Ҳamid Шоdiev, Иbроҳim Ҳabibуllaev

Asosiy tayanch iboralar 

 Statistik jamlash (svodkalash) 

Statistik guruhlash 

Guruhlash belgisi 

Guruh intervali (oralig‘i) 

Ikkilamchi guruhlash 

Ko‘p o‘lchamli guruhlash 

Statistik jadval 

Jadval maketi 

Statistik grafik 

Grafik tasvir 

Grafik maydon 

Maydon o‘lchovi 

Masshtab (miqyos) 

Shkala 

Grafik tal¢in 

Dinamik grafiklar 

Variatsion grafiklar 

Geografik grafiklar 

Analitik grafiklar 

Nuqtali grafiklar 

Chizi¢li grafiklar 

Yassi grafiklar 

Hajmli grafiklar 

Diagramma 

Xaritogramma

Gistogramma

Poligon 

Kumulyata 

Ogiva 

Taqqoslovchi grafiklar 
 
Bilimingizni sinab ko‘ring 
1.
Statistik jamlash umumiy jamlash (yig‘indi)dan nima bilan farq qiladi? 
2.
Statistik jamlash qanday turlarga bo‘linadi va qanday bosqichlarda amalga 
oshiriladi? 
3.
Savdo korxonalari ulgurji va chakana korxonalarga ajratiladi, talabalarning 
dars qilish soati bilan ularning fanlardan o‘zlashtirish darajasi o‘rtasidagi 
bog‘liqlikni o‘rganish uchun, talabalar dars qilish soati bo‘yicha guruhlarga 

---

83 
bo‘lindi, korxona ishlovchilari ish staji bo‘yicha guruhlarga bo‘linadi. Bu 
taqsimlashlar guruhlashning qaysi turiga kiradi? Javobingizni izohlang va
isbotlang. 
4.
Guruhlashning qanday belgilarini bilasiz? Har bir belgiga misol keltiringchi? 
5.
Guruhlar soni va intervalini aniqlashda nimalarga e’tibor berasiz? 
6.
Birinchi guruh 18 yoshgacha, ikkinchi 18-20 yoshgacha deyilsa, 18 yoshli 
talabani qaysi guruhga qo‘shasiz? Guruh chegarasini aniqlashda qanday 
qoidalarga rioya qilasiz? Ularga misol keltiring? 
7.
Ikkilamchi guruhlash nima uchun kerak? 
8.
Klaster-tahlil qanday muammoni hal ¢iladi? 
9.
Qanday jadvallarni bilasiz? Statistik jadval ulardan nima bilan farq qiladi? 
10.
Oddiy, guruhiy va kombinatsion jadvallar chizing? Ularni tuzishda 10 
qoidaga rioya qilish esingizdan chiqmasin. 
11.
Grafik tasvirda qaysi unsurlar qatnashadi? 
12.
Statistik grafiklar tasviida qaysi unsurlar qatnashadi? 
13.
Fakultetingiz bo‘yicha keyingi o‘n yil uchun talabalar sonining o‘sish 
diagrammasini tuzing. 
14.
Guruhingiz uchun talabalarning “Statistika” fanidan olgan baholari bo‘yicha 
doiraviy diagramma tuzing. 
15.
Institutda 6000 ta talaba bor ekan. Ularning 2100 tasi”Moliya- iqtisod” 
fakultetida; 
1900-“Kredit-iqtisod”; 
1200-“Hisob-iqtisod”; 
800-
“Umumiqtisod” fakultetida ta’lim olishadi. Bu holatni grafikni qaysi bir turi 
bilan yorqin ifodalasa yaxshi bo‘ladi? 
16.
Variatsion qatorlarni tasvirlovchi grafiklarning qaysi turlarini bilasiz? 
17.
Statistik grafiklar reklama bozorida ishlatilishi mumkinmi? 
18.
Reklama shitlarida maxsus plakatlarda, gazeta va jurnallarda ko‘rgan 
grafiklarni eslang va ularni o‘z daftaringizga chizing? Agarda, siz ko‘rgan 
grafiklardan 10 tasini daftaringizga chiza olsangiz, e’tiborli kuzatuvchi 
hisoblanasiz va bu mavzudan a’lo baho olasiz. 

---

84