"Amaliy mashg'ulotlar" fanidan yakuniy nazorat ishi

6-ma’ruza: “Dispergatsiya usulida kolloid sistemalarni olinish usulllari”.

Reja:

1. 
   Kolloid tegirmonlar yoki vibro-tegirmonlar yordamida maydalash
   
2. 
   Metallarni elektr toki yordamida changlatish
   
3. 
   Ultratovush yordamida maydalash
   
4. 
   Peptizatsiya
   

Keyin darsni davom ettirdi:

Bugunni mavzu uchun “BBB” texnologiyasini qo’llaymiz. Marhamat, birinchi va ikkinchi "B" bo'yicha aqliy hujum shaklida fikr bildiringlar.

Nigora qo’lini ko’tarib fikr bilidirdi:

- Birinchi "B" bo'yicha fikrim – Dispers sistemalar deganda – suyuq, qattiq yoki gaz muhitida juda ko‘p mayda zarrachalarning tarqalishidan hosil bo‘lgan sistemalar tushuniladi. Kolloid sistemalarga esa – bulut va tuproq, qog‘oz yoki lok-bo‘yoq, non, yog‘, sut maxsulotlari va qariyb barcha dori-darmonlarni misol qilib ko'rsatish mumkin, inson tanasida ham kolloid moddalar uchraydi.

Endi ikkinchi "B" bo'yicha fikrim: Men bir savolga javob olishni xohlardim – kolloid zarrachalar yanayam maydalagan sari boshqa xossalari ham ochilib boradimi?

Akmal: - Nigora aytganidek, kolloid sistemarlar 3 xil faza – qattiq, suyuq va gaz fazalar aralashmasidan iborat bo'ladi. Bu fazalar o'zaro kombinatsiyalashib 9 xil ko'rinishda uchraydi: 1. Qattiq-qattiq; 2. Qattiq-suyuq; 3. Qattiq-gaz; 4. Suyuq-qattiq; 5. Suyuq-suyuq; 6. Suyuq-gaz. 7. Gaz-qattiq; 8. Gaz-suyuq; 9. Gaz-gaz. Bu moddalarning tarkibida bir xil elementlar bo’lishi mumkin, lekin xossalari turlicha bo'ladi.

Olim: - Kolloid kimyo – yuqori dispersli geterogen sistemalar xossalari va ularda ketadigan jarayonlarni o‘rganuvchi fan.

Zilola: - Kolloid sistemalar bilan inson juda qadim zamonlardan beri tanish. Odamlar bo‘yoq olishda, keramika, glazur, mato to‘qishda, paxta, junga va teriga ishlov berishda, sharobchilikda kolloid tizimlar bilan to'qnash kelishgan. Biroq bu sistemalar, keyingi vaqtda ilmiy jihatdan o‘rganila boshlandi.

Endi bu sistemalarni olish yo’llarini o’rganamiz, deb o’qituvchi ma’ruza yozdira boshladi.