Amaliy ish 1 Mavzu: Loyixaviy takliflar va jamoalar. Biznes ilovalarni ulashish buyicha misollar. Ishdan maqsad: topshiriq

Dasturiy ta’minotning testlash jarayoni modeli

Odatda tijorat dasturiy ta’minot tizimi quyidagi uchta testlash bosqichidan o’tishi kerak:
1. Development testing, tizim ishlab chiqarilayotgan paytda testlanadi. Tizim dizaynerlari va dasturchilari tomonidan testlanadi.

2. 
   Release testing, tizim foydalanuvchilarga taqdim etilishidan oldin to’liq tizim testlovchi guruh tomonidan testlanadi.
   
3. 
   User testing, foydalanuvchilar o’zining muhitida tizimni testlaydi.
   

Amaliyotda testlash ikki usul - avtomatik va qo’lda tekshirishning birgalikda qo’llanishi orqali amalga oshiriladi. Qo’lda tekshirish jarayonida testlovchilar dasturni bir necha testlovchi ma’lumotlarni kiritgan holda ishga tushirib hosil bo’lgan natijalarni kutilgan natijalar bilan solishtiradi. Ular testlash jarayoni mobaynida vujudga kelgan farqlar va xatolarni yozib olib dasturiy ta’minotni ishlab chiqaruvchiga yetkazadilar. Avtomatik testlash jarayoni esa dasturiy ta’minotni ishlab chiqish davomida bir necha marta ma’lum bir testlovchi tizim tomonidan amalga oshirilib boriladi. Teslashning avtomatik uslubi qo’lda olib boriladigan testlashdan tezroq va unumliroqdir, ayniqsa, testlash natijasida vujudga kelgan xatoliklarni tuzatishdan hosil bo’lishi mumkin bo’lgan yangi nosozliklarni tekshirish kerak bo’lganda, ya’ni qayta teslash jarayonida avtomatik testlash usuli foydaliroq hisoblanadi.
Endi tijorat dasturiy ta’minotlarining testlash bosqichlariga batafsil to’xtalib o’tamiz:
I. Ishlab chiqarishdagi testlash (Development testing).
Ishlab chiqarishdagi testlash dasturiy ta’minotni ishlab chiqaruvchilari tomonidan shu jarayonda olib boriladigan barcha testlarni o’z ichifa oladi. Odatda testlovchi dasturiy ta’minotni ishlab chiqarishda ishtirok etgan dasturchi hisoblanadi. Lekin ba’zan dasturiy ta’minotni ishlab chiqaruvchi jamoa alohida testlovchi va dasturchilardan ham tashkil topgan bo’lishi mumkin.
Ishlab chiqarishdagi testlash, odatda quyidagi 3 bosqichni o’z ichiga oladi:

1. 
   Unit testing – dasturiy ta’minotning alohida olingan bo’limlari(sinflar, usullar)ni testlash.
   

Misol tariqasida ob-havoni aniqlovchi stansiya uchun dasturiy ta’minot ishlab chiqarilayotgan bo’lsa unit testing da uning yuqorida ko’rsatilgan ma’lum bir usullarini tekshirish yetarlidir.

2. 
   Component testing – ma’lum bir umumiy vazifani bajaruvchi bir nechta bo’limlardan tashkil topgan biror bir komponentani testlash
   

Bunda bitta koponentani tashkil qilgan A, B va C bo’limlar umumlashtirilgan holda testlanadi.

3. 
   System testing – ba’zi yoki barcha komonentalarni o’z ichiga olgan butun bir tizimni yaxlit holda testlash jarayoni. Bunda testlash butun bir tizimga qaratilgan bo’ladi.
   

O’z nomi bilan ma’lumki bunda barcha komponentalarni o’z ichiga olgan butun bir tizim yakuniy bosqichda teslanadi.
Testlashning ishlab chiqarish jarayonidagi bosqichi (development testing) testlarning professional dasturchilar tomonidan amalga oshirilganligi bilan muhim va aniqdir.
II. Dasturiy ta’minotni amaliyotga tadbiq etish jarayonidagi