Amaliy mashg‘ulot. Tarmoqni trassalash. Tarmoqning gidravlik hisobi. Kanalizatsiya tarmog‘ining bo‘ylama qirqimini chizish Reja

14-расм. Оқова сув оқимининг шакли
а-меъёридаги тезликдаги оқим; б-тезлиги кам оқимда
Oqova suvlar oqimi va ularning gidravlik hisobi.
Kanalizatsiya tarmoqlarida oqova suvlarning oqishi bosimli va bosimsiz bo‘ladi. Agarda oqova suvlar umumoqish tizimida yig‘ilsa, bunday oqova suvlar to‘lib oqadi, ya’ni h/d=1 teng bo‘ladi. Agarda oqova suvlar bo‘linib oqish tizimida yig‘ilsa, kanalizatsiya tarmoqlaridagi oqova suvlar qisman to‘lib oqadi, ya’ni h/d = a ga teng va bunday oqish quyidagilarga asoslanadi:

Oqova suvlar oqimi notekis va turg‘un emas rejim hisoblangani uchun, quvurlar kesimida ma’lum bo‘shliq zarur (sarflar soatiga 3 - 5 marta o‘zgargani uchun) bo‘ladi;

1. Tarmoqlarni shamollatishni ta’minlash va ulardagi zararli va portlovchi gazlarni yo‘qotish uchun;
2. Quvurlardagi muallaq suzib yuruvchi moddalarni oqish sharoitini yaxshilash uchun.


14-расм. Оқова сув оқимининг шакли
a-me’yoridagi tezlikdagi oqim; b-tezligi kam oqimda

Kanalizatsiya tarmoqlarining oqimi asosan notekist hisoblanadi, chunki tarmoqlarning yon tomonlaridan qo‘shimcha tarmoqlar qo‘shilib, sarflar soatlar, sekundlar sayin o‘zgarib turadi. Shuning uchun kanalizatsiya tarmoqlaridagi suyuqliklarning oqimi notekis oqim bo‘lmay, turg‘un ham emas. Kanalizatsiya tarmoqlari juda ko‘p bo‘laklardan iborat bo‘lgani uchun, notekis oqimdagi tarmoqlarning gidravlik hisobi juda murakkab bo‘ladi. Kanalzitsiya tarmoqlaridagi hamma yonlama sarflar quduqlar orqali qo‘shiladi. Lekin ikki quduq orasidagi oqim o‘zgarmaydi. Shuning uchun shu bo‘laklardagi oqim o‘zgarmas deb, tarmoqlarning gidravlik hisobi tekis harakatning unversal ifodalari orqali bajariladi. Kanalizatsiya tarmoqlarining gidravlik echimi, hisobli maksimal sekundli sarflar uchun, quvurlar diametrini, qiyaligini, oqim tezligini, to‘ldirish darajasini topishdan iborat.

Tarmoqlarni gidravlik echimida bo‘laklardagi suyuqliklar harakati turg‘un va tekis deb olganimiz uchun, turg‘un harakatning ikki ifodasidan foydalanimiz.