Amaliy mashg’ulotlar

9-rasm. 
 
 
 
 
 
 
Shaxsning muloqot davridagi to‘siqlar 
 
 
 
Ongiy noto‘g‘ri to‘siqlar 
 
 
Darsda  salbiy  holatlar  yuz  bermasligi  uchun  o‘quvchilarni  pedagogik-
psixologik munosabatlarini chuqur o‘rganish, ulardagi bir-biriga bo‘lgan muomala 
va madaniyatni to‘g‘ri tashkil etish zarur. 
Кв. 1
Кв. 2
Кв. 3
Кв. 4

---

Munosabatlarning  yomonlashuvi  darsda  boshqa  o‘quvchilarga  salbiy  ta’sir 
etadi.  Natijada  bu  holatlar  darsning  borishi,  mashg‘ulotlarning  o‘tilishi  va  ta’siri 
boshqa  bolalar  uchun  qiziqish  uyg‘otmaydi.  Bu  holatlarni  oldini  olish  maqsadida 
hamma o‘quvchilar uchun bir xillik bo‘lish ya’ni, barcha bolalarga nisbatan bir xil 
muomala va e’tibor qilish muhim. Chunki ba’zida bolalar o‘qituvchi va o‘quvchilar 
orasidagi  muomala  va  munosabatlarga  ko‘proq  e’tibor  qaratadilar.  Menga 
boshqacha muomala va munosabatda, boshqa bolalarga yaxshi munosabatda, chunki 
u  yaxshi  o‘qiydi,  oilaviy  sharoiti  yaxshi  -  degan  mazmundagi  gap-so‘zlar  bola 
miyasiga  o‘tirib  qoladi.  Uning  psixikasiga  ya’ni  ruhiyatiga  o‘z  ta’sirini  o‘tkaza 
boshlaydi.  Shuning  uchun  o‘qituvchi  oq-qorani  tanigan  holda,  bolalarni 
jerikmasdan,  pala-partish,  kiyimlari  kirroq  bolalardan  jirkanmasdan,  ularni 
ozodalikka va odobga chaqirishlari zarur.  
Pedagogik-psixologik muloqotdagi shaxsga bog‘liq to‘siqlarni bartaraf etishda, 
shaxsning  muloqot  davridagi  to‘siqlar  va  ongiy  noto‘g‘ri  to‘siqlar  paydo 
bo‘lmasligini  ta’minlashlari  kerak.  Buning  uchun  yuqorida  ko‘rsatilgan  barcha 
bandlarni  yaxshilab  o‘rganib  chiqib,  bola  ruhiyatini  qiynamagan  holda,  ularni  bu 
vaziyatdan  olib  chiqishga  yordam  berishlari  chuqur  ahamiyat  kasb  etadi.  Sinfda 
bolalar 3 guruhga bo‘linadi (10-rasm). 
 
. 
10-rasm. 
Dars  intizomiga  salbiy  ta’sir  etuvchi  o‘quvchilar  ongiy  noto‘g‘ri  rivojlanib, 
ulardagi emotsional holatlar munosabatlarning zaruratini to‘liq anglamaydi. Darsda 
tinch o‘tirolmaydi, o‘qituvchining va o‘rtoqlarining asabiga tega boshlaydi. Natijada 
dars  buziladi,  o‘qituvchining  ko‘proq  vaqti  bolalarni  tinchlantirishga  ketadi.  Bu 
holat  boshqa  bolalar  asabiga  tegib,  darsdan  to‘liq  qoniqa  olmaydilar.  Aktiv 
o‘quvchini  yaxshi  o‘qiydigan,  intizomli  deb,  ijobiy  baholadik;  -passiv  o‘quvchini 

---

aralash turiga kiritdik; sust ya’ni past o‘qiydigan, xulqi ham yaxshi emas o‘quvchilar 
toyifasiga kiritib salbiy baholadik.