A’meliy jumislar. Tema: Ashıq hám jabıq kodlı programmalardı jazıw usılların úyreniw. Jumistin’ maqseti

№ 14-15 A’meliy jumislar.
Tema: Ashıq hám jabıq kodlı programmalardı jazıw usılların úyreniw.
Jumistin’ maqseti: Ashiq kodti saqlaytug’in GitHub saytin u’yreniw.
Teoriyaliq bo’lim: Ashıq kodlı programmalıq támiynat - bul paydalanıwshılarǵa biypul paydalanıw, ózgertiw, tarqatıw jáne úles qosıw imkaniyatın beretuǵın litsenziya astında derek kodı shıǵarılǵan kompyuter programmaları klası bolıp tabıladı. Ádetde, ashıq kodlı programmalıq támiynat sheriklikte islep shıǵıladı, sol sebepli óz úlesin qosıwshı bolǵan hár bir kisi bunı shıpta jiberiw yamasa ózgertiwlerdi usınıw arqalı ámelge asırıwı múmkin.
Ashıq kodlı programmalıq támiynat ne?
"Ashıq kodli" termini 1990 -jıllarda Ashıq derek ǵayratı tárepinen kiritilgen. Ashıq kodlı programmalıq támiynat degende paydalanıwshılar kórip shıǵılǵan usınıslar yamasa ońlawlar kirgiziw arqalı biypul kiriwleri yamasa ózgertiwleri múmkin bolǵan ulıwma paydalanıw múmkin bolǵan derek kodın názerde tutadı.
Jeke programmalıq támiynattı jaratıwshılar programma ashıq derek yamasa joq ekenligin sheshediler. Jabıq derek bolsa, paydalanıwshına jeke litsenziya huqıqları menen derek kodın ózgertiwge ruxsat beriliwi kerek. Mısalı, Adobe Photoshop yamasa Google Cloud úshinshi tárep programmistlerine bul koddan paydalanıw yamasa ózgertiw ushın ruxsat bermeydi.
Sonı atap ótiw kerek, ashıq kodlı programmalıq támiynat hám biypul programmalıq támiynat ortasında parq bar. Ashıq kodlı programmalıq támiynat qawipsizlik hám litsenziyalawǵa kóbirek itibar beredi. Erkin programmalıq támiynat ashıq derek esaplanadı, biraq ashıq kodlı programmalıq támiynat biypul bolıwı shárt emes. Birpara programmistler programmalıq támiynat yamasa programmalıq támiynattı qollap-quwatlaw (mısalı, ornatıw, mashqalalardi saplastırıw) ushın pul aladılar.


Ataqlı ashıq kodlı programmalıq támiynat litsenziyaları hám texnologiyaları

• 
  GNU General Public License: Bul litsenziya astında jazılǵan hár qanday derek kodı ashıq derek retinde shıǵarılıwı kerek.
  
• 
  Apache 2. 0 Litsenziyası : Eger siz Apache litsenziyasın bersangiz, Apache litsenziyalaw qaǵıydalarına muwapıq bolsa, kodtı biypul isletiwińiz, ózgertiwińiz hám almaslawıńız múmkin.
  
• 
  MIT litsenziyası : MIT litsenziyası shegaralanbaǵan hám basqa litsenziyalar astında qayta litsenziyalanıwı múmkin.
  
• 
  Swift programmalastırıw tili: Apple bul Objective C ornın jarattı jáne onı ashıq kodlı texnologiya retinde shıǵardı.
  
• 
  Kubernetes: Bul DevOps texnologiyası ashıq derek principlerıden paydalanǵan halda konteyner orkestratsiyasidan paydalanıwdı ommalashtirdi.
  
• 
  Flutter: Google-dıń arnawlı paydalanıwshı interfeyslerin jaratıw ushın ashıq derekli sheshimi dúnya daǵı islep shıǵıwshılarǵa ájayıp qosımshalar jaratıwdı ańsatlashtirdi.
  
• 
  TensorFlow: Bul keń qamtılǵan ashıq kodlı platforma endi mashinanı úyreniw ásbaplar qutisining ajıralmaytuǵın bólegi bolıp tabıladı. Bul programma jámiyetshilik tárepinen paydalı boldı.
  
• 
  Linux: Bul ashıq kodlı platforma bizge global veb-qıdırıw hám OS texnologiyalarına kirisiw imkaniyatın berdi.
  
• 
  Android: Bul operatsion sistema Google xızmetlerine kirisiw imkaniyatın beretuǵın ashıq kodlı kod sebepli ataqlı.