Amaliy audit

6-MAVZU. MAHSULOT (ISH, XIZMAT)LAR ISHLAB CHIQARISH, 
TANNARX HISOBLASH VA SOTISH BILAN BOG’LIQ MUOMALALAR
AUDITINING USLUBIY MUAMMOLARI 
Agar auditor qilingan xaridlar bo’yicha muomalalarning to’g’riligini tekshirishni 
xohlasa, unda tanlab olingan jamlanmalar ma’lumotlaridan qaysinisi unga eng ko’p 
ishonchlilik beradi? 
a) tovarlar qabul qilinganligi akt bilan taqqoslangan, to’lovga hujjatlar bo’yicha 
tanlash; 
b) xaridga schyot-faktura bilan taqqoslangan, olingan tovarlarga tegishli hujjatlar 
bo’yicha tanlash; 
v) buyurtmalar bilan taqqoslangan, olingan tovarlarga tegishli hujjatlar bo’yicha 
tanlash; 
g) oluvchilarning buyurtmalari bilan taqqoslash. 
Audit mustaqilligi: 
a) hisob natijalarini attestatsiyalash funktsiyasini bajaruvchi bozor infratuzilmasi 
tarkibi; 
b) hisobning tarmog’i; 
v) tadbirkorlikning ma’lum bir ko’rinishi; 
g) soliq idoralari tomonidan qo’shimcha tarzda ko’rsatiladigan xizmatlar turlari. 
Auditorlik tekshiruvi davomida auditor quyidagilarni aniqladi: 
Auditorlik tekshiruvining samarasizligi xavfi (riski) – 7 % (0,07) darajada; 
Mijoz tashkilot faoliyatining o’ziga xosligi bilan bog’liq risk – 0,9 %; 

---

759 
Ichki nazorat riski (nazorat riski) – 0,5 
Auditor tomonidan tanlab olingan amallari riski (amallar riski) darajasini toping; 
a) 0,03 (3%); 
b) 0,45 (45%); 
v) 0,1 (10 %); 
g) 0,15 (15 %). 
Ishlab chiqarishda moddiy resurslarni FIFO baholash usuli bilan hisobdan 
chiqarishda: 
a) tannarx pasayadi va foyda oshadi; 
b) tannarx oshadi va foyda kamayadi; 
v) tannarx o’rtacha tannarx bo’yicha belgilanandi; 
g) tannarx oshadi va materiallar qoldig’i kamayadi. 
Auditorlik dalili (isbot)lari quyidagilar hisoblanadi: 
a) auditorlik hisoboti; 
b) auditor tomonidan tekshiruv davomida yig’ilgan ma’lumotlar; 
v) auditorlik dasturi; 
g) auditorlik tekshiruvi rejasi. 
Tushumlar hisobi to’liqligini tekshirish bo’yicha ish jarayonida auditor quyidagi 
holatlar tasdig’ini olishi zarur: 
a) jo’natilgan tovarlar bo’yicha hisobga olish hujjatlarida tushirib qoldirishlar 
yo’qligi; 
b) mol yetkazib beruvchilarga ortiqcha summa to’lanmaganligi; 
v) shubhali qarzlar bo’yicha rezervlar to’g’ri shakllantirilganligi; 
g) hisobga olish hujjatlarida tushurib qoldirishlar bo’lganligi. 
Korxona rahbariyati “tijorat siri” bahonasi bilan auditorga nomoliyaviy xarakteridagi 
hujjatlarni berishdan bosh tortdi. Bunday holatda auditorning harakatlarini baholang: 
a) auditor ma’lumotlar cheklanganligi haqida kelishib, auditorlik xulosasi berdi; 
b) auditor auditorlik xulosasini berishdan bosh tortdi; 
v) auditor auditorlik xulosasini berdi; 
g) auditor “istisno tarzida” degan shart bilan auditorlik xulosasini berdi. 
Hisobot davrida inventarizatsiyalar soni, ularning o’tkazish vaqti, tekshirilishi kerak 
bo’lgan mulklar va majburiyatlar quyidagicha aniqlanadi; 
a) moliyaviy hisobotlarni yillik auditorlik tekshiruvidan o’tkazishda; 
b) yuqori tashkilotlar tomonidan; 
v) korxona rahbariyati tomonidan; 
g) mulklar va moliyaviy majburiyatlar inventarizatsiyasi bo’yicha uslubiy 
ko’rsatmalar bilan. 
Auditor qaysi registrga asoslanib sotilgan mahsulot tannarxini aniqlaydi? 
a) 15-sonli jurnal order; 

---

760 
b) 11-sonli jurnal order
v) 10-sonli jurnal order; 
g) 6-sonli jurnal order. 
Ombordagi tayyor mahsulotlar qoldig’i tashkilot buxgalteriya balansida quyidagi 
tannarx bo’yicha aks etadi: 
a) hisob siyosatiga bog’liq holda haqiqiy yoki me’yoriy (rejadagi); 
b) faqat haqiqiy; 
v) faqat me’yoriy (rejadagi); 
g) faqat bozor bahosida.