Amaliy mashg'ulot №4 mavzu: Fe-c holat diagrammasini o‘rganish. Ishnining maqsadi



Download 385,92 Kb.
bet1/5
Sana19.12.2022
Hajmi385,92 Kb.
#890889
  1   2   3   4   5
Bog'liq
4-Amaliy mashg\'ulot


AMALIY MASHG'ULOT №4


MAVZU: Fe-C HOLAT DIAGRAMMASINI O‘RGANISH.


Ishnining maqsadi: Fe-C qotishmasining holat diagrammasini o‘rganish. Holat diagrammasini chizib, ulardagi mavjud faza va strukturali o‘zgarishlarni va berilgan haroratda ularning miqdoriy o'zgarishini o'rganish.
Ishni bajarish uchun zarur jihoz, material va asboblar: Fe-C qotishmasining holat diagrammasi, chizg'ich, qalam va oq qog'oz.
Umumiy ma`lumot. Fe-C holat diagrammasi - harorat va uglerod miqdori o‘zgarishiga qarab qotishmalarning holatini ko‘rsatuvchi chizma tasvirdir (grafik). Odatda Fe-C diagrammasini faqatgina birinchi stabil kimyoviy birikma - sementit (Fe3-C) hosil qilgan qismi o‘rganiladi. Shuning uchun bu diagrammani Fe- Fe3C diagrammasi deb ham ataladi. Holat diagrammasida barcha uzluksiz chiziqlar qotishmalarning hamma fazalarining mavjudlik hududini chegaralaydi (1-rasm).
Faza - qotishmaning bir jinsli qismi bo‘lib, qolgan qismidan chegara sirtlari bilan chegaralanadi. va undan o‘tganda moddaning kimyoviy tarkibi, tuzilishi va xossasi keskin o‘zgaradi.

1-rasm. Fe - Fe3C qotishmalarining mikrostruktura tashkil etuvchilari ko‘rsatilgan holat diagrammasi.


Temir-uglerodli qotishmalarda fazaviy o‘zgarishlar faqatgina erish boshlanishi yoki sovitilganda polimorf (allotropik) o‘zgarishiga ega bo‘ladi, ya’ni ma’lum kritik nuqtalarda (haroratlarda) o‘zining kristallik tuzilishini o‘zgartiradi.


Temir-sementit diagrammasidan (1-rasm) foydalanib temir-uglerod qotishmalarini (po’latlar va cho’yanlarni) qizdirganda va sovitganda sodir bo’ladigan o’zgarishlarni tushunib olish mumkin.
Haroratga va temir tarkibidagi uglerod miqdoriga qarab temir-uglerod qotishmalari quyidagi strukturalardan tuzilgan bo’lishi mumkin (1-jadval): ferrit (F), austenit (A), sementit (S), perlit (P), ledeburit (L).
1-jadval
Temir-sementit qotishmalarida (po’latlar va cho’yanlarda) uchraydigan strukturalarning turlari va xossalari



Struktu-raning nomi



Strukturaning tarkibi



Uglerod miqdori, %

Faza-lar soni

Mexanik xossalari

Strukturaning tavsifi

v, kg/mm2

, %

HB

Ferrit

Uglerodning αFe dagi cheklangan qattiq eritmasi

0,006÷0,025
(0÷7270C)

1


30


40


80÷100


Plastik, ammo puxtaligi past

Austenit

Uglerodning γFe dagi cheklangan qattiq eritmasi

0,025÷2,14
(727÷11470C)

1


60


60


180÷200


O’ta plastik

Sementit

Temir bilan uglerodning kimyoviy birikmasi (Fe3C)

6,67


1


200


0


800


O’ta qattiq va mo’rt

Perlit

Ferrit bilan sementitning mexanikaviy aralashmasi

0,80


2


60


20


200


Qattiqligi va plastikligi o’rtacha

Ledeburit

Perlit bilan sementitning mexanikaviy aralashmasi

4,30


2


100


1...2


7000


Qattiq va mo’rt

Ushbu laboratoriya ishida temir-sementit diagrammasi soddalashtirilgan variantda (yuqori chap qismini e‘tiborga olmasdan) o’rganiladi. Diagrammadagi asosiy chiziqlar va nuqtalarda sodir bo’ladigan fazaviy o’zgarishlar 1.2- va 1.3-jadvallarda keltirilgan.


Temir-sementit diagrammasini analiz qilish uchun Gibbsning fazalar qoidasidan foydalaniladi.

Download 385,92 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:
  1   2   3   4   5




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish