Amir Temurining Yevropa bilan aloqasi

Ruy Gonzales de Klavixo elchiligi[tahrir | manbasini tahrirlash]

Natijada Kastiliya qiroli Genrix III 1403-yil 21 mayda Rui Gonzales de Klavixo boshchiligidagi elchilarni yana ikki elchi — Alfonso Paez va Gomes de Salazar bilan birgalikda Amir Temurning Samarqanddagi saroyiga yuboradi. ^{[1] [4] [5]} Elchi Klavixo 1406-yil Ispaniyaga qaytib kelganda Amir Temur Ispaniya qirolini „oʻzining oʻgʻli deb bilishini“ aytadi.
Klavixoning soʻzlariga koʻra, Temurning Ispaniya delegatsiyasiga nisbatan yaxshi munosabati uning asosiy mezboni „Xitoy hukmdori“ (yaʼni Min sulolasi imperatori Yongle)ning elchilariga boʻlgan munosabatiga zid edi. „Yer yuzi sohibi“ unvoniga^[9] ega boʻlgan Xitoy hukmdori elchilarini Temur „oʻgʻri va yomon odam“ deb nomlagan hamda uning elchilarini ispan elchilaridan orqada joylashtirgan. ^[10]
Klavixoning Samarqandga tashrifi Yevropa jamoatchiligigaXitoy haqida maʼlumotlar berishga imkon berdi, bu esa yevropaliklar Marko Polo sayohatlaridan beri oʻtgan asrlarda ushbu mamlakat haqida bevosita tasavvur uygʻotishga muvaffaq boʻlishdi. Klavixo axborotida, garchi toʻliq boʻlmasa ham, imperator Chju Yuanchjan avlodlari oʻrtasida boʻlib oʻtgan fuqarolar urushi haqida maʼlumotlar berilgan. Ispaniyaliklar baʼzi xitoylik mehmonlar bilan suhbatlashish imkoniyatiga ega boʻlishgan va Samarqand va Kambalu (Pekin) oʻrtasidagi karvon yoʻllari toʻgʻrisida maʼlumotlar oldilar. Yevropalik jamoatchiligiga Xitoyning poytaxti Kambalu haqida „dunyodagi eng katta shahar“ ekanligi va bu mamlakatning qudratli qoʻshinlari haqida gapirishdan tashqari, Klavixo ham yanglishib — Xitoyning yangi imperatori katoliklikni qabul qilganini xabar beradi. ^[11] Shunday qilib, uning maʼlumotlari Xitoyda xristianlikning keng tarqalganligi haqidagi Yevropa dunyoqarashini qoʻllab-quvvatlovchi omillardan biri boʻlib xizmat qildi, bu XVII asr boshlariga qadar saqlanib qolishi va 1603-yilda taniqli Bento de Goy ekspeditsiyasi yuborilishining sabablaridan biri boʻlgan edi.