Amanov akram mirzayevich zaripov xusan baxodirovich "soliqlar va soliqqa tortish" fani

Soliq inspeksiyalari – 
Davlat soliq qo‗mitasiing yagona tizimi 
tarkibiga kiruvchi tuzilmaviy birlik. Ularning tarkibiy tuzilishi 
funksional belgiga ko‗ra aniqlanadi. Buning asosi sifatida turli 
belgilar: mulkchilik shakli, xo‗jalik faoliyatining turi, to‗lovlar 
hajmi, soliqlarning turlari va h.k.lar olinishi mumkin. Fuqarolarning 

---

309 
faoliyati ustidan nazoratni amalga oshirish uchun soliq inspeksiyasi 
nazorati ostida bo‗lgan hudud uchastkalarga bo‗linadi. 
Soliq davri - 
u tugaganidan keyin soliq solinadigan baza 
aniqlanadigan hamda soliq yoki boshqa majburiy to‗lov summasi 
hisoblab chiqariladigan davrdir. 
Soliq majburiyati - s
oliq to‗lovchining soliq to‗g‗risidagi 
qonun hujjatlariga muvofiq yuzaga keladigan majburiyati soliq 
majburiyati deb e‘tirof etiladi. 
Soliq stavkasi – 
soliqqa tortish birligiga to‗g‗ri keluvchi 
soliqning hajmi (miqdori, darajasi). Qat‘iy soliq stavkalari 
daromadlarga bog‗liq bo‗lmagan holda soliqqa tortish birligiga 
nisbatan qat‘iy summalarida o‗rnatiladi. 
Soliq tizimi - 
mamlakat doirasida (hududida) to‗lovlardan 
(yuridik va jisoniy shaxslardan) belgilangan tartibda olinadigan 
soliqlar, yig‗imlar va boshqa to‗lovlar hamda ular tarkibiy 
tuzilishining shakli va uslublari yig‗indisi.
Soliq qonunchiligi – 
davlatda soliqlarning turi, ularni undirish 
mexanizmi va soliq majburiyatlarining vujudga kelishi, o‗zgarishi 
va to‗xtatishini tartibga solib turuvchi yuridik me‘yorlar yig‗indisi; 
moliyaviy huquq instituti. Soliq huquq davlatning ijtimoiy-iqtisodiy 
tuzilishi (qurilishi), uning vazifa va funksiyalari bilan belgilanadi. 
Soliq to„lovlari – 
soliq qonunchiligi bo‗yicha belgilangan 
tartibda va muddatda soliq to‗lovchilar tomonidan to‗lanadigan, 
hisoblangan yoki qat‘iylashtirilgan summalardir. Ularni hisoblash 
tartibi har bir soliq turi bo‗yicha qonunga binoan aniqlanadi.