Амаliy mashg’ulot №1: hfx fanining asosiy tushunchalari mohiyati, хavf turlarini, ularni guruhlash va identifikatsiyalash

Xavflar kvantifikatsiyasi hayot faoliyat xavfsizligini taminlashga qaratilgan

tadbirlar uchun etarli darajada kerak bo`lgan miqdoriy, vaqtincha, fazoviy va

boshqa xususiyatlarni aniqlab amalga oshirish jarayonidir.

Sabab va oqibatlar.

Yаshirin xavflarni amalga oshishiga olib keladigan

sharoit-sabab deb ataladi. Sabablar, jarohatlar, yuqumli kasalliklarni keng

tarqalishi (epidemiya), atrofmuhitga zarar va boshqa xil oqibatlarni keltirib

chiqaradi.

Xavf, sabab, oqibat uchligi

- bu yashirin xavflarni va zararlarni amalga

oshiruvchi mantiqiy jarayondir. Masalan: Zahar (xavf)- dori tayyorlashning

xatosi (sabab)- zaharlanish (kungilsiz oqibatlar).

Mutloqa xavfsiz bo`lgan ish (faoliyat) bo`lishi mumkin emas. Demak,

faoliyat qanday bo`lmasin, unda yashirin xavf bo`ladi. Bu aksioma hayot faoliyati

xavfsizligida metodologik ahamiyatga ega.

---

Favqulodda holat (FH) – bu qisqa muddatda sodir bo`ladigan,

insonlarga, tabiiy muhitga va moddiy boyliklarga katta darajadagi zarar

etkazadigan voqealardir. Hayot faoliyat xavfsizligi nuqtai nazaridan

favqulodda holatlarni keng ma`noda, ya`ni xavfning amalda sodir

bo`lishi va insonlar sog’ligi hamda hayotiga tahdid solishi deb tushunish

mumkin.FH larga katta avariyalar, katastrofalar va baxtsiz hodisalarni

misol qilib keltirish mumkin.

---

Avariyaga

– texnik sistemada sodir bo`lib insonlar halok bo`lmagan, texnik

vositalarni tiklash mumkin yoki iqtisodiy jihatdan maqsadga muvofiq bo`lmagan

voqealarni misol qilib keltirish mumkin.