етти иклим султони. Б.-287.

16 Люсьен Керен. Амир Темур салтанати. Б.-287.

17 Ҳерман Вамбери. Бухоро ёхуд Мовароуннаҳр тарихи. Т.:Ғафур Ғулом номидаги Адабиёт ва санъат нашриёти-1990. Нашрга тайёрловчи-Сирожиддин Аҳмад. Б.-46.

18 Мухаммаджонов А. Темур ва темурийлар салтанати. Тарихий очерк. Т.:Комуслар бош тахририяти-1994. Б.-74.

19 Хильда Хукхем. Етти иклим султони. Б. 294-295.

20 Bu yerda muallif Sohibqiron nomidan qanday so’zlarni aytganidan qat’iy nazar, uning Xitoyga yurishining yana bir boisi bor edi. Temur va uning avlodlarining Jetaga qilgan yurishlari natijasida uning mulki Lobnor ko’ligacha yetib, Xiyoy imperiyasi bilan chegaradosh bo’lib qolgan edi. Imperator esa Temurga yuborgan maktubida uni “o’g’lim”derdi. Sharqona diplomatiya tilida esa bu “sen menga tobe’san” degani edi. Hatto imperator Temurdan yillik soliq to’lashni talab qilardi. Shunday qilib, Xitoy hukmdori g’arbdagi yerlarga da’vogarligini sir tutmas va qachondir uning bu yerlarga hujum qilish xavfi bor edi. Ana shuning uchun Temur yetti yillik urushdan qaytganiga
besh oy to’lmasidan shoshilinch Xitoyga yurish boshlaydi. Chunki uning ayg’oqchilari uni Xitoydagi ahvoldan xabardor qilib turardilar. Шарафуддин Али Яздий. Зафарнома. Б.-353.

21 Ўша асар. Б.-292.

22 Муиниддин Натанзий. Мунтахаб ут-таворихи Муиний. Б.-184.

23 Люсьен Керен. Амир Темур салтанати. Б.-147.



24 Низомиддин Шомий. Зафарнома. Т.:O’zbekiston-1996. Масъул муҳаррир-Омонулло Бўриев. Б.-395.

25 Ибн Арабшох. Ажоиб ал-макдур фи тарихи Таймур. I китоб. Б.-319.

26Хильда Хукхем. Етти иклим султони. Б.-297.

27 Хильда Хукхем. Етти иклим султони. Б. 297-298.

28 Содиқ Ҳамдам. Соҳибқироннинг сўнгги сафари//Ўзбекистон овози-1995, 13-февраль.

29 Мухаммаджонов A. Амир Темур ва темурийлар салтанати. Б.-59.

30Муиниддин Натанзий. Мунтахаб ут-таворихи Муиний. Б.-185.

31Jadi burji (tog’ echkisi) - astronomiyada osmonning o’n ikki burjidan biri. Quyosh yili hisobida 22-dekabrdan 21-yanvargacha kechgan vaqt. Амир Темур васиятлари, маслахатлари, танбехлари. Масьул мухаррир-К. Норматов. Т.:Ғ.Ғулом номидаги Aдабиет ва саньат нашриёти-2000. Б.-6.

32Низомиддин Шомий. Зафарнома. Б.-397.

33 Низомиддин Шомий. Зафарнома. Б.-397.

34 Люсьен Керен. Амир Темур салтанати. Б.-159.

35 Амир Темур васиятлари, маслахатлари, танбехлари. Б. 6-7.

36 Низомиддин Шомий. Зафарнома. Б.-398.

37Люсьен Керен. Амир Темур салтанати. Б.-159.

38 Низомиддин Шомий. Зафарнома. Б.-398.

39 Ҳерман Вамбери. Бухоро ёхуд Мовароуннаҳр тарихи. Б.-46.

40 Хильда Хукхем. Етти иклим султони. Б.-301.

41Амир Темур васиятлари, маслаҳатлари, танбеҳлари. Б.-9.

42 Низомиддин Шомий. Зафарнома. Б.-399.

43 Шарафуддин Али Яздий. Зафарнома. Т.:Шарқ-1997. Б.-297.

44 Хильда Хукхем. Етти иклим султони. Б.-303.


45 “Amir Temur jahon tarixida”, “Sharq” nashriyoti, Toshkent, 1996, 108-bet.

Download 54,64 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   2   3   4   5




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish