Amaliy mashgʻulot: qoʻl muskul kuchini aniqlash dinamometriya darsning maqsadi

-amaliy mashgʻulot: QOʻL MUSKUL KUCHINI ANIQLASH DINAMOMETRIYA


Darsning maqsadi: Muskul kuchini dinamometr yordamida o’rganish. Odam organizmida muskullarni ish bajarishda ahamiyatli ekanligini va uning kuchini bilish.
Kerakli jihozlar va materiallar: qo’l (panja) kuchi va gavdaning tiklanish kuchini o’lchaydigan dinamometrlar.
Mashg’ulot jarayonida ayrim muskul guruhlarining kuchini o’lchash dinamometriya deb ataladi. Muskul kuchi optimal qisqarish sharoitida ko’tara olgan yuk miqdori bilan o’lchanadi.
Muskul kuchi, uning massasi va fiziologik ko’ndalang kesimiga bog’liq, u asosan dinamometr yordamida o’lchanadi.
Ishning bajarilishi. Tekshirilayotgan kishining o’ng va chap qo’l (panja) barmoqlarining bukuvchi muskullar kuchi qo’l dinamometri bilan quyidagicha aniqlanadi: oldin sinaluvchi maksimal kuchlanish bilan bog’liq harakat mashqini bajaradi. So’ngra o’ng qo’liga dinamometr olib maksimal kuchlanish bilan 1-2 minut oralatib 5 marta qisadi va olingan eng yuqori ko’rsatkich panja muskullarining maksimal kuchi bo’lib hisoblanadi. Xuddi shu tajriba chap qo’lda amalga oshiriladi. So’ngra o’ng va chap panja muskullari kuchining o’rtacha arifmetik ko’rsatkichi, holati va o’rtacha kvadrat farqlanishi aniqlanadi.
Keyin gavdaning tiklanish kuchini o’lchaydigan dinamometr bilan egilgan gavdani maksimal tiklab, bir necha minutlik tanaffus bilan 5 marta o’lchanadi. Bu tajriba uchun ham o’rtacha arifmetik qiymat, hatolik va o’rtacha arifmetik farqlanish aniqlanadi.



11-Rasm. Dinamometrlar: 30 kg (A)va 90 kg (B)li qo’l dinamometrlari, gavdaning tiklanish kuchini o’lchaydigan 500 kg (C) li dinamometr.

Har qanday muskullar guruhining kuchi odamning yoshi va jinsiga bog’liq: 20 yoshdan 30 yoshgacha muskul kuchi eng yuqori bo’ladi. Tajriba natijasi quyidagi jadval shaklida ifodalanadi:

1-jadval.

Muskullar guruhi	Tekshirish soni					x ± m	sx
	1	2	3	4	5
O’ng qo’l barmoqlarni bukuvchi muskul kuchi (kg)
Chap qo’l barmoqlarining bukuvchi muskul kuchi (kg)
Gavdani tiklovchi muskullarining kuchi (kg)

O’z bilimini mustahkamlash uchun savollar.

1. 
   Muskullarning charchashi nimaga bog’liq?
   
2. 
   Muskul kuchini aniqlash usuli?