9-masala Korxonada asosiy vositalarni tanlov asosida inventarizatsiya qilishda dastlabki narxi 750000 so’m, amortizatsiya 250000 so’mlik ob’ekt etishmasligi aniqlandi.
Hisobot yilining dekabr oyida bu ob’ekt shartnomaga ko’ra uning narxi 166000 so’m amortizatsiya o’tkazish paytida auditorga shartnoma va qabul topshirish akti taqdim etilgan. Auditorlik tekshiruvi jarayonida korxona asosiy vositalaridan bir qismini sotib yuborganligi va bu muomalalar buxgalter tomonidan o’z vaqtida hisobga olingmaganligi aniqlandi. Shuningdek, ushbu xo’jalik muomalalari hisobot yilining 31 dekabrigacha bo’lgan holati bo’yicha buxgalteriya hisobi schetlarida aks ettirilmaganligi tekshiruv jarayonida ma’lum bo’ldi.
Korxona buxgalteri tomonidan yuqoridagi muomalalar to’liq va to’g’ri hisobga olinganligini tekshirib, ushbu muomalalar bo’yicha auditorlik dalolatnomasini rasmiylashtiring.
10-masala “DShS” korxonasi mebel ishlab chiqarish bilan shug’ullanadi. Korxona 2005-yilda tashkil topgan. 2005-yilda mebellarni obshivka qilishga moslashgan uskuna sotib olgan va hisob siyosatiga muvofiq tezlashgan amortizatsiya usulidan foydalanadi.
Uskunani 2005-yildagi sotib olish bahosi 1000000 so’m bo’lgan. foydali xizmat muddati 5 yil. tugatish qiymati 100000 so’m.
1 yil 1000000-40 %
2 yil 600000-40 %
3 yil 360000-40%
4 yil 216000-40%
5 yil qoldiq-29600
Shu yilda amortizatsiya hisoblanishi kerak edi. Lekin xarajatlarni kamaytirish maqsadida buxgalter yillar yig’indisi usulini tanlagan.
Talab qilinadi: Yo’l qo’yilgan xatolik va shu xatoliklarning korxonaga ta’sirini aniqlang?
11-masala Buxgalteriya hisobini tiklab berish yuzasidan xizmat ko’rsatayotgan vaqtida auditor quyidagi holatni aniqladi:
Korxonada ishlab chiqarish uchun mo’ljallangan asosiy vosita sotib olingan bo’lib, uning qiymati QQS bilan birgalikda 13 million so’mni tashkil etadi.
Asosiy vositani montaj qilish uchun montaj tashkilotiga QQS bilan birga 1300 ming so’m to’lagan. asosiy vosita uchun amortizatsiya me’yori 15%. Auditordan asosiy vositani kirimga olish, uch oylik amortizatsiya hisoblash va 3 koeffitsent asosida asosiy vositaning qiymatini oshirish (qayta baholash) talab qilinadi.
Talab qilingan ushbu muomalalarni amalga oshiring buxgalteriya schetlarida aks ettiring. Asosiy vositalarni qabul qilishda yo’l qo’yilishi mumkin bo’lgan xatoliklarni aniqlang.