A`meliy sabaq №8 I. Tema: Qan jaratiwshi ha`m immun qorg`aw organlarinin` mikroskopiyaliq du`zilisi II

Duzilisi. Timus sırtınan biriktiriwshi toqıma kapsula menen qaplang`an bolıp ,onnan timus ishine qaray tosıqlar (trabekulalar) kirip bezdiń denesin (stromasın) b óleklerge b óledi. Xár bir b ólekshede qabıq xám mańız zonalar ayrılıp turadı. Qabıq zonadag`ı retikulyar epiteliallıq tor arasında xár qıylı dárejede rawajlanıp atırg`an limfotsitler k óp sanda tıg`ız jaylasqanlıg`ı sebepli qaraltım reńde boladı. Rtikulo epitelial kletkalardıń islep shıg`arg`an timik garmonlar T-limfotsitlerdiń rawajlanıwına tikkeley tásir etedi. Sonlıqtan bul kletkalar «anna kletkalar» dep ataladı.timustıń qabıq zonasında rawajlang`an limfotsitler mańız zonag`a ótpey tikkeley qang`a ótedi , bull limfotsitler retseptorları boyınsha mańız zona limfotsitlerinen ayrılıp turadı. Timusa rawajlang`an limfotsitlerdiń barlıg`ı qang`a shıg`a bermey tek basqa jat antigenlerge ayrıqsha tsitoretseptorı bolg`an kletkalar shıg`adı al óziniń antigenine iye bolg`an tsitoretseptorlı limfotsitler timustıń ózinde joq etiledi . Bunday kletkalar qang`a ótken jag`dayda autoimmun reaktsiya payda boladı. Timus qabıq zonasınan qang`a tusken limfotsitler qan menen birge immun qorg`awdıń periferik organları limfa tuyinleri xám talaqtıń ayrıqsha timusqa tobe T-zonag`a kelip jaylasadı. Bull jerde olar rawajlanıp pisip jetilisken effektorlı subklass: T-killer ,T-xelper,T-supressor kletkalarg`a aynaladı.
Qabıq zonadag`ı kletkalar qan menen gematotimuslıq tosıqlar (barer) ajıralıp turıladı. Bull tosıq qabıq zonasındag`ı menen differentsiyalanıp atırg`an limfotsitlerde k óp sandag`ı xár qıylı antigenlerden qorg`aydı. gematotimuslıq tosıqtıń sostavına gemokapilliyarlardıń bazal membranası xám endoteliya kletkası kapillyar qası boslıq xám ol jerde ushırasatug`ın az sandag`ı limfotsitler , makrofaglar xám kletka aralıq zatlar , epitelio –retikulyarlı kletkalar kiredi. Tosqınlıq antigenlerdi saylap ótkeredi.
Mańız zonada limfotsitler sanı az bolg`anlıg`ı ushın gistologiyalıq preparata aqshıl bolıp k órinedi. Egerde qabıq zonada limfotsitlerdiń retikulo epitelyal kletkalar esabatı 9:1bolsa mańız zonada bull k órsetkish kerisinshe 1:9 dárejesinde boladı. Mańız zona limfotsitleri qang`a tusedi xám qaytadan qannan mańız zonag`a ótip otıradı. Olar qan kapillyarları arqalı venulalar xám limfatik tamırlar arqalı qang`a ótedi. Mańız zona orayında qatlam-qatlam bolıp jaylasqan epiteliya toqımasınan turg`an GASSOL denesi jaylasqan ,onıń sostavında epiteliya retikulyarlar arasında iri vakuollar , keratin dánesheleri xám iri fibrillalar ushırasadı. GASSOL denesi qatlamları xám onıń razmeri jas ótken sayın ósip ulkeyedi. GASSOL dene retikulyar epiteliyal toqıma menen birge timotsitler ushın sırtqı ortalıq duziwge qatnasadı.