Amaliy audit

4.2 masala. 
a) Sotib olish – sotish shartnomasi bo’yicha “Ramz” MChJ tomonidan 2014 yil 
sentyabrda yuk avtomobili sotib olingan va foydalanishga berilgan. Shartnoma bo’yicha 
avtomobilning bahosi 18000000 so’mni, shu jumladan, QQS – 3000000 so’mni tashkil etadi. 
Avtomobil sotib olishda uning sotib olinishi bilan bog’liq maslahat xizmatlariga 1200000 so’m, shu 
jumladan, 200000 so’m QQS uchun to’landi. Avtomabil sotib olish uchun korxona ishchisi xizmat 
safariga yuborilgan bo’lib, uning xarajatlari summasi 150000 so’mni tashkil etadi. Avtomobilga 
to’lov 2014 yil oktyabrda qilingan edi. 
Quyidagi buxgalteriya provodkalari berilgan. 
№ 
Muomalalar mazmuni 
Debet Kredit
Summa
1. 
Asosiy vositalarni kapital qurilishda bajargan ishlari va 
ko’rsatgan xizmatlari uchun mol yetkazib beruvchilar va 
0810 
6010 
15000000 

---

543 
pudratchilar qarzlari hisobga olindi 
2. 
QQS aks ettirildi 
4410 
6010
3000000 
3. 
Korxona asosiy ishlab chiqarish ehtiyojlari uchun 
yetkazib beruvchilardan bajarilgan ish va xizmatlarga 
schyot oldi 
2010 
6010
1000000 
4. 
QQS aks ettirildi 
4410 
6010
200000 
5. 
Korxona asosiy ishlab chiqarish ehtiyojlari uchun 
yetkazib beruvchilardan bajarilgan ish va xizmatlar aks 
ettirildi 
2010 
6010
150000 
6. 
Asosiy ishlab chiqarishga olingan qisqa muddatli bank 
kreditlari va qarzlari hisobiga TMZ kirim qilindi 
2010 
6810 
3000000 
7. 
Asosiy vositalar obyektlarini qurish yoki xarid qilish 
natijasida 
ularga 
boshlang’ich qiymati bo’yicha 
foydalanishga berildi 
0120 
0810 
15000000 
8. 
Tayyor mahsulotlar realizatsiya qilinayotganda QQS 
ajratiladi, byudjet bilan hisob – kitobda QQS hisobdan 
chiqariladi 
6010 
6410 
3200000 
b) 2014 yil Auditorlik tekshiruvi jarayonida shu narsa aniqlandiki, tekshirish davrida tasdiqlangan 
dalolatnomaga muvofiq eskirish natijasida 2 dona yuk ko’taradigan uskunalar hisobdan chiqarilgan. 
Ular bo’yicha amortizatsiya summasi 140000 so’mni tashkil etadi. Hisobdan chiqarish natijasida
3000000 so’mlik metallom kirimga olingan. Yuk ko’targich uskunalarini montaj qilish uchun 
ishchilarga 280000 so’m ish haqi hisoblangan va 2010-“Asosiy ishlab chiqarish schyotiga” 
o’tkazilgan. Kirimga olingan metallom buxgalteriya hisobida 1090-schyotning debiti va 9320-
schyotning kreditiga yozuv qilingan. Har bir yuk ko’targich uskunasining tugatish natijalari 
buxgalteriyada alohida hisobga olinmagan va tegishli analitik schyotlarda aks ettirilmagan. 
Dalolatnomada ko’rsatilishicha yuk ko’tarish uskunalarini muddatidan ilgari hisobdan chiqarilishiga 
asosiy sabab undan uzluksiz ravishda foydalanilganligi va yuqori namlik joyda ishlatilishi ekanligi 
ko’rsatilgan. 
Korxona buxgalteri tomonidan buxgalteriya hisobi registrlarida yuqoridagi muomalalar quyidagicha 
aks ettirilgan: 
D-t 9210,K-t 0130 -180000 so’m 
D-t 0230,K-t 9210 -140000 so’m 
D-t 9431,K-t 9210 -403000 so’m 
D-t 1040,K-t 9210 -300000 so’m 
D-t 2010,K-t 6710 -280000 so’m